لایحه بودجه ۱۴۰۴ نشان‌دهنده ناترازی شدید در حوزه بنزین است. به زعم بسیاری از کارشناسان تنها راهکار پیش روی دولت برای حل این ناترازی، اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر است که مرکز پژوهش‌های مجلس ارائه داده است.
در شرایط فعلی سهمیه بنزین یارانه‌ای به خودرو تعلق می‌گیرد. این روند بسیار ناعادلانه است و به نفع اغنیا و به ضرر اقشار ضعیف جامعه است. شیوه فعلی توزیع یارانه بنزین در کشور نماد کاملی از نقض هدف اعطای یارانه است. در حالی که فلسفه اصلی یارانه حمایت از اقشار ضعیف است، در روش تخصیص سهمیه بنزین به خودرو، دقیقاً یارانه از جیب اقشار ضعیف به اقشار برخوردار جامعه پرداخت می‌شود!
کارشناسان بر این عقیده‌اند که دولت باید در یک اقدام جسورانه، دقیق و کارشناسی به سمت اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر برود. البته اجرای این طرح نیازمند ایجاد زیرساخت‌های لازم است. به نحوی که زمینه برای بروز برخی سوءاستفاه‌ها به وجود نیاید.
بنزین با قیمت بالایی در کشور تولید و یا از خارج از کشور وارد می‌شود، اما با قیمت سرکوب شده و دستوری ۱۵۰۰ یا ۳ هزار تومان در اختیار مصرف‌کننده نهایی قرار می‌گیرد. این تفاوت قیمت باعث مشکلاتی همچون مصرف بی رویه و قاچاق شده است.
در حال حاضر، هر چقدر بر میزان تولید و واردات بنزین اضافه می‌کنیم، میزان مصرف افزایش پیدا می‌کند و حل این ناترازی به امری محال تبدیل شده است. از طریق اختصاص سهمیه بنزین به نفر، زمینه برای کنترل مصرف توسط افراد به وجود می‌آید و بستر قاچاق برچیده می‌شود.
نظرات فتح‌الله توسلی، نماینده بهار و کبودرآهنگ در مجلس را در ادامه در خصوص لزوم اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر می‌خوانید.
توسلی در ارتباط با این موضوع که به زعم برخی کارشناسان تنها راهکار دولت برای رفع ناترازی فعلی در بنزین که در لایحه بودجه ۱۴۰۴ به وضوح دیده می‌شود، اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر است، تصریح کرد: طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر در کلیت امر مناسب است و باید جزئیاتش مشخص شود. این که سهمیه بنزین به نفر تعلق بگیرد از جهات مختلف برایمان منفعت دارد. نکته مهم این است که جزئیات این طرح را با کار کارشناسی دقیق مشخص کنیم و با ایجاد زیرساخت‌های لازم به سمت اجرای آن برویم.
وی ادامه داد: نیاز است مرکز پژوهش‌های مجلس در همکاری با دولت جزئیات بیشتری از طرح ارائه دهد و ابعاد طرح به روشنی مشخص شود. درباره جوانب مختلف طرح باید در مجلس بررسی‌های لازم صورت بگیرد. به ویژه در کمیسیون انرژی باید با دقت و ظرافیت بالایی در مورد طرح بحث و گفتگو شود.
این نماینده مجلس گفت: این که به جای خودر سهمیه بنزین را به فرد اختصاص دهیم، به لحاظ ایجاد عدالت در توزیع یارانه بنزین قطعاً به نفع کشور است. کلیت طرح این است که افراد دارای چندین خودرو نباید با کسانی که هیچ خودرویی ندارند و جزو اقشار ضعیف جامعه هستند، به لحاظ دریافت سهمیه بنزین تفاوتی داشته باشند. باید همگان در چارچوب مناسبی سهمیه بنزین خود را دریافت کنند.
توسلی گفت: در شرایط فعلی که سهمیه بنزین را به خودرو اختصاص می‌دهیم، کسانی که از تمکن مالی بالاتری برخوردارند و از چندین خودرو استفاده می‌کنند، بهره چندبرابری نسبت به اقشار ضعیف کشور که خودرو ندارند، می‌برند. موضوع مهم این است که بنزین با قیمت بالایی تولید و وارد می‌شود و در واقع یارانه‌ای که در اختیار صاحبان چندین خودرو قرار می‌گیرد، از جیب اقشار ضعیف پرداخت می‌شود.
وی ادامه داد: اختصاص سهمیه بنزین به نفر به لحاظ بهره‌مند کردن تمامی مردم از یارانه بنزین برایمان منفعت دارد. به این ترتیب، عواید حاصل از عادلانه‌سازی توزیع یارانه بنزین به جیب اقشار ضعیف و بدون خودرو می‌رود و کاهش ضریب جینی اتفاق می‌افتد.
این نماینده مجلس گفت: اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر معادل سی لیتر در هر ماه باعث می‌شود افرادی که درآمدی ندارند، ماهانه از مبلغی به عنوان یارانه بنزین بهره‌مند شوند. بالاتر بردن سطح درآمد اقشار ضعیف کشور به کاهش فاصله طبقاتی می‌انجامد و به نفع خانوارهاست. اجرای طرح اختصاص روزانه یک لیتر بنزین به هر نفر می‌تواند مزیت‌هایی مانند کاهش ترافیک و تک سرنشینی و مقابله با قاچاق بنزین را هم به دنبال داشته باشد.