به گزارش خبرگزاری ایمنا، در بسته خبری مهمترین رویدادهای اقتصادی هفته، ماجرای واریز یارانه آبان و تأخیر دهک‌های چهارم تا نهم، فروش ۶۰۰ میلیارد تومان چای دبش توقیفی، بدهی ۴۰۰ میلیاردی مپنا بابت سود سهام عدالت، درخواست افزایش ۸۰ درصدی قیمت خودرو، پایان مهلت طلافروشان برای ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت، گرانی محصولات سایپا و ایران‌خودرو و واکنش مجلس به آن، ناترازی ۶۴ میلیارد مترمکعبی گاز، خاموشی پاییزه و پیامدهای آن، وصول ۶۰۶ هزار میلیارد مالیات، عبور قیمت دلار نیما از مرز ۵۱ هزار تومان و افزایش تعرفه گاز پرمصرف‌ها را پیش رو دارید:
واریز یارانه دهک اول تا سوم
نخستین روز هفته خبر واریز یارانه دهک اول تا سوم اعلام شد و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرد: یارانه مرحله ۱۶۵ (آبان ماه) به حساب سرپرستان خانوار دهک‌های اول تا سوم واریز شد.
بر اساس اطلاعیه سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، یارانه مرحله ۱۶۵ به مبلغ ۱۱ هزار و ۱۳۱ میلیارد تومان بر اساس دهک‌بندی اعلامی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به ازای ۲۷، ۸۳۰، ۰۶۳ نفر در دهک‌های اول تا سوم توسط ٢٨ بانک عامل در سراسر کشور واریز و قابل برداشت است.
فروش ۶۰۰ میلیارد تومان چای دبش توقیفی
سعید غلامی معاون فروش سازمان اموال تملیکی با اعلام اینکه از انتهای سال قبل تا امروز ۲۵ هزار تن چای دبش تحویل سازمان شده است اظهار کرد: فقط از فروش پنج هزار تن چای دبش در تهران ۶۰۰ میلیارد تومان عایدی ایجاد شده است.
وی با اشاره به تعیین تکلیف ۱۱۰ همت اموال تملیکی در سه سال اخیر گفت: از طریق فروش این اموال بخشی از نیاز بازار تأمین شد همچنین مهمترین کالا در پرونده گروه اقتصادی دبش، چای در انواع و برندهای مختلف است، دادستانی تهرانی سه اصل را در این خصوص ابلاغ کرده است، اول اینکه مزایده سراسری برای این کالا انجام شود، اما برای فروش مذاکره‌ای به بالاترین قیمت نیز مجوز صادر شده است. معاون فروش سازمان اموال تملیکی دومین حراج چای دبش را در دستور کار اموال تملیکی اعلام کرد و افزود: ۱۲ آبان ماه اولین حراج حضوری در هرمزگان کلید خورد و بیش از ۱۸۰ میلیارد تومان چای به فروش رسید، روز سه‌شنبه ۲۹ آبان ماه اولین حراج حضوری برای ۱۰۰۰ تن چای به ارزش ۵۳ میلیارد تومان در تهران انجام می‌شود.
بدهی ۴۰۰ میلیاردی مپنا بابت سود سهام عدالت
ولی‌الله جعفری مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: بدهی سود سهام عدالت «مپنا» ۴ هزار میلیارد ریال است که سازمان بورس پیگیر وصول آن از شرکت مپنا خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه این مبلغ ۲۰ درصد از بدهی مپنا، بابت سود سهام عدالت را شامل می‌شود، افزود: مبلغ ۸۰ درصد باقی‌مانده تعهد، ۴ هزار میلیارد ریال است که سازمان بورس پیگیر وصول آن از شرکت مپنا خواهد بود.
درخواست افزایش ۸۰ درصدی قیمت خودرو
در نخستین روز هفته خبر نامه نعمت بخش؛ دبیر انجمن خودروسازان به معاون اول رئیس‌جمهور منتشر شد که مدعی است قیمت برخی خودروهای ایران خودرو باید ۷۰ تا ۸۰ درصد اضافه شود تا تازه به قیمت تمام شده برسد. دبیر انجمن خودروسازان اواخر ماه گذشته نامه‌ای به محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور نوشته و مدعی شده، به دلیل افزایش ندادن طولانی مدت قیمت‌ها و افزایش قیمت مواد اولیه، اگر به قیمت برخی از خودروهای ایران خودرو ۷۰ تا ۸۰ درصد اضافه کنیم تازه به قیمت تمام شده می‌رسیم.
وی برای این ادعای خود هیچ سندی ارائه نداده و اعلام هم نکرده که کدام خودروها با این میزان زیان انباشته تولید می‌شوند، که غیرمستقیم درخواست کرده این خودروها ۷۰ تا ۸۰ درصد گران شوند.
پایان مهلت طلافروشان برای ثبت اطلاعات در سامانه
مهلت ثبت اطلاعات طلافروشی‌ها در سامانه جامع تجارت ۲۸ آبان ماه به پایان رسید و طلافروشی‌ها باید نسبت به ثبت اطلاعات خرید و فروش طلا، جواهر و مصنوعات در سامانه جامع تجارت اقدام کنند.
در نامه ابلاغی اتاق اصناف به طلافروشی در ابتدای مهرماه سال جاری تأکید شد که با توجه به اتمام مهلت مذکور، طلافروشی‌ها نسبت به ثبت اطلاعات خرید و فروش طلا، جواهر و مصنوعات در سامانه جامع تجارت اقدام کنند. ثبت اطلاعات و معاملات طلافروشان در سامانه جامع تجارت از دی ماه سال قبل لازم‌الاجرا شده بود ولی با اعتراض فعالان این صنف، مهلت ۶ ماهه‌ای برای واحدهای طلافروشی در نظر گرفته شد تا نسبت به ثبت نام در این سامانه اقدام کنند. ثبت معاملات طلا و سکه در سامانه جامع تجارت بر اساس ضوابط اجرایی تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز الزامی است و این قانون باید از مهر ماه سال ۱۴۰۱ اجرا می‌شد.
گرانی محصولات سایپا و ایران‌خودرو
روز دوشنبه فهرست قیمت جدیدی منتشر شد که در آن متوسط افزایش نرخ محصولات ایران خودرو و سایپا ۳۰ درصد اعلام شده البته برخی از محصولات بالای ۳۰ درصد و برخی شاهد افزایش ۲۰ درصدی قیمت‌ها هستند البته قیمت‌های اعلامی، ارزش پایه کارخانه است و تعرفه‌های قانونی، شماره گذاری، بیمه و غیره به قیمت نهایی مصرف کننده اضافه خواهد شد.
فرشاد مقیمی رئیس هیئت عامل ایدرو نیز از اعمال افزایش قیمت خودرو از اول آذر خبر داد و اظهار کرد: قیمت‌های ابلاغی خودروها که روز گذشته تصویب شده است و شیوه اعلام آن، مطابق قانون بوده و ابهامی در آن وجود ندارد.
وی افزود: وزارت صمت در فرایند بررسی و تصویب قیمت‌های جدید، ضمن توجه به لزوم جلوگیری از تعمیق زیان خودروسازان و تداوم تولید، افزایش عرضه و ارتقا کیفیت، تا جایی که ممکن بود بر حفظ قدرت خرید مردم و کاهش نگرانی آنان نسبت به این موضوع تاکید داشته و به همین جهت، با اصلاح منطقی برای نرخ محصولات خودرویی که تا سقف ۳۵ درصد است، موافقت کرد.
ناترازی گاز به ۶۴ میلیارد مترمکعب رسید
در روزهای میانی هفته دیوان محاسبات کشور در گزارشی اعلام کرد: بررسی‌های فنی و تخصصی این نهاد نظارتی نشان می‌دهد، ناترازی گاز در سال ۱۴۰۲ به ۶۳.۹ میلیارد متر مکعب رسیده است.
بر اساس اعلام دیوان محاسبات، بررسی‌های فنی و تخصصی این نهاد نظارتی نشان می‌دهد، ناترازی گاز در سال ۱۴۰۲ به ۶۳.۹ میلیارد متر مکعب رسیده و این در حالی است که به میزان ۱۸ میلیارد مترمکعب هدر رفت گاز مشعل (فلر) وجود دارد و از سوی دیگر از مبلغ (۹.۱۸۶) میلیارد تومان قابل واریز (۵۰۰ تومان به ازای هدر رفت هر مترمکعب گاز مشعل) به حساب بهینه‌سازی مصرف انرژی، صرفاً مبلغ (۱.۵۹۹) میلیارد تومان به حساب مذکور واریز گردیده است.
دیوان محاسبات کشور همچنین اعلام کرد که در جریان رسیدگی به گزارش تفریغ بودجه ضمن رسیدگی به ترک فعل‌ها و تخلفات در این حوزه، اهتمام هر چه بیشتر در حوزه سرمایه‌گذاری “گاز” را ضروری می‌داند.
خاموشی پاییزه وزیر نفت را به مجلس کشاند
کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در روز میانی هفته به موضوع خاموشی‌های پاییزه وارد شد و جلسه این کمیسیون با حضور وزیر نفت و تمامی معاونان وی برگزار شد که از محورهای این نشست، بحث و بررسی وضعیت تأمین سوخت نیروگاه‌ها و موضوع خاموشی‌های پاییزه بود.
عبدالحسن همتی دبیر دوم کمیسیون انرژی مجلس درباره این جلسه اظهار کرد: مسئله خاموشی‌های پاییزه به دلیل کسری گاز تخصیصی به نیروگاه‌ها در شرایط ناترازی گاز زمستانی و کسری مخازن سوخت مایع نیروگاه‌ها بوده که در این زمینه طبق گزارش وزیر نفت، پالایشگاه‌ها تولیدات گازوئیل خود را افزایش داده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: برنامه اصلی وزارت نفت برای گذر از زمستان، افزایش تأمین گاز است که در این خصوص وزیر نفت گزارشی به کمیسیون انرژی مجلس ارائه داد که از راه‌های مختلف به افزایش تأمین گاز کشور اقدام خواهد شد.
خاموشی به‌اندازه ۳ درصد تقاضای برق است
در روزهای پایانی هفته وزارت نیرو با انتشار گزارشی اعلام کرد: همزمان با آغاز فصل سرد سال جاری و به دنبال محدودیت در تأمین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها، ظرفیت تولید برق کشور چیزی حدود سه درصد نسبت به برق مصرفی مورد نیاز کاهش یافت که این موضوع سبب شد وزارت نیرو از طریق اعمال محدودیت ساعتی نسبت به مدیریت ذخایر سوخت با هدف عبور موفق از فصل سرد اقدام کند.
باتوجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد از ظرفیت تولید برق کشور توسط نیروگاه‌های حرارتی و عمدتاً گازسوز انجام می‌شود، تحویل نشدن گاز کافی به این نیروگاه‌ها و کاهش ۶۰ درصدی ذخایر مایع نسبت به سال گذشته، صنعت برق کشور را در فصل سرد با چالش‌های جدی رو به رو کرد زیرا در سال جاری بیش از ۴ میلیارد مترمکعب گاز کمتری نسبت به سال قبل به نیروگاه‌ها تحویل شد و برای تولید برق به همین میزان از سوخت مایع برداشت شد که با هدف پاسخگویی به اوج بار فصل سرد جبران نشد.
این در حالی است که ظرفیت نامی نیروگاه‌های کشور بیش از ۹۴ هزار مگاوات است و بر اساس نظر وزیر نیرو، در صورت تأمین سوخت کافی حتی امکان تولید برق، ۲۰ درصد بیشتر از برق مصرفی مورد نیاز در فصل سرد نیز وجود دارد.
افت یک میلیون تنی تولید فولاد
انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با انتشار آمار تولید فولاد کشور در هفت ماهه سال ۱۴۰۳ اعلام کرد: محدودیت‌های برق تولید هفت ماهه فولاد میانی کشور را حدود یک میلیون تن به ارزش بیش از ۴۵۰ میلیون دلار کاهش داده است همچنین در این مدت افزایش ۱۵ درصدی تولید آهن اسفنجی در برابر کاهش ۵.۱ درصدی تولید فولاد میانی اتفاق افتاده است.
کاهش ۳.۱ درصدی تولید گندله سنگ آهن همزمان با رشد ۱۳ درصدی صادرات آن، رشد هفت درصدی تولید در ورق گرم و افت ۳.۸ درصدی تولید ورق سرد در کنار افزایش شش درصدی واردات این محصول نیز در هفت ماهه امسال به دست آمده است.
وصول ۶۰۶ هزار میلیارد مالیات
بر اساس آخرین گزارش سازمان امور مالیاتی کشور، در هفت ماهه سال‌جاری بالغ بر ۶۰۶ هزار و ۵۴۲ میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده است. از مجموع درآمدهای وصولی، حدود ۱۸۲ هزار میلیارد تومان (معادل ۳۰ درصد) از محل مالیات بر کالاها و خدمات بوده که ۱۴۷ هزار میلیارد تومان آن از محل مالیات بر ارزش افزوده وصول شده است.
بر اساس اعلام این سازمان، از محل وصول درآمدهای مالیات و عوارض ارزش افزوده در هفت ماهه اول سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۸۸ هزار و ۷۴۸ میلیارد تومان مالیات و عوارض به حساب شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل امور عشایر سراسر کشور جهت توسعه و آبادانی کشور واریز شده است.
کاهش ۶۰ درصد تعرفه واردات در برابر گرانی خودرو
در واکنش به صدور مجوز افزایش ۳۵ درصدی قیمت خودرو را برای خودروسازان از سوی وزارت صمت، نمایندگان مجلس اقدام به کاهش تعرفه واردات خودروهای نو از ۸۰ به ۶۰ درصد کردند.
رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۴ مجلس در جلسه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ اظهار کرد: کمیسیون تلفیق تصمیم گرفت که تعرفه واردات خودروهای نو در سال آینده از ۸۰ به ۶۰ درصد کاهش یابد. وی افزود: این مصوبه بر اساس یک پیشنهاد جدید از سوی نمایندگان مطرح شد و اعضای کمیسیون با آن موافقت کردند.
خیز تورم با کاهش ۳ میلیاردی ارز کالاهای اساسی
در اواخر این هفته نیز ۱۰۲ نفر از نمایندگان مجلس در نامه‌ای به ریاست مجلس هشدار دادند کاهش سه میلیارد دلاری ارز ۲۸۵۰۰ تومانی کالاهای اساسی و افزایش نرخ تسعیر آن به ۳۸,۵۰۰ تومان افزایش شدید تورم را به دنبال خواهد داشت.
در این نامه در ادامه آمده است: اقتصاد ایران در برهه کنونی در شرایط ویژه جنگ اقتصادی قرار داشته و با بعضی مسائل بنیادی و ساختاری برای پیشبرد اهداف خود روبه‌رو است. کاهش سه میلیارد دلاری ارز ۲۸۵۰۰ تومانی کالاهای اساسی و افزایش نرخ تسعیر آن به ۳۸,۵۰۰ تومان و برای سایر کالاها معادل ۵۵,۰۰۰ تومان صرف نظر از افزایش نرخ ارز، موجبات افزایش شدید تورم را به دنبال خواهد داشت که تغییر مبنای ارزش‌گذاری کالاهای وارداتی از ۲۸,۵۰۰ تومان به ۵۵,۰۰۰ تومان (رشد ۹۳%) تبعات تورمی این موضوع را دوچندان خواهد نمود. علاوه بر این، طبق محاسبات انجام شده، این سیاست دولت موجبات تحمیل حدود ۶۴۰ همت فشار هزینه‌ای بر اقتصاد را فراهم می‌آورد. در صورتی که اجرای سیاست تک‌نرخی ارز به مفهوم واقعی آن باید به سمت گسترده شدن سفره مردم باشد و نه کوچک‌سازی آن.
وام بانک‌ها به اشخاص مرتبط رسید
بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، عمده بانک‌ها از حدود فردی پرداخت تسهیلات به اشخاص مرتبط تخطی کرده‌اند.
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «وضعیت تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط با شبکه بانکی در سال ۱۴۰۱» به تخطی بانک‌ها در خصوص حدود فردی پرداخت تسهیلات اشخاص مرتبط پرداخت و اعلام کرد: عمده بانک‌ها از حدود مقرر آئین‌نامه تخطی کرده‌اند و بانک‌های اقتصاد نوین، ایران‌زمین، آینده، پارسیان، پاسارگاد، سرمایه، سینا، صنعت و معدن، کارآفرین، کشاورزی، ملت و ملی نیز بیشترین تخطی را از حدود فردی داشته‌اند.
تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط، به دسته‌ای از تسهیلات و تعهدات اعطایی- ایجاد شده بانک‌ها و مؤسسه‌های اعتباری غیربانکی گفته‌می‌شود که به- برای اشخاص مرتبط آن بانک یا مؤسسه اعتباری اعطا-ایجاد شده و به تأمین مالی ترجیحی برای اشخاص مرتبط بانک-مؤسسه اعتباری منجر می‌شود. آمارهای رسمی از میزان تسهیلات پرداختی بانک‌ها به اشخاص مرتبط نشان می‌دهد تا پایان شهریور ۲۲ بانک رقمی حدود ۲۶۶ هزار میلیارد تومان به خودی‌هایشان وام داده‌اند.
و سرانجام واریز یارانه دهک چهارم تا نهم
روز پایانی این هفته با اعلام خبر واریز یارانه مرحله ١٦٥ (آبان ماه) به حساب سرپرستان خانوار دهک‌های چهارم تا نهم همراه بود.
طبق اعلام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، یارانه مرحله ١٦٥ به مبلغ ١٥ هزار و ٢٢٥ میلیارد تومان بر اساس دهک‌بندی اعلامی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به ازای ٥۰، ٧٥٣، ٤۰٣ نفر در دهک‌های چهارم تا نهم توسط ٢٨ بانک عامل سراسر کشور واریز شد.
در حالی که طبق روال هر ماه یارانه نقدی دهک‌های چهارم تا نهم ۳۰ ام هر ماه واریز می‌شد، یارانه نقدی آبان ماه برای این شش دهک تا ظهر امروز واریز نشده است. تأمین نشدن منابع مشکل اساسی در تأخیر واریز یارانه آبان ماه بود؛ ۵۱ میلیون نفر مشمول یارانه نقدی دهک چهارم تا نهم می‌شوند که بودجه ۱۶ همتی برای پرداخت یارانه این گروه نیاز است.
دلار نیما از مرز ۵۱ هزار تومان گذشت
از اخبار مهم این هفته، قیمت دلار نیما بود که در ابتدای تشکیل دولت چهاردهم در کانال ۴۵ هزار تومان قرار داشت اما همچنان در حال پیشتازی است و در آخرین روز هفته ۵۱ هزار و ۱۱۹ تومان قیمت خورد. در روز نخست آذر ۱۴۰۳ در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، هر اسکناس دلار آمریکا با افزایش نسبت به روز کاری قبل، به‌نرخ ۵۲ هزار و ۵۵۰ تومان و حواله دلار نیز به‌نرخ ۵۱ هزار و ۱۱۹ تومان معامله می‌شود.
قیمت هر اسکناس یورو در مرکز مبادله ایران نیز با کاهش نسبت به روز کاری قبل به ۵۵ هزار و ۲۸۹ تومان و نرخ حواله یورو نیز با کاهش نسبت به روز گذشته به ۵۳ هزار و ۷۸۳ تومان رسیده است. کارشناسان معتقدند که اظهارات وزیر اقتصاد درباره تک نرخی شدن ارز اگرچه از لحاظ نظری درست است، اما در شرایط کنونی شدنی نیست؛ زیرا نرخ ارز یکی از متغیرهای کلیدی در اقتصاد کشورمان است و نمی‌توان مانند دیگر متغیرها با گفتار درمانی آن را مدیریت کرد.
افزایش تعرفه گاز پرمصرف‌ها
پایان بخش اخبار اقتصادی این هفته، افزایش تعرفه گاز برای مشترکان بسیار پرمصرف بود که هوشنگ صیدآلی؛ مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز با اشاره به تصویب آئین نامه اجرایی تبصره (۸) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور از سوی هیئت وزیران در تاریخ ۲۰ آبان ۱۴۰۳ اظهار کرد: بر اساس بند ۱ ماده ۱۰ این آئین نامه به منظور تشویق مشترکین خانگی و مدیریت مصرف گاز طبیعی در زمان اوج مصرف، پاداش صرفه‌جویی تا سقف ۲۰ هزار میلیارد ریال برای این بخش در نظر گرفته شده که بر اساس میزان صرفه‌جویی آن‌ها از صورتحساب مشترکین کسر خواهد شد. وی افزود: بر اساس این آئین نامه افزایش تعرفه گاز فقط شامل پلکان‌های ۱۱ و ۱۲ بخش خانگی (مشترکین بسیار پرمصرف) بوده و از تاریخ ابلاغ این مصوبه اجرا می‌شود.
صیدآلی با تشریح پلکان‌های تعرفه گاز در بخش خانگی گفت: تعرفه گاز طبیعی در بخش خانگی در قالب ۱۲ پلکان تعریف شده که از مشترکین کم مصرف تا بسیار پرمصرف دسته‌بندی شده و ۵ درصد مصرف گاز بخش خانگی مربوط به پلکان‌های ۱۱ و ۱۲ است.