وحید احمدی نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که چرا رهبر انقلاب تاکید کردند که حوزههای علمیه باید خودشان را با تغییرات روز تغییر داده و روزآمد شوند، گفت: با توجه به اینکه معتقدیم دین اسلام آخرین دینی است که برای بشریت آمده است و پیامبر آن به عنوان خاتم الانبیاء است و این دین تا قیامت استمرار دارد، پس مفهوم آن این است که این دین برای همه دوران ها و زمان ها باید کاربرد و کارآمدی داشته باشد یعنی منطق عقل و منطق شرع حکم می کند که این دین برای همه دوران ها و همه زمان ها کاربردی است و باید نیاز بشر را در جامعه در همه دوران ها پاسخگو باشد.
وی ادامه داد: بر همین اساس با توجه به فقه شیعه که در مبانی اجتهاد به دو عنصر زمان و مکان توجه ویژه دارد و این از افتخارات تشییع و فقه شیعه است و احکام آن با توجه به شرایط زمان و شرایط مکان، قابل استخراج است، بنابراین در حوزه های علمیه این فرض و این ضرورت وجود دارد که متناسب با نیاز جامعه و متناسب با فضای حاکمیتی احکام را استخراج و اعلام کنند چراکه بن بستی در تشییع وجود ندارد، بر همین اساس رهبری معظم در چند سال پیش در سفری که به طور مفصل در قم داشتند یکی از مطالبات اصلیشان به روز شدن حوزه های علمیه بود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مفهوم به روز شدن این است که این مجموعه بتواند پاسخگوی نیاز جامعه و نیاز حاکمیتی باشد نیاز جامعه و نیاز حاکمیت ما به احکام است. با توجه به اینکه حکومت ما یک حکومت دینی و یک حکومت شرعی است، برهمین اساس احکام آن باید منطبق با شرع و دین استخراج و اعلام شود بنابراین پدیدههای جدیدی در سطح جامعه داریم و در گذشته وجود نداشته است، مانند همین رمز ارزها که پدیده جدیدی است و ممکن است انواع اقسام این پدیده ها با اسامی جدید و در موضوعات مختلف در آینده هم به وجود بیاید. این دین و مکتب تشییع این ظرفیت و این گنجایش را از طریق فقها و حوزه های علمیه دارند که مبانی دینی را کاوش کرده و براساس ضرورت های جامعه که عنصر زمان و مکان در آن تاثیر دارد احکام لازم را استخراج و آن را اعلام کنند و برای حکومت و جامعه تبیین کنند تا جامعه در مسیر راه به بن بست نخورد.
احمدی در پاسخ به این سوال که آیا حوزه های علمیه توان این را دارند که در موضوعاتی مانند رمزارزها و ... ورود کنند، گفت: دو موضوع در این زمینه وجود دارد اول اینکه ما می گوییم فقه شیعه این ظرفیت را دارد یا ندارد و بحث دیگر این است که آیا فقهای ما قدرت این استخراج را دارند یا باور بر این استخراج دارند یا نه. این دو موضوع مختلف است آنچه مهم است این است که دین جدیدی نمی آید و عقلا و منطقا این دین باید برای همه دوران کاربرد و کارآمدی داشته باشد پس مفهوم آن این است که این دین کارآمدی لازم را برای همه دوران با همه شرایطی که بوجود می آید دارد. در اینجا فقهای ما باید تلاش و کنکاش کنند و با توجه به پویایی فقه شیعه و اثر و جایگاهی که عنصر زمان و مکان دارد، احکام را تبیین کنند.
وی ادامه داد: اگر تا به امروز می بینیم که در حوزه اقتصاد ما مشکلاتی داریم باید اعتراف کرد آن کاری که حوزه وظیفه اش بوده یا حاکمیت وظیفه اش بوده که از حوزه ها بخواهد، انجام نشده و به اعتقاد من در مبحث اقتصاد کم کاری شده است. این متفاوت از این است که ما فکر کنیم ظرفیت وجود ندارد این ظرفیت وجود دارد اما برای کشف این ظرفیت برای به روز کردن این ظرفیت و به فعلیت در آمدن آن، کار و تلاش نیاز است که این کار و تلاش از عهده حوزه بر میآید تا براساس مبانی فقهی حرکت کنند. بنابراین باید براساس استدلالهای فقه و استدلال های اصول حرکت کنند تا بتوانند احکام مورد نیاز جامعه را استخراج کنند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: دو بحث را ما باید از هم تفکیک کنیم اول اینکه دین ظرفیت بررسی مسائل جدید را دارد اما کشف این ظرفیت برعهده حوزه است و ممکن است ما بگوییم که حوزه آن نقشی را که باید می داشت، نداشته و اگر امروز کم کاری و نقصی در حوزه اقتصاد وجود دارد و ما هنوز نتوانسته ایم مبانی اقتصاد را تعریف کنیم و اشکالات اقتصادی داریم، این اشکالات از احکام اصلی نیست و از کم کاری هایی است که وجود داشته و ما آنها را کشف نکردهایم و متخصصان امر در این مبحث یا کوتاهی کرده اند و یا از آنها خواسته نشده است. اینجاست که رهبری تذکر و هشدار می دهند و می خواهند با توجه به ظرفیت عظیمی که وجود دارد این ظرفیت را به فعلیت درآورند.
احمدی درباره هم افزایی بین حوزههای علمیه و نهادهای علمی و دانشگاهی تصریح کرد: قطعا همکاری و همراهی اگر بین دو تشکیلات ما یعنی هم حوزه ها برای مبانی خاص و تخصصی خودشان و دانشگاهها برای اینکه این مبانی در قالب و لباس علمی قابل قبول در جامعه امروز درآید، وجود داشته باشد، اتفاقات خوبی خواهد افتاد، حتما این همکاری یک ضرورت اجتنابناپذیر است و باید این همکاری ایجاد شود تا اینها بتوانند به عنوان مکمل هم حرکت کنند.
وی درباره موانع به روزرسانی در حوزه های علمیه گفت: قطعا یک تحولاتی لازم است موانع ممکن است وجود داشته باشد به هر حال ما میدانیم که افکار متنوعی در حوزه وجود دارد شاید خیلی ها در حوزه بر این باور هستند که ما باید در بحث حاکمیت و حکومت اصلا ورود نکنیم و یک طرز تفکر است که دین را خیلی در این سبک و سیاق نمی پسندد معلوم است که این مجموعه نمی تواند همراه و توام با جامعه به طور همزمان حرکت کند چراکه آنها یک سری باورهای خاص خود را دارند که نه می تواند کارآمدی برای جامعه داشته باشد و نه می تواند اثرگذاری لازم را داشته باشد. یا به تعبیری دیگر دین را در همه حوزه ها کاربردی نمی دانند.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: اما در بخشی از حوزه قطعا این نگاه وجود دارد با همان استدلال که چون دین اسلام خاتمیت دارد و آخرین دین است و پس عقلا و شرعای دین باید در همه دوران ها کاربرد داشته باشند و بنابراین باید تلاش کر با توجه به شرایطی که در جامعه وجود دارد و نگاه به عناصر زمان و مکان و عناصر مختلفی که در جامعه وجود دارد، این ظرفیتی که بالقوه است را بالفعل کنند. بنابراین ما اگر حوزه را نگاه کنیم می بینیم که برخی از طرز تفکر ها وجود دارد که پایبند به این مباحث نیستند. باید تلاش کنند که این موانع را برطرف کرده و آگاهی بخشی در سطح جامعه داشته باشند و از این طرف هم نهادهای علمی که مقبولیت فراوانتری در سطح جامعه دارند بتوانند با تلفیق دانشگاه و حوزه به لحاظ تفکری و همراهی آنچه که مورد نیاز جامعه است را به شکل منطق روز حاکمیتی در آورده و نیاز جامعه را رفع کنند.