باشگاه خبرنگاران جوان؛ سمیه خلیلی - در دنیای امروز، بحرانهای جهانی و جنگهای خونین به یکی از چالشهای بزرگ جوامع بینالمللی تبدیل شدهاند. در این راستا، دیپلماسی بهعنوان ابزاری کلیدی در حل و فصل منازعات و پایان دادن به خشونتها شناخته میشود.
دیوید اسمیت، (Dave Smith) تحلیلگر و استاد دانشگاه استرالیایی، در بررسی وضعیت کنونی غزه و دیگر مناطق بحرانزده، به اهمیت دیپلماسی در پیشبرد صلح و پایان دادن به درگیریهای نظامی پرداخته است. او معتقد است که همه جنگها در نهایت به یک راهحل دیپلماتیک میانجامند، اما چالش اصلی، زمانی است که این راهحل به دست میآید و با چه شرایطی.
در این گزارش، دیدگاههای اسمیت که تجربه وسیعی در زمینه حل منازعات و روابط بینالملل دارد در خصوص بحران غزه و جنگ لبنان، تاثیرات جهانی و نقش دیپلماسی در پایان دادن به این جنگها مورد بررسی قرار میگیرد.
نقش مهم دیپلماسی در پایان دادن به درگیریهای خشونتآمیز
دیوید اسمیت در مصاحبه اختصاصی با باشگاه خبرنگاران جدید درباره احتمال آتش بس طی چند روز آینده در لبنان گفت: دیپلماسی نقش مهمی در پایان دادن به درگیریهای خشونتآمیز دارد، هرچند که این روند اغلب به دلیل مقاومتهای سیاسی با تأخیر مواجه میشود.
اسمیت تأکید کرد: تمام جنگها در نهایت به یک راهحل دیپلماتیک میانجامند، مگر اینکه یکی از طرفین به طور کامل نابود شود. با این حال، زمانبندی و شرایط این مذاکرات میتواند به طور چشمگیری متفاوت باشد. موضع دولت اسرائیل در حال حاضر نشاندهنده اولویت دادن به اهداف نظامی است تا جلب یک راهحل صلحآمیز.
وی با ابراز نگرانی درباره خشونتهای جاری در غزه که آن را به تلاش برای نسلکشی توصیف کرد،افزود: در حالی که اهداف اعلامشده اسرائیل شامل بیاثر کردن گروههایی مانند حماس و حزبالله است، این اهداف به نظر غیرواقعی میآیند. علاوه بر این، آزادی گروگانها، یکی دیگر از اهداف کلیدی اسرائیل، میتوانست از طریق مذاکرات دیپلماتیک به دست آید، اما این مسیر تاکنون پیگیری نشده است.
لزوم ورود بازیگران جدید در حلوفصل جنگها در منطقه
یکی از جنبههای اصلی تحلیل استاد دانشگاه استرالیایی، زمینه بینالمللی است. او اظهار داشت که در حالی که اسرائیل حمایت زیادی از ایالات متحده برخوردار است، این اتحاد ممکن است در حال تضعیف باشد. او به ظهور کشورهای عضو بریکس، از جمله چین و روسیه، به عنوان یک تغییر در دینامیکهای قدرت جهانی اشاره کرد که میتواند بر موضع اسرائیل تأثیر بگذارد. اسمیت معتقد است که با کاهش نفوذ ایالات متحده، اسرائیل ممکن است به زودی خود را در موقعیتی بیابد که مجبور به پذیرش مذاکرات باشد.
همبستگی جهانی و فشار دیپلماتیک، کلید رسیدن به دیپلماسی
این تحلیلگر سیاسی مقایسههایی با دیگر مذاکرات دیپلماتیک موفق در تاریخ، مانند فرآیند صلح در ایرلند شمالی و پایان آپارتاید در آفریقای جنوبی، انجام داد. او تأکید کرد که چگونه ارتش جمهوریخواه ایرلند و کنگره ملی آفریقا (ANC) در ابتدا درگیر مبارزات خشونتآمیز بودند، اما در نهایت دولتهای مربوطه را به میز مذاکره کشاندند. در هر دو مورد، فشار مستمر و شکست در دستیابی به اهداف نظامی نقش کلیدی در سوق دادن دولتها به سمت دیپلماسی ایفا کرد.
اسمیت همچنین رهبری نلسون ماندلا و کنگره ملی آفریقا را بهعنوان مدلی از این که چگونه همبستگی جهانی و فشار دیپلماتیک میتواند به یک راهحل صلحآمیز منجر شود، مطرح کرد. همانطور که محکومیت جهانی و مقاومت داخلی در آفریقای جنوبی در نهایت رژیم آپارتاید را به میز مذاکره کشاند، تاکتیکهای مشابه میتوانند برای وادار کردن اسرائیل به جستوجوی یک راهحل دیپلماتیک مورد استفاده قرار گیرند.
با این حال، این استاد دانشگاه تأکید کرد که چالش در تعیین عواملی است که ممکن است دولت اسرائیل را به مذاکرات وادار کند. او حدس زد که مانند مثالهای تاریخی ایرلند شمالی و آفریقای جنوبی، ممکن است دولت اسرائیل در نهایت مجبور به پذیرش مذاکرات شود، اما تنها در صورتی که اهداف نظامی این درگیری دست نیافتنی شود و فشار بینالمللی افزایش یابد.
در پایان، اسمیت ابراز امیدواری کرد که تلاشهای دیپلماتیک بتواند به زودی به خشونتها در غزه و لبنان پایان دهد، پیش از آنکه خونریزی بیشتری اتفاق بیافتد. ماهیت دیپلماسی بینالمللی در حل منازعات پیچیده است که در آن دینامیکهای قدرت جهانی و اقدامات قدرتهای بینالمللی در نهایت مسیر صلح را تعیین میکند.
راهحلهای انسانی باید جایگزین جنگ و خشونت شود
تحلیلهای این صاحب نظر استرالیایی نشان میدهد که اگرچه دیپلماسی میتواند راهحلی مؤثر برای پایان دادن به منازعات باشد، اما این امر مستلزم فشارهای بینالمللی و تغییر در سیاستهای دولتها است. بحران غزه و لبنان و دیگر درگیریهای جهانی تنها از طریق دیپلماسی و با همراهی کشورهای مختلف و نهادهای بینالمللی قابل حل است.
اسمیت امیدوار است که با افزایش فشارهای جهانی و تغییرات در قدرت جهانی، اسرائیل و دیگر طرفهای درگیر به میز مذاکرات بیایند و به جای ادامه خشونتها، به صلح و راهحلهای پایدار دست یابند. در نهایت، موفقیت دیپلماسی در این بحرانها بستگی به توانایی جهان برای همبستگی و ایجاد فشارهای مؤثر بر طرفین دارد تا از خونریزی بیشتر جلوگیری شود و راهحلهای انسانی جایگزین جنگ و خشونت شوند.