به گزارش خبرنگار ایکنا، همایش «الگوی حکمرانی اسلامی - ایرانی پیشرفت با بهره‌گیری از تحول علوم انسانی، اجتماعی و هنر: جایگاه رشته‌ای و بین رشته‌ای و بهره‌مندی از فضای تکمیلی فیزیکی و مجازی» امروز ۱۲ آذرماه با حضور حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و محمدرضا مخبردزفولی، رئیس فرهنگستان علوم برگزار شد.

حجت‌الاسلام خسروپناه طی سخنانی گفت: طی یک ماه گذشته ۱۵۰ نشست ناظر به حل مسائل گوناگون برگزار شده است که امیدوارم آثار آن را در آینده نزدیک مشاهده کنیم.

وی افزود: با وجود تحقیقات متعدد از سوی پژوهشکده‌ها و دانشگاه‌ها گام‌های مثبتی در راستای بهره‌گیری از تحولات علوم انسانی در حکمرانی برداشته شده است، اما باید اذعان کرد که در حوزه علوم انسانی هنوز به توفیقات ملموس و قابل‌توجهی دست نیافته‌ایم که آن هم عوامل متعددی دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی یکی از این عوامل را کم‌توجهی به فلسفه علوم انسانی، اجتماعی و هنر دانست و ادامه داد: فلسفه، از موضوعاتی چون هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی و ارزش‌شناسی سخن می‌گوید و کاربست مبانی فلسفی در رشته‌هایی نظیر اقتصاد، روانشناسی، علوم سیاسی و ادبیات، می‌تواند پایه و اساس علوم را تشکیل دهد‌. اگر بنیان فلسفی علوم اجتماعی و هنر به‌درستی شناخته شود و تعامل میان مبانی فلسفی و روش‌شناسی در این حوزه‌ها ایجاد شود، جسارت اندیشیدن و قدرت نظریه‌پردازی ایجاد می‌شود.

وی به عامل دوم عدم تحول ساختاری در دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: دانشگاه تهران از سال ۱۳۱۳ با ۶ دانشکده و رویکرد علم‌محور تأسیس شد. اگر رویکرد دانشگاه‌ها به‌جای علم‌محور، موضوع‌محور باشد، به موضوعات کلیدی خواهند پرداخت و از این مسئله نتایج بهتری حاصل خواهد شد. برای مثال، تشکیل دانشگاه خانواده می‌تواند بسیاری از مشکلات مرتبط با این حوزه را حل کند. اما نمی‌توان از دانشکده‌هایی مانند حقوق یا فلسفه انتظار داشت که مسائل خانواده را بررسی کنند چون دغدغه خانواده را ندارند.

وی ادامه داد: کم‌توجهی به کاربست نظریه‌های اجتماعی در فناوری‌های نرم اجتماعی عامل دیگری است که ما هنوز سطوح فناوری علوم انسانی را برای استفاده در سایر بخش‌ها توسعه نداده‌ایم. در واقع فرایند سطوح فناوری علوم انسانی را نداریم که سبب می‌شود علوم کاربرد لازم را نداشته باشد. البته حجم نظریه‌ها نیز سنگین‌تر از کاربست فناوری‌های نرم است.

حجت‌الاسلام خسروپناه با اشاره به عدم کاربرد علوم انسانی و هنر در حکمرانی به عنوان عامل دیگری در توفیق نیافتن در حوزه علوم انسانی بیان کرد: تأسیس دانشکده‌های حکمرانی ناشی از این نگرانی‌ها بوده است، اما باید ارتباط میان دانشگاه‌های حکمرانی و سایر دانشکده‌ها به‌صورت مؤثرتری برقرار شود و شاهد تحول و پیشرفت در این حوزه باشیم.

وی در ادامه به مشکل عدم پیوند علوم انسانی با هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: نگاه‌های متفاوتی به هوش مصنوعی وجود دارد. برخی آن را تهدیدی برای حوزه علوم انسانی می‌دانند، اما باید پذیرفت که این فناوری ظرفیت‌های مناسبی برای توسعه این علوم دارد و می‌توان از آن به‌عنوان ابزاری قدرتمند در حکمرانی بهره گرفت.

خسروپناه تصریح کرد: برای دستیابی به حکمرانی اسلامی ایرانی پیشرفته، لازم است رویکردی جامع و متحول به علوم انسانی، اجتماعی و هنر داشته باشیم و این حوزه‌ها با سایر فناوری‌ها و علوم نوین پیوندی معنادار پیدا کنند و بتوانیم با این نشست‌های علمی گام‌های مؤثرتری برداریم.