فرهنگ‌حقوق به عنوان یک ساختار اساسی جامعه، به منظور حفظ نظم و تنظیم روابط بین افراد و اجتماع‌ها تعریف می‌شود. به همین دلیل آگاهی مردم از قوانین امری مهم و ضروری محسوب شده و هرگونه بی‌اطلاعی از آن زمینه‌ساز مشکلات متعدد برای افراد و حتی جامعه شده و دادگاه‌ها نیز با پروندههای بسیاری روبه‌رو خواهند شد.
توسعه حقوقی به معنای افزایش آگاهی و توانمندی افراد در حقوق و وظایف‌شان است؛ افرادی که به خوبی از حقوق و وظایف خود آگاهند، بهتر می‌توانند در جوامع شهروندی فعالیت داشته باشند و به حفظ نظم و عدالت کمک کنند.
از نظر کارشناسان یکی از دلایل اطاله رسیدگی به پرونده‌ها به دلیل کمبود اطلاعات افراد از قوانین است. ساخت فیلم و سریال‌هایی همانند سریال «آقای قاضی» که با همراهی قوه قضاییه ساخته شده است و از جمله برنامه‌های پر بازدید رسانه ملی محسوب می‌شود، ارزشمند است.
هر قسمت از سریال «آقای قاضی» به یک پرونده قضایی آن هم با موضوع و مشکل روز جامعه اختصاص داشته و مباحث متنوع را که عموما مطابق با چالش‌ها و درگیری‌های حقوقی مردم است، مطرح می‌کند، به همین دلیل سریال «آقای قاضی» توانسته اقبال عمومی را با خود همراه کرده و مورد قبول بینندگان تلویزیونی قرار گیرد. در سریال «آقای قاضی» مخاطب با کاراکترها همذات‌پنداری کرده و آگاهی‌های حقوقی خود را با زبان داستان می‌آموزد.
به گفته سجاد مهرگان، کارگردان سریال «آقای قاضی» این اثر تلاش دارد تا با فرمتی جدید و محتوایی متفاوت علاوه بر آموزش، به نکاتی جدیدتر که دغدغه‌های فراگیرتر و به روزتری از جامعه را مطرح می‌کند، بپردازد و آنها را به تصویر بکشد.
علی یزدی‌خواه، نایب رئیس اول کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با میزان درباره ساخت برنامه‌هایی که به دنبال توسعه فرهنگ حقوقی در جامعه است، گفت: مباحث فرهنگی و تنویر افکار عمومی با کمک رسانه‌های جمعی خصوصاً با ابزار هنر و دستاویز قرار دادن بخش‌هایی همانند تئاتر، سینما، سریال‌های تلویزیونی جذاب که عموما برای رده سنی بزرگسال در نظر گرفته می شود که به دلیل وجود دغدغه‌های متعدد کاربردی فراوانی دارد.
وی درباره سریال «آقای قاضی» بیان کرد: این سریال توانست مفاهیم حقوقی را با زبانی گویا برای بزرگسالان مطرح کرده و نقشی موثر در آگاهی‌بخشی و افزایش اطلاعات حقوقی خانواده داشته باشد. از سوی دیگر زبان هنر برای جامعه پر مشغله امروزی کاربردی‌تر بوده و در کاهش آسیب‌های اجتماعی اثرگذار است.
یزدی‌خواه وظایف رسانه‌های جمعی را مطرح و تاکید کرد: رسانه‌های تصویری، صوتی و مکتوب نقش مهم و موثری در تنویر افکار عمومی دارند و از این رو بار سنگینی را بر دوش می‌کشند. حرکت در مسیر قانون‌مدار کردن و ارائه اطلاعات و آگاهی حقوقی به جامعه، آن هم در گستره وسیع و احترام و توجه به حقوق شهروندی؛ کاهش اختلافات را دربر دارد که نقش مهمی در کم شدن پروندههای قضایی دارد و بدین ترتیب با کاهش آسیب‌های اجتماعی روبه‌رو شده و پیامد‌هایی همانند زیست سالم شهروندان را در جامعه شاهد خواهیم بود.
وی نقش مهم رسانه‌های تصویری را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: رسانه‌های تصویری از جذابیت و در عین حال فراگیری بیشتری برخور دارند، پس ساخت سریال‌هایی همانند «آقای قاضی» و بهره‌برداری از پتانسیل این عرصه‌ها امری مهم و ضروری است.
نایب رئیس اول کمیسیون فرهنگی، نقش آموزش و فرهنگ‌سازی را مورد بررسی قرار داده و افزود: برای آموزش و فرهنگ‌سازی در حوزه حقوق به جامعه نیاز است تا به صورت تخصصی آمایش سرزمین شکل گیرد و در ادامه بر اساس داده‌ها اطلاعات دسته‌بندی شده به اجرا گذاشته شود. در رده سنی کودک و نوجوان که بهترین زمان برای فرهنگ‌سازی در نظر گرفته می‌شود، بهره بردن از ارتباط با همسالان و تولیدات هنری، انیمیشن‌ها و بازی‌های رایانه‌ای عناصری در جهت انتقال اطلاعات مختلف و فرهنگ‌سازی حقوقی تلقی شده و برنامه‌های ویژه‌ای را در این زمینه برای آن به اجرا می‌گذارند.
فعالان اقتصادی معتقدند سرمایه‌گذاری در عرصه آموزش حقوق اجتماعی با ابزار هنر که بازویی توانمند در عرصه فرهنگ‌سازی محسوب می‌شود، امری ضروری است. سریال «آقای قاضی» نیز که با همکاری و مشاوره حقوقی قوه قضاییه روی آنتن است، تلاش دارد تا در قالب داستان‌های متفاوت و واقعی اطلاعاتی را در اختیار مخاطبان قرار دهد.
پیش‌تر، جانشین سرپرست نویسندگان سریال «آقای قاضی شعبه ۱۲۱»، این اثر را اولین اثر تخصصی حقوقی در ایران دانسته و نقشه راه مناسبی برای پرداختن به حوزه‌های حقوق خوانده بود، در عین همکاری قوه قضاییه در بیان مسائل حقوقی را رویکردی ارزنده معرفی کرد و آن را سرمایه‌گذاری فرهنگی دانست.
سرمایه‌گذاری از جنس حقوقی
اسماعیل سیاوشی، دبیر دوم کمیسیون فرهنگی نیز اهمیت آموزش و افزایش سطح آگاهی حقوقی در جامعه را نکتهای مهم و اساسی دانست و گفت: حدود نیمی از درگیری‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی ریشه در عدم آگاهی‌های حقوقی دارد.
وی نقش سایر بخش‌ها در فرهنگ‌سازی را مورد بررسی قرار داد و تصریح کرد: هنر و رسانه‌ها می‌توانند تاثیر غیر قابل انکاری در توسعه فرهنگ حقوقی داشته باشند در عین حال در عرصه مدیریتی قوه قضاییه و دولت با سرمایه‌گذاری در این عرصه می‌توانند ۵۰ درصد از ناهنجاری‌های موجود در جامعه را کاهش دهند.
آگاهی و اطلاع‌رسانی در حوزه حقوقی آن هم از نوع غیر مستقیم، حرکتی ارزنده است که اخیرا با کمک قوه قضاییه و رسانه ملی در پیش گرفته شده است. این امر در سریال «آقای قاضی» نمود پیدا کرده و سرمایه‌گذاری بزرگی در این عرصه محسوب می‌شود که نتایج آن را در آینده می‌توان برداشت کرد. در هر صورت آموزش همواره به عنوان یک ارزش برای تمام جوامع قلمداد شده و بیان آن به زبان هنر برای جامعه فرهنگ‌سازی را به همراه دارد.
انتهای پیام/