فرهیختگان در یک یادداشت تحت عنوان «مجوز برای بیمجوزها» نوشت:
شگفتآور است که با وجود مشکلات و محدودیتهای مختلف، در مسألهای که دخالت مهاجران در امور داخلی جامعه ایران میتواند تبعات جدی داشته باشد و بهراحتی جنبه «ناموسی» پیدا کند، مسئولان محترم تصمیم به اعطای مجوز گرفتهاند. این اقدام نه تنها به مصلحت نیست، بلکه نامناسب است که مهاجرانی که برای مسائل متعدد و عادی فاقد مجوز هستند، در این زمینه که کاملاً به امور داخلی ایران مربوط است، دخالت کنند.
در قانون جدید حجاب و عفاف، که متن آن در دسترس عموم قرار گرفته، شرایطی برای مؤسسان گروههای مردمی امر به معروف و نهی از منکر ذکر شده که یکی از آنها تابعیت جمهوری اسلامی ایران است. با این حال، یک تبصره بیان میکند که این شرط برای مهاجران و اتباع بیگانه در صورت داشتن مجوز اقامت رسمی از وزارت کشور اعمال نمیشود. این بند با واکنشهای منفی گستردهای در جامعه ایران مواجه شده است و این واکنشها چندان هم دور از انتظار نبود.
اگرچه مهاجران افغان در طول سالها و در شرایط سخت همواره در کنار ایران بودهاند، اما هیچگاه در امور داخلی کشور مداخله نکردهاند و انتظار دخالت نیز نداشتهاند. با این حال، برخی اخبار دروغ مبنی بر دخالت مهاجران در سیاستهای داخلی ایران پیش از این موجب تنش و سوءتفاهم شده بود. حالا این تبصره در قانون جدید ممکن است اثرات منفی بیشتری به دنبال داشته باشد.
با وجود آن که مهاجران با مشکلات متعددی مانند عدم دسترسی به برخی مجوزها مواجهاند، شگفتانگیز است که در زمینهای حساس مانند دخالت در امور اجتماعی ایران، به آنها مجوز داده میشود. چنین اقدامی نه تنها به نفع هیچکدام از طرفین نیست بلکه میتواند تبعات منفی اجتماعی و امنیتی به دنبال داشته باشد، بهویژه در شرایطی که جامعه مهاجر با موجی از مهاجرستیزی مواجه است.
در نهایت، برخی فعالان مهاجرت از ایجاد «کُلُنیهای مهاجران» که در آنها مهاجران نظام قضایی و پلیسی خود را داشته باشند، ابراز نگرانی کردهاند. این تبصره ممکن است موجب تقویت چنین نگرانیها یا حتی ایجاد ذهنیتهای منفی در این زمینه شود. به نظر میرسد این تصمیم در روابط دو ملت تأثیرات منفی و زیانبار خواهد گذاشت، خصوصاً در زمانی که بسیاری در تلاشاند تا به تشدید احساسات ضد مهاجرت دامن بزنند.
∎