اصغر فرهادی در  ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۱ (۷ مهٔ ۱۹۷۲) در خمینی شهر اصفهان متولد شد. وی پس از گذراندن دوره لیسانس در رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، مدرک فوق لیسانس خود در همین رشته را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد. اصغر فرهادی فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۶۵ در انجمن سینمای جوان اصفهان آغاز کرد و در سال ۱۳۷۳ زمان دانشجویی اولین نمایش به نام «ماشین نشین‌ها» را به کارگردانی و بازی خود و پریسا بخت آور همکلاسی‌اش به روی صحنه برد.

پریسا بخت آور متولد ۱۳۵۱ تهران، بعدا با اصغر فرهادی ازدواج کرد. او که تهیه کننده و کارگردان می‌باشد، کارگردانی آثاری چون فیلم سینمایی «دایره زنگی» و مجموعه تلویزیونی «پشت کنکوری‌ها» و «من یک مستاجرم» را در کارنامه خود دارد. اصغر فرهادی و پریسا بخت آور دو دختر به نام‌های سارینا و ساغر دارند. سارینا فرهادی که متولد ۱۳۷۶ است در فیلم «جدایی نادر از سیمین» در نقش ترمه ظاهر شد که تحسین بسیاری از منتقدین را برانگیخت.

نخستین حضور حرفه‌ای اصغر فرهادی در سینما در فیلم «ارتفاع پست» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا در سال ۱۳۸۰ به عنوان فیلمنامه‌نویس بود. بعد از آن اصغر فرهادی با آثاری چون «شهر زیبا»، «چهارشنبه سوری»، «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» مورد توجه بسیار قرار گرفت. او برنده سه جایزه سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی در سال‌های ۱۳۸۴، ۱۳۸۷ و ۱۳۸۹ شد. خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین به عنوان بهترین کارگردان برای فیلم «درباره الی» و خرس طلایی جشنواره برلین به خاطر فیلم «جدایی نادر از سیمین» را دریافت کرد و جایزه گلدن گلوب سال ۲۰۱۲ میلادی به خاطر کارگردانی و نویسندگی فیلم «جدایی نادر از سیمین» به فرهادی تعلق گرفت. فیلم «جدایی نادر از سیمین» جوایز بین ‌الملی زیاد دیگری را برای فرهادی به ارمغان آورد که مهمترین آن اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان ۲۰۱۲ بود.

فیلم «گذشته» محصول سال ۲۰۱۳ به زبان فرانسوی ساخته و در پاریس فیلمبرداری شد. آخرین ساخته فرهادی نیز به نام «همه می‌دانند» محصول ۲۰۱۸ در ژانر تریلر روان‌شناختی در اسپانیا فیلمبرداری شد. این فیلم که هشتمین فیلم بلند فرهادی است به زبان اسپانیایی ساخته شده و بازیگرانی همچون خاویر باردم، پنه‌لوپه کروز و ریکاردو دارین در آن ایفای نقش می‌کنند. «همه می‌دانند» نخستین بار در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۸ اکران شد و به عنوان فیلم افتتاحیه نیز به نمایش درآمد. «همه می‌دانند» دومین فیلم اسپانیایی زبانی است که در تاریخ جشنواره بین‌المللی فیلم کن به عنوان فیلم افتتاحیه انتخاب شده‌است.

حضور گلشیفته فراهانی در فیلم درباره الی

بیشتر منتقدین و اهالی سینما مهمترین ساخته‌های اصغر فرهادی را فیلم‌های «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» می‌دانند. «درباره الی» پیش از آغاز بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر به دلیل بازی گلشیفته فراهانی در آن توسط مقامات وزارت ارشاد از جشنواره کنار گذاشته شد. سرانجام دستور حضور فیلم در جشنواره پس از رایزنی‌های نهادهای غیردولتی سینما و برخی داوران جشنواره و در پی درخواست مشاور امور هنری رئیس‌جمهور وقت به وزیر ارشاد صادر شد. پس از آن در حالی که فیلم از وزارت ارشاد پروانه نمایش و در برنامه اکران نوروز قرار داشت، به دلایل نامعلومی از اکران آن جلوگیری و پس از گذشت نزدیک به چهارماه توقیف بی‌دلیل، سرانجام اکران شد.

تعلیق مجوز ساخت جدایی نادر از سیمین 

اصغر فرهادی در چهاردهمین جشن خانه سینما و پس از دریافت جایزه بهترین کارگردانی برای فیلم «درباره الی» گفت: «ای کاش وضع مملکت طوری شود که گلشیفته (فراهانی) بتواند برگردد، امیدوارم که بهرام بیضایی برگردد، امیر نادری بتواند در ایران فیلم بسازد و امیدوارم که جعفر پناهی هم بتواند در ایران فیلم بسازد.» به‌دنبال انتشار این سخنان، بی‌درنگ رسانه‌های خبری وابسته یا نزدیک به اصول‌گرایان و تندروها واکنش‌های تندی از خود نشان دادند و خواستار لغو مجوز ساخت اثر جدید او یعنی «جدایی نادر از سیمین» شدند. 

در نهایت در اوایل مهرماه سال ۱۳۸۹ درحالیکه فیلمبرداری «جدایی نادر از سیمین» به پیشرفت ۲۰ درصدی رسیده بود، جواد شمقدری، معاون سینمایی وزارت ارشاد در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا اعلام کرد اصغر فرهادی به دلیل حرف‌هایش مجوز ساخت فیلم خود را از دست داده‌است و افزود که به آقای فرهادی یک هفته مهلت داده شده تا حرف‌های‌شان را اصلاح کنند، اما ایشان نظرات خود را پس نگرفته‌است. پس از توضیحات اصغر فرهادی درباره سخنانش در جشن سینما که اعلام کرده بود “داستان شکل دیگری به خود گرفته که من مایل و معتقد به آن نبوده‌ام”. حمیدرضا دیبایی مدیر روابط عمومی معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد که منعی برای ادامه‎ ‎تولید فیلم اصغرفرهادی وجود ندارد.

دریافت جایزه گلدن گلوب از دستان مدونا

اصغر فرهادی در کنار فیلمسازی فعالیت‌های اجتماعی را نیز پیگیری می‌کند. از جمله آنها می‌توان به راه انداختن کمپینی با همراهی نسرین ستوده با عنوان «کشتار همنوعان خود را متوقف کنید» در حمایت از مردم غز ه در فیس‌بوک اشاره کرد که فیلم‌سازان و بازیگران مطرح دنیا از جمله خاویر باردم، مایک لی و هانی ابواسعد به این کمپین پیوستند.

همچنین فرهادی برای عفو اعدام ریحانه جباری به دادگاه رفته و خواستار عفو او شده بود.

تحریم اسکار ۲۰۱۷

اصغر فرهادی به‌همراه ترانه علیدوستی از نامزدان و مدعوین اسکار ۲۰۱۷ بودند. اما اصغر فرهادی در واکنش به فرمان اجرایی «حفاظت از ملت در برابر ورود تروریست‌های خارجی به آمریکا» از سوی دانلد ترامپ و با نگارش یادداشتی که در نیویورک تایمز منتشر شد، اعلام کرد در مراسم اسکار آن دوره، حضور نخواهد داشت. با این وجود، در ششم اسفند ماه ۱۳۹۵ خورشیدی فیلم فروشنده توانست جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان را به‌دست‌آورد و انوشه انصاری و فیروز نادری به عنوان نمایندگان اصغر فرهادی، جایزه اسکار وی را دریافت کردند.

شکایت علیه فرهادی رد شد: حکم پرونده نقض حقوق مؤلف در فیلم «قهرمان» صادر و ادعای شاکی بی اساس و مردود اعلام شد

حکم دادگاه پرونده نقض حقوق مؤلف در فیلم «قهرمان» بر اساس نظریات تخصصی سه تن از اساتید برجسته دانشگاه تهران، متخصص و مدرس در رشته حقوق مالکیت فکری و همچنین چهار کارشناس هنری رسمی که به اتفاق تمامی ادعاهای شاکی را بی اساس و مردود اعلام کرده بودند، صادر و فیلم قهرمان از این اتهامات به‌طور کامل تبرئه شد.

پس از طرح شکایت از سوی هنرجوی سابق اصغر فرهادی (آزاده مسیح زاده) مبنی بر نقض حقوق مؤلف در فیلم قهرمان و ادعای وی برای سهیم شدن در کلیه درآمدهای داخلی، خارجی و جوایز فیلم قهرمان، دادگاه به دلیل برخورد غیرتخصصی در مرحله بازپرسی و صدور کیفرخواست بدون ارجاع به کارشناسان مربوطه، موضوع را جهت بررسی جامع حقوقی در سه مرحله جداگانه به کارشناسی‌های تک نفره و سه نفره و در نهایت به هیئت سه نفره‌ای از اساتید دانشگاه تهران متخصص در حوزهٔ کپی رایت، ارجاع نمود. هر هفت نفر متخصص، پس از بررسی‌های جداگانه از محتویات پرونده و تحلیل جوانب حقوقی و هنری موضوع، ادعاهای شاکی (آزاده مسیح زاده) را فاقد اعتبار تشخیص داده و اتهامات وارده به سازندهٔ فیلم قهرمان را ماهیتاَ بی اساس دانستند.

در حکم صادرشده بر مبنای نظریات کارشناسان رسمی و متخصصین دانشگاهی، ضمن تشریح مفصل مبانی حقوقی و هنری و با بررسی فیلم قهرمان و هر سه نسخهٔ متفاوت مستند شاکی، و همچنین ده‌ها ساعت تصاویر ورکشاپ اصغر فرهادی، با قاطعیت تأکید شده است که ساخت هر فیلم یا اثر هنری با الهام از یک اتفاق واقعی یا اخبار منتشر شده از آن، کاملاَ بلامانع است زیرا یک اتفاق واقعی و اخبار آن جزء حوزهٔ عمومی (پابلیک دومین) و متعلق به همگان می‌باشد و حق استفاده از آن در انحصار هیچ‌کس نیست و این امری کاملاَ پذیرفته شده و بدیهی در تمام دنیاست.

در بخشی دیگر از نظریات کارشناسی تأکید شده که شاکی از مجموع ده‌ها ساعت تصاویر جلسات ورکشاپ اصغر فرهادی، فیلمی یک ساعته مونتاژ کرده که در آن جرح و تعدیل‌های یک جانبه‌ای صورت گرفته و تنظیم به نفع شده و تفاوت فاحشی بین تصاویر اصلی ورکشاپ و فیلم ارائه شده توسط شاکی به بازپرس در مرحله تحقیقات وجود دارد؛ لذا این فیلم مونتاژ شده از جلسات ورکشاپ که مبنای اصلی صدور کیفرخواست قرار گرفته، نامعتبر تشخیص داده می‌شود». Variety Asghar Farhadi Hollywoodreprter Indiewire

فرهادی در اردیبهشت ۱۴۰۲ گفت که به‌طور غیررسمی از ممنوع شدن از کار خود در ایران باخبر شده است. او در بهمن ۱۴۰۲ اعلام کرد که به‌دلیل محدودیت‌های حاکم بر ایران دیگر قصد فیلم‌سازی در این کشور را ندارد و نمی‌خواهد در فیلم‌های خود موهای زنان را به‌طور سیستماتیک بپوشاند.[

ترسی که توجیهی است دروغین بر خشونت‌ها و جنگ‌ها. جنگ‌هایی که مانع بزرگی بودند بر سر دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شده‌اند. سینماگران می‌توانند با چرخش دوربین‌هایشان به مشترکات انسانی، کلیشه‌هایی که از ملیت‌ها و ادیان مختلف ساخته شده را بشکنند و زمینه هم‌دردی و به‌دنبال آن، همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. همدردی، چیزی است که ما امروز بیشتر از هر زمان دیگری به آن نیاز داریم.”

آثار اصغر فرهادی

آثار سینمایی

• ارتفاع پست (۱۳۸۱) (نویسنده)
• رقص در غبار (۱۳۸۱) (نویسنده و کارگردان)
• شهر زیبا (۱۳۸۲) (نویسنده و کارگردان)
• چهارشنبه‌سوری (۱۳۸۴) (نویسنده و کارگردان)
• کنعان (۱۳۸۶) (نویسنده)
• دایره زنگی (۱۳۸۶) (نویسنده)
• محاکمه در خیابان (۱۳۸۷) (نویسنده)
• درباره الی (۱۳۸۷) (نویسنده، کارگردان و تهیه کننده)
• جدایی نادر از سیمین (۱۳۸۹) (نویسنده، کارگردان و تهیه کننده)
• گذشته (۱۳۹۱) (نویسنده و کارگردان)
• فروشنده (۱۳۹۴) (نویسنده و کارگردان)
• همه می‌دانند (۱۳۹۷) (نویسنده و کارگردان)
• قهرمان (1400)

• ماه مهربان (۱۳۷۵) (نویسنده)
• چشم‌به‌راه (۱۳۷۷) (نویسنده، کارگردان و تهیه کننده)
• پزشکان (۱۳۷۷)(نویسنده و کارگردان)
• مجتمع مسکونی فرخ و فرج (۱۳۷۷)(نویسنده و کارگردان)
• روزگار جوانی (۱۳۷۷)(نویسنده و کارگردان)
• داستان یک شهر ۱ (۱۳۷۸) (نویسنده، کارگردان و تهیه کننده)
• داستان یک شهر ۲ (۱۳۸۰) (نویسنده، کارگردان و تهیه کننده)
• یادداشتهای کودکی (۱۳۸۰) (نویسنده)
• خانه به دوش (١٣٨٣) (نویسنده)

جوایز و افتخارات اصغر فرهادی

• جایزه بهترین فیلم و جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۱برای فیلم رقص در غبار
• برنده جایزه بهترین کارگردانی و فیلم‌نامه جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک ۲۰۰۳برای فیلم رقص در غبار
• برنده جایزه ویژه بهترین فیلم جشنواره فیلم پوسان ۲۰۰۳ برای فیلم رقص در غبار
• برنده طاووس طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم هند ۲۰۰۴برای فیلم شهر زیبا
• برنده جایزه بزرگ جشنواره بین‌المللی فیلم ورشو ۲۰۰۴برای فیلم شهر زیبا
• برنده جایزهٔ فیپرشی جشنواره فیلم اسپلیت ۲۰۰۵ برای فیلم شهر زیبا
• برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۴برای فیلم چهارشنبه سوری
• برنده بانوی طلایی جشنواره فیلم لاس پالماس ۲۰۰۷برای فیلم چهارشنبه سوری
• برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره سه قاره نانت ۲۰۰۶برای فیلم چهارشنبه سوری
• برنده هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو ۲۰۰۶برای فیلم چهارشنبه سوری

• بهترین فیلم داستانی جشنواره فیلم ترایبکا ۲۰۰۹برای فیلم درباره الی
• جایزه قرقاول طلایی جشنواره فیلم کرالا ۲۰۰۹برای فیلم درباره الی
• جایزه نتپک جشنواره بین‌المللی فیلم بریزبن ۲۰۰۹برای فیلم درباره الی
• جایزه بهترین فیلم روزنامه استاندارد جشنواره بین‌المللی فیلم وین ۲۰۰۹برای فیلم درباره الی
• برنده جایزه ویژه هیئت داوران و جایزه بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک ۲۰۰۹ برای فیلم درباره الی
• برنده جایزه استاندار داوران ویناله ۲۰۰۹ برای فیلم درباره الی
• نامزد جایزه بهترین بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه جوایز فیلم آسیا ۲۰۱۰ برای فیلم درباره الی
• جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بین‌المللی فیلم سیاتل ۲۰۱۰ برای فیلم درباره الی
• جایزه اتحاد رسانه‌های اروپا ۲۰۱۱ برای فیلم درباره الی

• جایزه بهترین فیلم و کارگردانی جشن خانه سینما ۱۳۹۰برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده خرس طلایی بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه کلیسای جهانی جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم سیدنی ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• بهترین فیلم مستقل خارجی جوایز مستقل فیلم بریتانیا ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه آرنا طلایی جشنواره فیلم پولا ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• جایزه محبوب‌ترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم ملبورن ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم سیدنی ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان حلقه منتقدان فیلم نیویورک و هیئت ملی بازبینی فیلم ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه اوترا جشنواره فیلم سن‌سباستین ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان جشنواره فیلم ونکوور ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم زردآلوی طلایی ایروان ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین

• برنده طاووس نقره‌ای جشنواره فیلم بین‌المللی هند ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان انجمن منتقدان فیلم کانزاس ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• بهترین فیلم خارجی زبان انجمن منتقدان فیلم شیکاگو ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده خرس طلایی مجموع بازیگران جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۱۱برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان جایزه گلدن گلوب ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی جایزه سزار ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جوایز بودیل ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم مستقل انجمن منتقدان فیلم آنلاین ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه سزار بهترین فیلم خارجی زبان ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه دیوید دی دوناتلو ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• جایزه اتحاد رسانه‌های اروپا ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه مستقل اسپریت بهترین فیلم خارجی زبان ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم نامه جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه سال انجمن منتقدان فیلم لندن ۲۰۱۲برای فیلم جدایی نادر از سیمین
• برنده جایزه بهترین فیلم انجمن منتقدان فیلم لس آنجلس ۲۰۱۲ برای فیلم جدایی نادر از سیمین

• جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان هیئت ملی بازبینی فیلم ۲۰۱۳برای فیلم گذشته
• برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه جشنواره بین‌المللی فیلم دوربان ۲۰۱۳برای فیلم گذشته
• برنده جایزه ویژه تماشاگران جشنواره فیلم اسلو جنوبی ۲۰۱۳برای فیلم گذشته
• برنده تندیس زرین بهترین فیلم، بهترین فیلم‌نامه و بهترین کارگردانی جشن خانه سینما ۱۳۹۶برای فیلم فروشنده
• برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم کن ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده
• جایزه بهترین فیلم بین‌المللی جشنواره بین‌المللی فیلم مونیخ ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان انجمن ملی نقد فیلم آمریکا ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده
• برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران جشنواره جهان سینمای آمستردام ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان هیئت ملی بازبینی فیلم ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده

• هوگو نقره‌ای، جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده
• جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم سمینسی ۲۰۱۶برای فیلم فروشنده
• نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم خارجی‌زبان ۲۰۱۷برای فیلم فروشنده
• برنده جایزه اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان ۲۰۱۷برای فیلم فروشنده
• برنده جایزه ستلایت بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان ۲۰۱۷برای فیلم فروشنده
• جایزه بهترین فیلم‌نامه جوایز آسیایی ۲۰۱۷ برای فیلم فروشندهبرای فیلم فروشنده
  اصغر فرهادی
• جایزه یک عمر دستاورد هنری جشنواره بین‌المللی فیلم آنتالیا ۲۰۱۶
• نشان لژیون دونور عالی هنر و ادبیات فرانسه ۲۰۱۴
• برنده جایزه سزار ۲۰۱۲
• جزو ۱۰۰ نفر از متفکران جهان فارن پالیسی ۲۰۱۲
• جشن تقدیر ویژه توسط امیر کوستوریتسا ۲۰۱۲
• جزو ۱۰۰ فرد تأثیرگذار در جهان تایم ۱۰۰ ۲۰۱۲
• انتخاب به عنوان بهترین فیلم‌ساز سال خاورمیانه از مجله ورایتی ۲۰۱۱

از نظر گاردین، فیلم‌های فرهادی یک درام درخشان و پیچیده هستند که نقش‌آفرینی بازیگران آن بسیار قابل توجه است. دبورا یانگ نیز معتقد است “اصغر فرهادی، جستجوی خود در وادی احساسِ گناه، انتخاب و مسئولیت را در درامی با فیلم‌نامه و کارگردانی استادانه به گونه‌ای پی می‌گیرد که در هر گامش توجه خاص مخاطب را طلب می‌کند”.

منبع: ستاره