جوان آنلاین: ابراهیم جعفری در کانال تلگرامی خود از کمپینی جهانی برای اشاعه فرهنگ کتابخوانی نوشت. خلاصهای از متن او را در ادامه میخوانید: کنفوسیوس: «مهم نیست چقدر پرمشغلهای، باید زمانی را برای کتاب خواندن پیدا کنی یا اینکه خود را در محاصره نادانی خواهی دید.» کتابهایتان را در مکانهای عمومی جا بگذارید و به عضویت کتابخانه رایگان جهانی درآیید. این خلاصه جنبشی فرهنگی به نام «کتاب در گردش» یا «Book Crossing» است.
وقتی کتابی را که از آن خوشش آمده بود، تمام کرد، نفس عمیقی کشید. با حسی خوشایند، کتاب را روی نیمکت گذاشت. بلند شد و راه افتاد. چند قدمی که دور شد، برگشت و با لبخند نگاهی دوباره به کتاب انداخت. کتاب انتظار مخاطب جدیدی را میکشید.
کتابی روی نیمکت پارک، روی صندلی انتظار بانک، روی صندلیهای یک مرکز درمانی، روی صندلیهای مترو یا اتوبوس درونشهری، کنار باجه تلفن همگانی، حتی بین چیپس و بیسکوییتهای یک سوپرمارکت! کتابی که قبلاً کسی آن را خوانده و تصمیم گرفته به خواننده ناشناس دیگری هدیه بدهد. رُمان، شعر، داستانهای کوتاه، مجموعه یادداشت یا...
جا گذاشتن کتاب در مکانهای عمومی رفتاری است که در آلمان، ایتالیا، فرانسه و... رو به فزونی گذاشته است. کسی که کتابش را در مکانی عمومی رها میکند، هویت خود را آشکار نمیسازد و ادعایی هم بابت قیمت کتاب ندارد، اما یک درخواست از خواننده یا خوانندگان احتمالی بعدی دارد: «شما نیز بعد از خواندن کتاب، آن را در محلی مشابه قرار دهید تا دیگران هم بتوانند از این اثر استفاده کنند.»
«رول هورنباکر» نخستین کسی بود که این حرکت را انجام داد. او یک فروشنده رایانه در ایالت میسوری امریکا بود و نام این رفتار را Book Crossing یعنی «کتاب در گردش» گذاشت. این رفتار جدید را میتوان به نوعی «کمپین کتابخوانی» یا «کمپین به اشتراک گذاشتن کتاب» در نظر گرفت؛ کمپینی که قادر است به مثابه یک پروژه فرهنگی جهانی قابل تأمل باشد.
«کتاب در گردش» به کتابها هویتی بیهمتا میبخشد. همانطور که کتابی از دست یک خواننده به دست دیگری میرسد، همه آنها را در یک فضای شبکهای به هم متصل میکند.
برای این سنت جدید کتابخوانی یک سایت اینترنتی هم راهاندازی شده تا علاقهمندان بتوانند با عضویت در آن به رهگیری کتابهایی که رها کردهاند، بپردازند (bookcrossing. com). هدف گردانندگان سایت یادشده، تبدیل کردن دنیا به یک کتابخانه بزرگ است. وبسایت Book Crossing در توضیح فعالیتهای این گروه نوشته است: «این یک کتابخانه جهانی است؛ شبکه اجتماعی هوشمندی که ادبیات را گرامی میدارد و به کتابها جان دیگری میبخشد.»
از این به بعد اگر در کافه، لابی هتل یا سالن انتظار سینما کتابی را پیدا کردید، تعجب نکنید؛ چون ممکن است با یک جلد «کتاب در گردش» روبهرو شده باشید. بیایید ما هم از همین حالا شروع کنیم.
در سال ۲۰۰۴ میلادی فرهنگ لغت آکسفورد واژه book crossing را به فهرست واژگانش اضافه کرد و سال ۲۰۰۷ بود که سنگاپور عنوان اولین کشور رسمی کمپینی «کتاب در گردش» را از آن خود کرد. امید که این فرهنگ در ایران گسترش یابد و کتاب عزیز و همراه همیشگیمان باشد.