جوان آنلاین: رئیس فرهنگستان هنر، تابلوی نقاشی انصارالله را محصول شهود هنرمند دانست که روح آیاتی از قرآن در آن جاری است و میخواهد چیزی را به مخاطب نشان دهد که او نمیبیند.
مجید شاهحسینی، پژوهشگر و رئیس فرهنگستان هنر در مراسم رونمایی از تابلویی از نقاشی «انصارالله» استاد قدیریان که در حوزه هنری برگزار شد، گفت: هرچه به ظهور نزدیکتر میشویم، منطق جهان مبنی بر تاریخ مقدس خواهد بود. تاریخ مقدس، حقیقیترین تاریخ است که خداوند در قرآن از آن سخن میگوید. این تاریخ، نه از فردا که از آینده تا قیام قیامت صحبت میکند.
روح آیات قرآن در یک تابلوی نقاشی
رئیس فرهنگستان هنر اظهار داشت: هنرمندانی که از تاریخ برخط فاصله میگیرند و هنرشان با قطبنمای ایمان تنظیم میشود، تدریجاً منطبق با تاریخ مقدس هنر خلق اثر میکنند و استاد قدیریان یکی از نادر هنرمندانی است که روی این ریل قدم گذاشته و خلق اثر میکنند و از طعنهها و حرفهای دیگران نمیهراسند. در این تابلویی که رونمایی میشود، ظلمت و فقدان نور میبینیم و در ادامه نوری که قرار است ظلمات را بشکافد، دیده میشود.
شاهحسینی در شرح وجه قرآنی این تابلو با قرائت آیه ۵۲ سوره آلعمران عنوان کرد: خداوند در این آیه میفرمایند، هنگامی که عیسی از آنان احساس کفر کرد، گفت «کیست که یاور من به سوی خدا گردد؟» حواریون (شاگردان مخصوص او) گفتند «ما یاوران خداییم؛ به خدا ایمان آوردیم و تو [نیز]گواه باش که ما اسلام آوردهایم.»
این پژوهشگر ادامه داد: همچنین خداوند در آیه ۵۴سوره مائده میفرمایند «ای کسانی که ایمان آوردهاید! هر کس از شما، از آیین خود بازگردد، خداوند گروهی را میآورد که آنها را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند؛ در برابر مؤمنان متواضع و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند. در راه خدا جهاد میکنند و از سرزنش هیچ ملامتگری هراسی ندارند. این فضل خداست که آن را به هرکس بخواهد میدهد و فضل و احسان خداوند، گسترده و داناست» و من روح این دو آیه را در تابلوی استاد قدیریان میبینم. این اثر محصول شهود هنرمند است که چیزی را به مخاطب نشان میدهد که او نمیبیند و من به آفریننده اثر تبریک میگویم و انشاءالله یک اثر، آغاز یک جریان روحانی دیگر باشد.
همه دارایی هنرمند فدای این اثر شده است
در ادامه این برنامه، رجبی دوانی، هنرمند و پژوهشگر فلسفه هنر نیز اظهار داشت: آقای قدیریان همیشه سعی میکند جلوهای از فرهنگ تاریخ اسلامی و بهویژه شیعه را تصویر کند و هربار آن را با بیانی نو و نحوه متفاوت انجام میدهد و در همه آنها موفق بوده است، اما در این اثر جدید عنان از دست هنرمند خارج میشود و هرگونه تجربهای را زیر پا میگذارد تا بتواند از آنچه میخواهد بگوید و آن را به تصویر بکشد.
دوانی اظهار داشت: در این اثر، نه فرم و نه رنگ جایگاه خاصی ندارد و اگر بخواهیم از نگاهی که در موردش حرف زدم به این اثر نگاه کنیم، آن را در میان سایر آثار آقای قدیریان کاری ضعیف میبینم، اما باید نگاه کنیم که ماجرا چیست. زمانی که هنرمند همه داراییاش را فدا کند تا بتواند آنچه به دلش افتاده را ادا کند، نگاه به اثر متفاوت میشود و این اثر از این دیدگاه بسیار ارزشمند است.
این هنرمند و پژوهشگر فلسفه هنر بیان داشت: در این اثر، هنرمند مقید به مخاطب نیست و یک مخاطب بیشتر ندارد و آن حقیقت است. اگر این نوع آثار را از دید حقیقتبین ببینیم و از دید اجزا به آن نگاه نکنیم، بسیار ارزشمند است، وگرنه به فرم و رنگ میرسیم و ممکن است رویمان را از آن برگردانیم. استاد قدیریان در این کار، یک روش جدید را مطرح کرد و برای کسانی که با این معنا خلق اثر کنند، بسیار راهگشاست، بهویژه در شرایطی که ما دلمان در گرو قدس شریف است، وقتی بدانیم که این نور از آنجا به دنیا پخش میشود، آرامش میگیریم.
ما با فرهنگ یهود در جنگیم، نه قوم یهود
در ادامه این برنامه، عبدالحمید قدیریان، نقاش و پیشکسوت هنرهای تجسمی گفت: یکی از سؤالاتی که برای من از زمان انقلاب و جنگ مطرح شد، این بود وقتی ما که به طرف ظهور میرویم، ظهور جنس دنیایی ندارد، این جنس چگونه با رفتارهای ما که دنیایی صرف است، میتواند تطبیق داده شود؟ خداوند چه برنامهای چیده که ما بتوانیم رشد کنیم تا فضاهایی ختم شده به ظهور را درک کنیم؟ این یک سؤال خیلی بزرگ است.
وی ادامه داد: از طرف دیگر، خداوند به من توفیقی داد که به هنر نقاشی وارد شدم و تلاش کردم سؤال بزرگ را از مجرای نقاشی بفهمم و بکشم. من آن اوایل فکر میکردم باید نقاش شوم، اما بعدها دیدم این نقاشی و این قواعدی که عموماً یهود طراحی کرده است دست و بالم را میبندد، روی این حساب تصمیم گرفتم نقاش نباشم. گفتم من در یک مفهوم پژوهش میکنم و طبق این پژوهش چیزی میبینم، خداوند به من توانی داده که آن را رسم کنم و من هم آن را تصویر میکنم. بنابراین برایم، مهم خود مفهوم است. بعضی وقتها فرم و مفهوم و توقع مخاطب با هم عجین میشود، اما گاهی اوقات نه، هم خودم و هم مخاطب کمی مفهوم را سخت میفهمیم.
نقاش و پیشکسوت هنرهای تجسمی ادامه داد: در یکسال گذشته ۵۰ هزار نفر قتلعام شدند. راهحل این داستان چیست؟ صرفاً مباحث نظامی است؟ ما وقتی میدانیم که مقصد کجاست باید هر حرکتی میکنیم همجنس مقصد باشد. راهحل این است که ما بتوانم مقصد را و آن الوهیتی را که قرار است برای ظهور جاری شود، بفهمیم.
قدیریان در پایان خاطرنشان کرد: الان در این مسیر و مسیر پیشرو که جنگ با اسرائیل است، من تلاش دارم با همین نگاه جلو بروم که ببینیم ما چگونه میتوانیم شبیه آدمهای زمان ظهور شویم. باید نگاهمان به این جنگ فراتر از نگاه قومی باشد. ما با قوم یهود در جنگ نیستیم، ما با فرهنگ یهود درجنگیم. گام اول انقلاب در فضای حب به اهل بیت بود و همه شهدای ما در این فضا رشادتهای بسیاری انجام دادند. حال ما در گام دوم باید برویم و در محضریت خدا قرار بگیریم و این تابلو این را میگوید «کلَّا آن مَعِی رَبِّی سَیهْدِینِ». همه ما باید این مسیر را به عنوان شیعه مولا علی (ع) طی کنیم و برسیم به نقطهای که همه ما در دل بگوییم خدا با ماست، آن وقت است که انشاءالله همه چیز جنس ظهور میشود.