شناسهٔ خبر: 69893223 - سرویس اقتصادی
نسخه قابل چاپ منبع: جوان | لینک خبر

ترمز تراستی‌ها پیش‌پای تجارت خارجی ایران

باوجود اینکه راهبرد بی‌اثرسازی تحریم به افزایش تجارت خارجی ایران منتهی شده، اما اتکای بیش‌از حد به یک شیوه بی‌اثرسازی تحریم سبب شده تا ۸۰ درصد از تبادلات مالی کشور تحت رصد غرب باشد.

صاحب‌خبر -

جوان آنلاین: «راز پیروزی در این است که دشمن خود را در تاریکی نگه‌داری». این جمله دیالوگی معروف از سه‌گانه سینمایی شوالیه تاریکی ساخته کریستوفر نولان است. 

به گزارش فارس، با وجود تداوم تحریم‌ها تجارت خارجی غیرنفتی ایران بر اساس آمار گمرک از فروردین تا مهر امسال از ۷۲ میلیارد دلار گذشت، اما رئیس سابق سازمان سرمایه‌گذاری خارجی علی فکری می‌گوید که «۸۰ درصد تبادلات مالی ما از طریق کانال درهم امارات انجام می‌شود که تحت رصد غرب است». اگرچه راهبرد بی‌اثرسازی تحریم‌ها سبب شده تا فروش نفت ایران از سال ۱۳۹۹ تا امروز ۳.۵ برابر شود و بخش عمده‌ای از این صادرات به مقصد چین است، اما کارشناس اقتصادی مهدی فامیل‌محمدی می‌گوید که «پای غرب از مسیر کانال‌های مالی بازپرداخت صادرات نفت به معاملات نفتی ایران و چین باز است».

نقل‌قول‌های غیررسمی از افراد نزدیک به ساختار اقتصاد ایران، ردپای حضور غرب در تعاملات مالی ایران را به علت شیوه‌ای موسوم به تراستی‌ها می‌دانند. تراستی‌های در حقیقت کانال‌های مالی چندجانبه‌ای هستند که در شرایط تحریم فرصت صادرات و واردات را دور از شبکه‌های رسمی مهیا می‌کنند. اگرچه امکان تجارت از طریق تراستی‌ها مهیا می‌شود، اما این شبکه‌ها به دلیل وابستگی به ارز‌های تحت‌نظر آمریکا زیر تیغ رصد واشنگتن هستند.

 کارشناس اقتصادی علی ابراهیمی استفاده از تراستی‌ها در شرایط فعلی را یک نیاز برای اقتصاد ایران معرفی کرده و معتقد است که اگر تراستی‌ها حذف شوند، یکی از راهبرد‌های ایران در مواجه با تحریم از بین خواهد رفت. اما کارشناس اقتصادی مجید شاکری می‌گوید که تراستی‌ها در کنار مزایا، با هدایت کانال‌های مالی ذیل ارز‌های تحت رصد آمریکا معایبی هم به همراه دارند و حاکمیت باید با استفاده از سایر ابزار‌های موجود ابزار‌های اقتصادی مواجه با تحریم را متنوع سازد.

 پس از تحریم غرب علیه روسیه، مسکو برای حفظ تعاملات مالی اقدام به راه‌اندازی کانال‌های رسمی مالی دوجانبه با پکن کرد. این اقدام سبب شد علاوه بر بی‌اثرسازی تحریم، جلوی رصد تبادلات مالی توسط غرب نیز گرفته شود. کارشناسان معتقد هستند، پیروی از الگوی روسیه در مواجه با تحریم و هدایت تبادلات مالی از مسیر تراستی‌ها به سمت شبکه‌های رسمی پرداخت می‌تواند، گامی موثر در مسیر توسعه تجارت خارجی ایران به حساب بیاید.