دلیل این امر کاملاً مشخص نیست، اما محققان بر این باورند که شکلات تلخ مزایای متابولیک بیشتری نسبت به شکلات شیری دارد زیرا حاوی قند کمتر و سطوح بالاتری از ترکیبات گیاهی است که در برخی مطالعات نشان داده شده است که التهاب را کاهش می‌دهد و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد.

در حالی که بسیاری از مطالعات قبلی اثرات سلامتی خوردن شکلات را بررسی کرده اند، مطالعه جدید، یکی از معدود مواردی است که به طور خاص شکلات تلخ و شیری را مقایسه می‌کند. همچنین یکی از بزرگترین مطالعات در مورد این موضوع تا به امروز است.

شکلات تلخ حاوی مقدار زیادی کاکائو است. محققان در مورد این یافته گفتند در نتیجه، شکلات تلخ معمولاً چندین برابر غلظت ترکیبات گیاهی مفید به نام پلی فنول ها، به ویژه نوعی از آن به نام فلاونوئیدها، دارد.

این مواد طبیعی به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کنند و در بسیاری از مواد غذایی گیاهی از جمله میوه‌ها، سبزیجات، چای و قهوه یافت می‌شوند. تعدادی از مطالعات نشان داده‌اند که فلاونوئیدها ممکن است با بهبود واکنش بدن به انسولین و تجزیه قند و همچنین محافظت از سلول‌های بتا که انسولین را از لوزالمعده تولید و آزاد می‌کنند، در برابر دیابت نوع ۲ محافظت کنند.