به گزارش خبرگزاری ایمنا، بر اساس اطلاعات آمار تفصیلی صنعت برق ایران، بررسی روند راندمان متوسط نیروگاه‌های حرارتی از سال ۱۳۵۷ تاکنون نشان می‌دهد که راندمان میانگین نیروگاه‌های حرارتی از ۲۶.۵ درصد در سال ۱۳۵۷ تا ۳۹.۵ درصد در سال جاری معادل رشد حدود ۴۹ درصدی داشته است.
طبق اعلام شرکت مدیریت تولید نیروی برق حرارتی ایران، نیروگاه‌های حرارتی در نیمه نخست سال جاری توانستند با تولید حدود ۲۰۰ میلیون مگاوات ساعت انرژی، ضمن تأمین ۹۳ درصد برق مورد نیاز شبکه نقش مهمی در تأمین انرژی پایدار و مطمئن برای مشترکان سراسر کشور و گذر موفق از روزهای گرم پیک تابستان امسال داشته باشند.
از این میزان، تولید بیش از ۵۳ درصد آن مربوط به واحدهای سیکل ترکیبی است که میزان تولید انرژی آن‌ها با افزایش پنج‌درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۱۰۵ میلیون مگاوات ساعت رسیده است.
تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی از کارآمدترین روش‌های بهبود بازدهی نیروگاه‌های حرارتی کشور به شمار می‌آید که نه‌تنها برای صنعت برق، بلکه برای محیط‌زیست و صرفه‌جویی در مصرف سوخت نیز بسیار مؤثر است و در سال‌های آینده شاهد تأثیرات گسترده آن خواهیم بود. فقط از محل افتتاح این واحدهای جدید سالیانه ۲ میلیارد مترمکعب در مصرف سوخت صرفه‌جویی خواهد شد.
ضرورت توجه بخش خصوصی به توسعه نیروگاه‌ها در کشور
مهدی گلشن آرا، کارشناس بهره برداری و مدیریت برق نیروگاه اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: برق به عنوان محور اصلی صنایع و پویایی در هر کشور، نقشی بسیار مؤثر ایفا می‌کند، نبود برق می‌تواند باعث کند شدن فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی شده و اثراتی مستقیم و جبران‌ناپذیر به همراه داشته باشد؛ تنها راه حل این مشکل، به‌روزرسانی اصولی زیرساخت‌هاست، همچنین صنعت برق نیازمند توجه بیشتری است تا به‌روزرسانی شود و توسعه پیدا کند، همچنین لازم است مردم فرهنگ مصرف صحیح و مدیریت انرژی را بیاموزند.
وی با اشاره به نقش بخش خصوصی در سرمایه گذاری می‌افزاید: احداث نیروگاه‌ها هزینه‌های سنگینی دارد و با توجه به کسری بودجه دولت، ضروری است که بخش خصوصی وارد عمل شده و مدیریت را بر عهده بگیرد؛ برق به عنوان یک کالای استراتژیک می‌تواند محرک تمامی صنایع باشد.
کارشناس بهره برداری و مدیریت برق نیروگاه اصفهان تصریح می‌کند: خطوط انتقال برق نیز باید احیا و به‌روز شوند، چراکه بسیاری از آن‌ها فرسوده و نیازمند نوسازی هستند و توسعه پنل‌های خورشیدی نیز می‌تواند سهم بزرگی در تولید برق کشور ایفا کنند و به یک جز قابل اتکا تبدیل شود.
گلشن آرا ادامه می‌دهد: ذخیره‌سازی برق معنی ندارد؛ بلکه باید نیروگاه‌های جدید ایجاد شوند تا در صورت بروز مشکل در واحدهای موجود، به‌عنوان پشتوانه عمل کنند، این امر مستلزم سرمایه‌گذاری و احداث نیروگاه‌های جدید است؛ به‌علاوه، فرهنگ استفاده از برق نیز باید تغییر کند. برای مثال، استفاده از کولرهای گازی در نواحی خشک کشور که به آن‌ها نیاز ندارند، باید تغییر کند.
وی با بیان چالش‌های نیروگاه‌ها خاطر نشان می‌کند: چالش‌های بزرگ نیروگاه‌ها شامل کمبود آب و سوخت است که با مدیریت پساب‌ها تا حدی حل شده‌اند، در حال حاضر، نیروگاه‌ها درصد قابل توجهی از برق اصفهان را فراهم می‌کنند، اما این مقدار کافی نیست و نیاز به ارتقا دارد و تجهیزات و نیروی انسانی در صنعت برق باید همگام با نیاز روز به‌روزرسانی شوند و رضایت نیروی انسانی نیز تأمین شود و اگر سوخت گاز به نیروگاه‌ها برسد، تولید برق افزایش پیدا خواهد کرد، اما مشکل سوخت باعث شده تولید نیروگاه‌ها به نصف کاهش پیدا کند.
کارشناس بهره برداری و مدیریت برق نیروگاه اصفهان عنوان می‌کند: نیروگاه شهید منتظری اصفهان شامل ۵ واحد بخاری است. واحد شماره یک با قدرت ۳۷.۵ مگاوات در سال ۱۳۴۶ کلنگ‌زنی و در سال ۱۳۴۸ به بهره‌برداری رسید. قرارداد آن با یک شرکت ایتالیایی منعقد شده است و هنوز هم به خوبی عمل می‌کند؛ واحد شماره دو با قدرت ۳۷.۵ مگاوات نیز همان سال راه‌اندازی شده است.
گلشن آرا ادامه می‌دهد: این دو واحدها با اینکه توان تولید ۳۷.۵ مگاوات را دارند اما در حالت فعلی حداکثر ۳۵ مگاوات تولید می‌کنند؛ این واحدها حدود ۴۰ تا ۵۰ سال است که در حال کار هستند و نیاز به بازسازی دارند، اما تاکنون اقدامی اساسی در این راستا صورت نگرفته است. این تجهیزات به صورت دستی کنترل می‌شوند و با تجهیزات اتوماتیک جدیدتر متفاوت‌اند. برای به‌روزرسانی و تعمیرات اساسی، نیاز به تصویب برنامه‌ها و خرید لوازم جدید است. اگرچه برنامه‌هایی برای توسعه و نوسازی این واحدها وجود دارد، اما مسائل مدیریتی مانع از اجرای سریع این برنامه‌ها شده‌اند.
نیروگاه‌های اصفهان علاوه بر تأمین برق مورد نیاز اصفهان می‌توانند برق مناطق دیگر را تأمین کنند
وی می‌افزاید: واحد شماره ۳ دارای قدرت ۱۲۰ مگاوات، واحد ۴ و ۵ با قدر ۳۲۰ مگاوات هستند که هر واحد نیروگاه با تکنولوژی متفاوتی ساخته شده است که این امر نیازمند نیروهای متخصص، قطعات یدکی متنوع و نیروهای تعمیراتی ماهر می‌باشد. به دلیل تنوع و تغییرات تکنولوژی، مدیریت و نگهداری این واحدها پیچیدگی خاص خود را دارد و با توجه به تنوع تکنولوژیکی واحدها، نیاز به نیروی متخصص و قطعات یدکی مختلف افزایش یافته است.
کارشناس بهره برداری و مدیریت برق نیروگاه اصفهان خاطر نشان می‌کند: نیروگاه‌های اصفهان علاوه بر تأمین برق مورد نیاز اصفهان می‌توانند برق مناطق دیگر را تأمین کنند به عنوان مثال نیروگاه شهید منتظری دو خط ۴۰۰ دارد که یکی به سمت یزد و دیگری به چهارمحال و بختیاری می‌رود، همچنین یک خط ۲۳۰ کیلوولت برق به فولاد اصفهان ارسال می‌کند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، صنعت برق، محور اصلی فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی هر کشوری است و نبود برق به‌طور مستقیم می‌تواند بر کندی و اختلال در این فعالیت‌ها تأثیرگذار باشد. به‌روزرسانی زیرساخت‌ها و توسعه صنعت برق با توجه به اهمیت و نقش کلیدی آن ضروری است. فرهنگ صحیح مصرف برق و مدیریت انرژی نیز باید در جامعه ترویج شود تا بهره‌وری انرژی بهینه گردد.
به جای ذخیره‌سازی برق که مفهوم عملیاتی مشخصی ندارد، توسعه و احداث نیروگاه‌های جدید ضروری است تا هنگام بروز مشکلات در واحدهای موجود به عنوان پشتوانه عمل کنند. این امر مستلزم سرمایه‌گذاری و تغییر فرهنگ مصرف برق مانند استفاده غیرضروری از کولرهای گازی در نواحی خشک است.