۸ آذر و تنها ۲۴ ساعت پس از اعلام برقراری آتشبس دوماهه میان حزبالله لبنان و رژیم صهیونیستی، گروههای تروریستی مستقر در ادلب با سر خط اشاره محور غربی - عبری - ترکی ماجراجویی را کلید زدهاند که سرانجام آن مشخص نیست.
تروریستها که از حمایت کامل لجستیکی آنکارا برخوردار هستند در حملهای برقآسا و با استفاده از غفلت ارتش سوریه، پس از تصرف حلب دومین شهر بزرگ سوریه به سمت حماه در جنوب لشکرکشی کرده و اکنون در دروازههای حمص در مرکز سوریه سنگر گرفتهاند و در تلاش برای ورود به این شهر هستند. تصرف این شهر بهویژه از دو جنبه مهم به نظر میرسد. نخست؛ با ازدسترفتن حمص جاده اصلی ارتباطی دمشق به بنادر لاذقیه و طرطوس بهعنوان یکی از مراکز مهم حضور روسها قطع شده و از سوی دیگر با این اتفاقات گام بعدی حرکت تروریستهای تحریر الشام بهسوی دمشق پایتخت خواهد بود.
عجیبتر اینکه روسها که حملات سنگینی را علیه تروریستهای تحریر الشام انجام دادند، حالا به نظر قافیه بازی را باختهاند؛ تا آنجا که سفارت مسکو در دمشق تمامی پروازهای خود را لغو کرده است. همزمان رهبران ارشد امنیتی اسرائیل نیز از آمادگی برای دوران پس از سقوط احتمالی دولت بشار اسد دم میزنند.
همین مسئله نگرانیهای بزرگی پیش روی منطقه قرار داده است. برایناساس وزیر امورخارجه کشورمان باهدف جلوگیری از اتفاقات گذشته، دوشنبه ۱۲ آذر در سفری کوتاه به دمشق و آنکارا با مقامات این دو کشور به رایزنی پرداخت. سیدعباس عراقچی دیروز نیز باهدف پیگیری تحولات سوریه به عراق رفت. رئیس دستگاه دیپلماسی در بدو ورود به بغداد، با حضور در محل یادمان فرماندهان شهید حاجقاسم و ابومهدی المهندس، به مقام این شهدا ادای احترام کرد و سپس در نشست سهجانبه وزرای خارجه ایران، سوریه و عراق شرکت کرد. عراقچی همچنین پس از دیدار با عبداللطیف رشید رئیسجمهور و محمد شیاع السودانی نخستوزیر عراق گفت ایران آمادگی کامل برای حمایت از دولت، مردم و ارتش سوریه را دارد. وی درباره علت حضور خود در بغداد افزود: هدف ما تقویت رایزنی و هماهنگی مشترک برای حمایت از دولت و مردم سوریه و انجام هماهنگی بیشتر در مواضع سیاسی است. عراقچی درباره ابتکار عمل ایران درباره حلوفصل بحران سوریه، تأکید کرد حمایت و پشتیبانی همه کشورهای منطقه از دولتهای سوریه و عراق برای مبارزه و ناکام گذاشتن تروریستها ضروری و حیاتی است.
آمادگی مقاومت عراق در برابر فتنه شام
سید احمد سادات مدیر پیشین شبکه خبری العالم در گفتوگو با قدس در تحلیل علت سفر عراقچی به بغداد تشریح کرد: سفر وزیر خارجه ایران به سوریه، ترکیه و عراق بهمنظور دیدار با وزرای خارجه این کشورها و رایزنی درباره بحران سوریه و ارسال پیام روشن و رسمی ایران برای حمایت از دمشق در مقابله با تروریستها انجام شده است. این حرکت نهتنها نشاندهنده حمایت قاطع ایران از سوریه است، بلکه تلاشهای گسترده ایران برای مقابله با تروریسم را نیز به نمایش میگذارد.
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: ترکیه در ماجرای سوریه ادعا میکند نقش فعالی ندارد، اما شواهد نشان میدهد از حملات گروههای تروریستی مانند تحریر الشام بهرهمند شده است. در دوران جنگ یکساله غزه، ترکیه از این فرصت استفاده کرد تا نیروهای مزدور را از مناطق مختلفی مانند قفقاز، مناطق هممرز با چین و دیگر مناطق آسیای میانه و حتی برخی کشورهای عربی جذب کرده و آنها را آموزش دهد و سپس تجهیز و سازماندهی کند. این تحرکات ترکیه نقش مهم و فعال این کشور در منطقه را بهوضوح نشان میدهد. مدیر پیشین شبکه خبری العالم باتوجهبه اتفاقات دهه اخیر تجربه شده در منطقه تصریح کرد: عراقیها نباید از یک سوراخ دوبار گزیده شوند.
در دوران حمله داعش به رقه، بیتفاوتی به این موضوعات آسیبهای سنگینی به همراه داشت. اکنون هم احتمال سرایت جنگ داخلی سوریه به مناطق هممرز با عراق، بهویژه مناطق سنینشین الانبار و مناطق کردنشین، وجود دارد. این نگرانیها سبب شده عراق و گروههای مقاومت مانند الحشد الشعبی، جنبش النجبا و کتائب حزبالله عراق آماده باشند. هرچند موضع رسمی دولت عراق نشان از آگاهی وضع موجود دارد، ولی قاطع نیست.
تروریستهای اتوکشیده
سید احمد سادات با اشاره به تلاشهای منطقهای و جهانی برای تطهیر تروریستهای مستقر در شمال سوریه گفت: ابومحمد الجولانی، رهبر گروه تروریستی هیئت تحریر الشام، در مصاحبهای با شبکه خبری سیانان اظهار کرده تمامی نیروهای خارجی از جمله آمریکا، روسیه، ترکیه و ایران باید خاک سوریه را ترک کنند. این گفتهها بهوضوح نشاندهنده تلاشهای این گروه برای کسب مشروعیت بینالمللی و تغییر واقعیتهای میدانی به نفع خود است. مشروعیتی که در ظاهر با ریش آنکارد شده، لباس تمیز و مرتب و شمایل یک چهره اتوکشیده و با بعضی اقدامات نمایشی در سطح شهرهای تصرف شده تا حد زیادی بر مردم مؤثر بوده است.
مدیر پیشین العالم با اشاره به منفعت تحرکات تروریستهای سوری برای رژیم صهیونیستی افزود: اسرائیل و آمریکا با بمباران مناطق مختلف سوریه عملاً به تروریستها کمک میکنند. گزارشهای متعددی وجود دارد مبنی بر حمایت ترکیه از اسرائیل و اسرائیل از تروریستها. این حمایتها با بمباران گذرگاههای سیزدهگانه مرز لبنان و سوریه انجام شده و ادامه دارد. این وضعیت پیچیده و حساس نشاندهنده تعاملات چندگانه و پیچیدهای است که در منطقه جریان دارد و نیازمند هوشیاری تصمیمسازان ماست. وی در انتها با اشاره به غافلگیری ایران در سوریه به دلیل اتفاقات غزه و لبنان گفت: حامیان سوریه باید آمادگی لازم را برای مقابله با فتنه شام داشته باشند. اقدامات تروریستی گروههای تکفیری و حمایتهای خارجی از این گروهها نشاندهنده تهدیدات جدی است که نیاز به واکنش سریع و مؤثر دارد. این واکنشها باید شامل آمادگیهای دیپلماتیک و نظامی باشد تا بتوان به شکلی جامع و مؤثر با این تهدیدات مقابله کرد. اگر حرکت تروریستها متوقف نشود، نیاز به حضور نظامی ایران و روسیه بیشازپیش احساس میشود.
خبرنگار: حمید اسدی