پرکاری تیروئید چیست؟
تیروئید، یک غده پروانه‌ای شکل کوچک در جلوی گردن است که نحوه استفاده بدن از انرژی را کنترل می‌کند. تقریباً تمام اندام‌های شما تحت تأثیر غده تیروئید قرار می‌گیرند و این غده نقش مهمی در عملکرد مغز شما ایفا می‌کند. هنگامی که این غده بیش از حد فعال شود، وضعیتی به نام پرکاری تیروئید ایجاد خواهد شد. پرکاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما هورمون‌های تیروئید بیش از اندازه تولید کند.
علائم تیروئید پرکار در مردان و زنان
تیروئید پرکار هم در مردان و هم در زنان دیده می‌شود اگرچه زنان در معرض ریسک بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند. زنان و مردان ممکن است علائم مشابهی را بواسطه پرکاری تیروئید تجربه کنند اما برخی از علائم مختص جنسیت آنهاست. در این بخش ابتدا به بررسی علائم مشترک پرکاری تیروئید بین زنان و مردان می‌پردازیم و سپس علائم اختصاصی هر یک از آنها را مرور می‌کنیم.
علائم مشترک پرکاری تیروئید
تیروئید شما حداقل دو هورمون تیروکسین (T۴) و تری یدوتیرونین (T۳) می‌سازد. تولید بیش از حد T۴ و T۳ متابولیسم بدن را تسریع می‌کند و منجر به علائم فیزیولوژیکی می‌شود. این عدم تعادل هورمونی همچنین می‌تواند شما را عصبی، مضطرب، تحریک پذیر و هیجان زده کند. بنابراین علائم فیزیولوژیکی و روانی زیر ممکن است در مردان و زنان رخ دهد.
علائم جسمی پرکاری تیروئید عبارتند از:
- تپش قلب
- نبض سریع
- لرزش
- ریزش مو
- تغییر شکل و بافت ناخن
- ضعف عضلانی
- کاهش وزن
- عدم تحمل گرما
- اجابت مزاج مکرر
- افزایش تعریق
- بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
علائم روانی پرکاری تیروئید عبارتند از:
- عصبی بودن
- اضطراب
- تحریک پذیری
- نوسانات خلقی
- مشکل در خوابیدن
- مشکل در تمرکز کردن
- ضعف حافظه کوتاه مدت
- بی انگیزگی
هنگامی که پرکاری تیروئید ناشی از یک اختلال خودایمنی زمینه‌ای به نام بیماری گریوز باشد، فرد ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کند:
- التهاب چشم
- برآمدگی چشم
- یک بیماری پوستی به نام میکسوادم پرتیبیال که باعث می‌شود پایین پاها ظاهری متورم و برجسته پیدا کند.
علائم پرکاری تیروئید در زنان
احتمال ابتلای زنان به پرکاری تیروئید تقریبا ۲ تا ۱۰ برابر مردان است و این ریسک پس از یائسگی و بلافاصله پس از بارداری افزایش می‌یابد. هورمون‌های تیروئید به تنظیم چرخه قاعدگی کمک می‌کنند و تولید بیش از حد آنها ممکن است به موارد زیر منجر شود:
- اختلالات قاعدگی از جمله پریودهای نامنظم یا سبک‌تر
- کاهش میل جنسی
- مشکلات باروری
- مشکلات سلامتی در دوران بارداری؛ هم برای مادر و هم برای جنین
بارداری باعث افزایش سطح هورمون‌های تیروئید در خون می‌شود و ابتلا به پرکاری تیروئید در دوران بارداری می‌تواند به موارد زیر منجر شود:
- پره اکلامپسی؛ یک بیماری بالقوه جدی که باعث فشار خون بالا و مشکلات کلیوی می‌شود.
- طوفان تیروئیدی؛ تشدید قابل توجه علائم پرکاری تیروئید
- زایمان زودرس
- تولد نوزاد کم وزن
- مشکلات قلب کودک؛ از جمله ضربان قلب سریع‌تر که می‌تواند به عوارض شدید منجر شود.
- سقط جنین
علائم پرکاری تیروئید در مردان
مردان مبتلا به تیروئید پرکار تشخیص داده نشده یا درمان نشده ممکن است علائمی را تجربه کنند سلامت جنسی آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این علائم می‌تواند بر صمیمیت رابطه جنسی، قدرت باروری و عزت نفس مردان تأثیر منفی بگذارد.
- اختلال در نعوظ
- اختلال عملکرد جنسی؛ مانند انزال زودرس و میل جنسی کم
- ناباروری مردانه؛ به علت مورفولوژی غیرطبیعی اسپرم، تعداد کم اسپرم و اختلال در تحرک اسپرم.
- کاهش توده عضلانی بدن
- بزرگ شدن سینه‌ها (ژنیکوماستی)
- پوکی استخوان
- ریزش مو شدید و طاسی زودرس
جراحی تیروئید؛ بهترین درمان پرکاری تیروئید
هنگامی که بحث درمان پرکاری تیروئید به میان می‌آید، جراحی تیروئید به عنوان اصلی‌ترین و موثرترین روش درمان تیروئید پرکار شناخته می‌شود؛ زیرا:
- داروی خوراکی که برای پرکاری تیروئید تجویز می‌شود (متی مازول) عوارض متعددی ایجاد می‌کند. به دلیل عوارض جانبی این دارو معمولا به طور دائمی و طولانی مدت تجویز نمیشود.
- معمولا به سختی می‌توانید متی مازول را تهیه کنید.
- در اغلب موارد پس از جراحی تیروئید، تیروئید شما از پرکار به کم کار تغییر خواهد کرد و این مسئله کاملا به نفع شماست. زیرا درمان کم کاری تیروئید بسیار آسان‌تر بوده و شما می‌توانید با مصرف قرص لووتیروکسین (که در تمام داروخانه‌ها در دسترس است) وضعیت خود را به راحتی کنترل کنید. این دارو عوارض جانبی متیمازول را ندارد.
انتخاب جراح تیروئید؛ چرا دکتر احمد فنایی؟
جراحی تیروئید یک عمل فوق العاده حساس محسوب می‌شود. به همین خاطر انتخاب یک جراح تیروئید با تجربه و کاملا مسلط از اهمیت بالایی برخوردار است. تاخیر انجام جراحی به خاطر ترس از جراحی تیروئید می‌تواند باعث سخت‌تر شدن جراحی و بیشترشدن عوارض جانبی جراحی گردد.
دکتر احمد فنایی جراح تیروئید و پاراتیروئید و ملقب به جراح تیروئید پنجه طلای ایران دارای بیش از ۲۰ سال سابقه در انجام جراحی تیروئید و پاراتیروئید است. ایشان عضو انجمن تیروئید آمریکا (ATA) هستند و تمام عمل‌های جراحی تیروئید را با بروزترین متدها، تکنولوژی‌ها و با استفاده از دستگاه عصب سنج انجام میدهند.
علت استفاده از دستگاه عصب سنج در جراحی تیروئید، جلوگیری از آسیب به اعصاب صوتی و حنجره طی عمل جراحی است. تشخیص به موقع، مراجعه به جراح خبره و مجرب و استفاده از به روزترین دستگاه‌ها، عوارض جراحی تیروئید را به حداقل می‌رساند. دکتر احمد فنایی اعمال جراحی خود را در بیمارستان مجهز عرفان و عرفان نیایش انجام میدهند.
با آرزوی سلامتی روزافزون برای شما عزیزان.
∎