هفته گذشته، کمیته بررسی قحطی طبقهبندی فاز یکپارچه برای امنیت غذایی (IPC) (تیمی متشکل از کارشناسان برجسته بینالمللی مستقل در زمینه امنیت غذایی، تغذیه و مرگومیر که از اعتبار بالایی در غرب برخوردار است)؛ هشدار داد که بخشهایی از نوار غزه در معرض قحطی قریبالوقوع قرار دارند.
نشریه نیویورکر در گزارشی با ذکر مقدمه بالا نوشت: «از زمان شروع جنگ، بیش از یک سال پیش، ورود کمکها به این منطقه دشوار بوده است. تابستان امسال، کمی پیشرفت در افزایش میزان مواد غذایی و داروهای وارداتی حاصل شد، اما در ماه اوت، این تلاشها با ممانعت اسرائیل از عملیات تحویل کمکها متوقف شد. سازمانهای کمکرسانی و سازمان ملل متحد تأکید میکنند که وضعیت اضطراری بشردوستانه بهویژه در در شمال غزه وخیم است.
این وضعیت بهحدی وخیم شده است که دولت بایدن، که علیرغم کشته شدن بیش از 43 هزار نفر، به تأمین تسلیحات برای اسرائیل ادامه داده است، بار دیگر اعلام کرده است که ممکن است محمولههای تسلیحاتی در صورت عدم بهبود دسترسی به کمکهای بشردوستانه کاهش یابد.
نیویوکر افزود: اواخر ماه گذشته، دولت اسرائیل دو قانون تصویب کرد که از فعالیت آژانس کمکرسانی و کار سازمان ملل (UNRWA) در اسرائیل از اواخر ماه ژانویه منع میکند. دولت اسرائیل UNRWA را که پیش از 7 اکتبر 13 هزار کارمند عمدتاً فلسطینی در غزه داشت، «سازمان تروریستی» و نفوذی با صدها عضو حماس متهم کرده، اما شواهد کمی برای اثبات این ادعا ارائه داده است.
«لوئیز واتریدج»، یک مقام ارشد UNRWA که شش ماه گذشته در غزه مستقر بوده است، به نیویورکر گفت: «قطعاً ماه گذشته در شمال غزه، یکی از بدترین مراحل جنگی بود که در 13 ماه گذشته شاهد آن بودهایم. بخشهایی از شمال غزه محاصره شدهاند و بهمدت یک ماه، هیچ غذایی مجاز به ورود به این مناطق نبود. تمام درخواستهای ما برای کمکهای بشردوستانه توسط مقامات اسرائیلی رد شد. چاههای آبی که ما در این مناطق اداره میکنیم، یا بمباران شدهاند یا سوخت برای کار آنها به اتمام رسیده است یا اینکه کارکنان مجبور به فرار برای حفظ جان خود شدهاند و در نتیجه، آنها در محل برای دسترسی به این چاهها حضور ندارند».
صحنههای وحشتناک آخرالزمانی
لوئیز واتریدج افزود: ما تقریباً هیچ دسترسی به این مناطق محاصرهشده نداریم، اما از همکارانی که در محل ماندهاند میشنویم که اجساد در خیابانها رها شدهاند. ما میدانیم که سه بیمارستان در این مناطق بهطورکامل نابود شدهاند. برخی از بیمارستانها مورد حمله قرار گرفتهاند. گزارشهایی مبنی بر بازداشت برخی از پزشکان وجود دارد. ما میدانیم که در زمان حاضر فقط یک جراح در منطقه شمالی غزه باقی مانده است، در واقع، ما فقط میشنویم که مردم به حال خود رها شدهاند و مجبورند خودشان برای بقای خود تلاش کنند.
صحنههایی که همکاران ما توصیف میکنند، از آخرالزمانی هم وحشتناکترند. ساختمانهای مسکونی، بیمارستانها و مدارس بمباران شدهاند و بسیاری از مردم در خانههایشان گرفتار شدهاند و فقط در حال پناهگرفتن هستند، مواد غذایی و آب آنها در حال اتمام است.
وقتی از شمال غزه صحبت میکنید، دقیقاً از چه منطقهای صحبت میکنید و فکر میکنید چند نفر هنوز در آنجا هستند؟
خطی از وسط غزه بهنام خط وادی غزه وجود دارد و شمال آن حدود 400 هزار نفر زندگی میکنند. منطقهای که در زمان حاضر بیشترین محاصره را دارد، شمال شهر غزه است که مناطق جبالیا، بیتلاهیا و بیتحانون را در بر میگیرد، برای ما بسیار دشوار است که تخمین بزنیم چند نفر در آنجا هستند، در زمان حاضر، فکر میکنیم حدود 70 هزار نفر باشند. گزارشهایی دریافت کردهایم که حدود 100 هزار نفر از این منطقه فرار کردهاند و از ماه اکتبر امسال به شهر غزه نقل مکان کردهاند، این اعداد تخمینی هستند. افرادی که در محل برای ردیابی آوارگان کار میکنند خودشان در حال فرار هستند. آنها خودشان درگیر این جابهجایی و محاصره هستند.
بنابراین، وقتی میگویم شمال محاصره شده، منظور جبالیا، بیتحانون و بیتلاهیا است، این مناطقی هستند که از 6 اکتبر [امسال] و تقریباً یک ماه گذشته به آنها دسترسی نداشتیم، چند روز پیش در شهر غزه، دو مدرسه که مردم به آنجا فرار کرده بودند بمباران شد، بنابراین، شما با وضعیتی بهشدت غیرقابل تصور روبهرو هستید که مردم برای چهاردهمین یا پانزدهمین بار جابهجا میشوند و به ما میگویند که به شهر غزه میروند و بعد در آنجا بمباران میشوند، این واقعیتی است که در زمان حاضر در شمال غزه وجود دارد.
توضیحات دولت اسرائیل در مورد آنچه در حال وقوع است، بهنظر تغییر میکند، گاهی میگویند؛ "همه چیز خوب است."، گاهی میگویند؛ "تعطیلات یهودی، کارها را کند کرده است."، گاهی هم میگویند نگران چیزهایی هستند که میتوانند دومنظوره باشند و ادعا میکنند که حماس میتواند از آنها برای آسیب رساندن به سربازان یا غیرنظامیان اسرائیلی استفاده کند. توضیحی که به شما برای کندشدن کمکها، بهویژه در شمال، در ماه گذشته داده شده است، چیست؟
ما اغلب فقط پاسخ منفی دریافت میکنیم، مثلاً هر روز درخواست میدهیم کمکهایی به شمال بفرستیم و پاسخی که دریافت میکنیم رد درخواست مأموریت است و این تقریباً تمام اطلاعاتی است که داریم. گاهی اوقات، اجازه داده شده است که کمکهای بیشتری وارد شود، اما اغلب به ما هیچ توضیحی داده نمیشود که چرا.
همکاران ما و آنچه میبینیم و میشنویم نشان میدهد که عملیات نظامی ادامه دارد و بهشدت تشدید شده است، اما ما به منطقه دسترسی نداریم. نوار غزه به مناطق مختلف تقسیم شده است و ایستهای بازرسی زیادی وجود دارد. ما آزادی حرکت نداریم و هر کاری باید با مقامات اسرائیلی هماهنگ شود. ارسال کمکها بهسادگی بارگیری کمکها در کامیون و رساندن آن به مردم نیست. ما درخواستهایمان برای ارسال کمک را ارائه میدهیم، اما با عدماجازه حرکت مواجه میشویم.
اسرائیل رسماً توافقنامه همکاری با UNRWA را پایان داده است، این به چه معناست؟
جنگ 13 ماه است که ادامه دارد و مردم اینجا آنروا را بهخوبی میشناسند، خانوادههایشان برای آنروا کار کردهاند و به مدارس آنروا رفتهاند، جایگزینی UNRWA یا جلوگیری از فعالیت آن در جامعه میتواند بسیار مخرب باشد، مردم خسته شدهاند و اعتماد زیادی به جامعه بینالمللی ندارند.
UNRWA نقش مهمی در غزه داشته است. قبل از جنگ، آنروا در هر خیابان غزه حضور داشت. مدرسه، مراکز توزیع، مراکز بهداشتی و ساختمانهای سفید آنروا بخشی از زندگی مردم بودند، این آژانس اشتغال زیادی برای مردم غزه فراهم میکرد.
البته، اکنون بسیاری از ساختمانهای UNRWA تخریب شدهاند، حدود 85 درصد از امکانات ما آسیب دیده یا تخریب شده است.
توقف همکاری اسرائیل با UNRWA به چه معناست؟
هنوز نمیدانیم این توقف همکاری به چه معناست. از زمانی که لایحه تصویب شد، اطلاعات بیشتری در مورد تغییرات و تأثیرات آن دریافت نکردهایم، اما هر کاری که اینجا انجام میدهیم با مقامات اسرائیلی هماهنگ میشود، اگر به این هماهنگی دسترسی نداشته باشیم، امنیت کارکنان و عملیاتمان به خطر میافتد، بدون این سیستم هماهنگی، نمیتوانیم به یک پاسخ بشردوستانه پاسخ دهیم، هر مأموریتی که انجام میدهیم، هر کامیونی که میآوریم، با مقامات اسرائیلی هماهنگ میشود، بدون این هماهنگی، فلج خواهیم شد.
آیا این لایحهها بهمعنای قطع کامل ارتباط است؟ UNRWA دیگر هیچ کامیونی از کمکها را دریافت نخواهد کرد؟ یا هنوز نوعی مکالمه در حال انجام است؟
مقامات اسرائیلی پس از تصویب لایحه در کنست، یک دوره اجرایی نودروزه اختصاص دادهاند. در زمان حاضر، در دوره اجرایی نودروزه هستیم، پس از پایان این دوره، اطلاعات بیشتری در مورد گامهای بعدی خواهیم داشت.
با توجه به صحبتهای شما، بهنظر میرسد که با وجود وضعیت اضطراری بشردوستانه، اسرائیلیها تلاش زیادی برای برقراری ارتباط با شما در مورد مراحل بعدی انجام نمیدهند، این در حالی است که قطع کمکهای UNRWA باعث فاجعه بشردوستانه بزرگتری میشود، آیا این درست است؟
درست است، تنها چیزی که قطعی است، بدتر شدن اوضاع است، هیچ برنامهای وجود ندارد و هیچ ارتباطی در مورد اتفاقات آینده برقرار نشده است، ممکن است اوضاع هفته آینده تغییر کند، اما فعلاً این چیزی است که میدانم.
بمبارانها هم غیرقابل تصور است. صبح از خواب بیدار میشوید، شاید پناهگاهی دارید، کمی غذا و یک سایبان ضدآب، اما بمبی میخورد و همه چیز را از دست میدهید یا آواره میشوید، جابهجاییها بهاندازه بمبارانها بیرحمانه هستند، بهمحض اینکه خانوادهای در جایی مستقر میشوند، باید دوباره جابهجا شوند./تسنیم