به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تصویری است از یک کلاس درس در اهواز؛ مربوط به همین روزهاست، یعنی عکس برای 50 یا 60 سال پیش نیست. کلاس درسی است با تخته ای که به قول معلمش دلش سیاه است و ظاهرش چروک و لگد خورده!
کلاس درسی است با درِ میله ای که فضای کلاس را از راهرو جدا نمی کند و بی شباهت به میله های زندان هم نیست! اصلا معلوم نیست برای چه باید این در میله ای وجود داشته باشد وقتی که نه جلوی صدا را می گیرد و نه فضای کلاس را محفوظ نگه نمی دارد.
سوال اینجاست که چرا سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس که همکاری گسترده ای با خیرین مدرسه ساز دارد و در طول سال فضاهای آموزشی متعددی ایجاد می کند، به تجهیز مدارس به ابتدایی ترین موارد توجهی ندارد!
محیط فیزیکی و چیدمان فضای کلاس درس، تأثیر زیادی بر روند یادگیری دانش آموزان دارد. این تأثیر میتواند در جنبههای مختلفی از جمله روانشناسی، اجتماعی و شناختی احساس شود. در ادامه به برخی از جنبههای مهم شکل کلاس در یادگیری اشاره میکنیم.
تسهیل تعاملات اجتماعی و گروهی
شکل و چیدمان کلاس میتواند تعاملات بین دانشآموزان و معلم را تسهیل کند. برای مثال، اگر کلاس به شکلی دایره ای یا نیمدایره ای چیده شود، دانشآموزان بیشتر قادر به دیدن یکدیگر هستند و این امر میتواند منجر به تعامل بیشتر، به ویژه در بحثها و فعالیتهای گروهی شود. در مقابل، چیدمان سنتی میز و صندلیها به صورت ردیفی ممکن است به کاهش تعاملات فردی و گروهی منجر شود.
افزایش انگیزه و توجه
فضای کلاس باید به گونهای طراحی شود که انگیزه و توجه دانشآموزان را حفظ کند. رنگهای مناسب، نورپردازی خوب و چیدمان بهینه میتواند کمک کند تا دانشآموزان احساس راحتی و انگیزه بیشتری برای یادگیری داشته باشند. استفاده از ابزارهای بصری مثل تابلوهای سفید، نمودارها و تصاویر میتواند توجه دانشآموزان را به خود جلب کند و درک مفاهیم را تسهیل کند.
ایجاد احساس تعلق و امنیت
محیط کلاس باید جوی از امنیت و راحتی ایجاد کند تا دانشآموزان احساس تعلق به کلاس را تجربه کنند. طراحی فضای کلاس به گونهای که فضاهای کوچک برای گروههای کاری، فرصتهای یادگیری فردی و مکانهای راحت برای استراحت فراهم کند، به دانشآموزان کمک میکند تا در فرآیند یادگیری احساس آرامش و امنیت بیشتری داشته باشند.
تقویت یادگیری فعال
چیدمان کلاس میتواند به تقویت یادگیری فعال کمک کند. به عنوان مثال، قرار دادن دانشآموزان در گروههای کوچک و فراهم کردن فضای کافی برای کار گروهی و پروژههای گروهی میتواند به افزایش همکاری، تفکر انتقادی و یادگیری عمیقتر منجر شود. این نوع یادگیری میتواند به افزایش اعتماد به نفس و توسعه مهارتهای اجتماعی دانشآموزان کمک کند.
انعطافپذیری در روشهای تدریس
فضای کلاس باید به گونهای طراحی شود که معلم بتواند از روشهای تدریس مختلف مانند تدریس مستقیم، تدریس گروهی، تدریس فردی و فعالیتهای عملی استفاده کند. برای مثال، اگر فضای کلاس انعطافپذیر باشد، معلم میتواند به راحتی میزها را جابجا کند تا کلاس را برای فعالیتهای مختلف آماده کند.
پشتیبانی از تنوع یادگیری
دانشآموزان با سبکهای یادگیری مختلف به کلاس میآیند. برخی ممکن است بیشتر از طریق شنیدن یاد بگیرند، در حالی که برخی دیگر از طریق دیدن یا لمس کردن مطالب به بهترین شکل یاد میگیرند. طراحی فضا به گونهای که از تمام این سبکهای یادگیری پشتیبانی کند، به ارتقای کیفیت یادگیری برای همه دانشآموزان کمک میکند.