تینا مزدکی: تا کنون کهکشانهایی را کشف کردهایم که میلیاردها سال نوری از ما فاصله داشتند؛ بنابراین اینکه بتوانیم کهکشانی تنها بافاصله ۱۰ میلیون سال نوری را بهطور کامل مطالعه کنیم، دور از انتظار نیست. بااینحال، همیشه اینطور نیست و هرازچندگاه کهکشانهای کوتولهای کشف میشوند که در نزدیکی ما قرار دارند و درعینحال، چندان موردتوجه قرار نگرفتهاند. در این میان بازهم کشف کهکشانهای عجیب و متمایزی همچون dw۱۳۲۲m۲۰۵۳ یا کهکشان جوجهتیغی، موضوع کاملاً متفاوتی است.
شاید نام جوجهتیغی برای یک کهکشان عجیب به نظر برسد و یا فکر کنید که این کهکشان شبیه به یک جوجهتیغی است؛ اما dw۱۳۲۲m۲۰۵۳ هیچ شباهتی به یک جوجهتیغی ندارد. درواقع ستاره شناسان آن را به خاطر تنهایی و منفرد بودنش، جوجهتیغی نامیدند.
دانشجوی محققی که به همراه تیمش به دنبال کهکشانهای کوتوله بودند، جوجهتیغی را در حالی کشف کردند که تنها 7.8 میلیون سال نوری با ما فاصله داشت و به دور کهکشان مارپیچی NGC ۵۰۶۸ میچرخید. آنها متوجه شدند که این کهکشان هیچ ستاره جوانی ندارد، حتی هیچ خط گردوغباری که پشت آن چنین ستارگانی در کمین باشند، نیز شناسایی نکردند. این تیم بر این باورند که جوجهتیغی حداقل ۱۰۰ میلیون سال است که هیچ ستاره جدیدی ندارد.
چیزی که ستاره شناسان میخواهند بدانند این است که چرا جوجهتیغی برای میلیونها سال هیچ ستاره جدیدی ندارد. البته آنها بر این باورند که بهاحتمالزیاد جوجهتیغی کهکشانی بوده که از میان گروهی از کهکشانها عبور کرده و بیشتر گاز آن از بین رفته و مواد کمی برای تشکیل ستارههای جدید باقیمانده است؛ درنهایت هم توسط نیروی گرانش اجسام بزرگتر، هرچه در آن باقیمانده بودد به داخل فضای خالی پرتاب شدند.
اگر این فرضیه درست باشد، جسم بزرگتری که مظنون تنهایی جوجهتیغی است، قنطورس A است. بااینحال برای اثبات این فرضیه تحقیقات بیشتری در مورد سن و حرکات جوجهتیغی لازم است. تخمین زده میشود که اگر توسط گروه کهکشانهای قنطورس A بیرون راندهشده باشد، ۴ تا ۶ میلیارد سال طول میکشد تا به مکان فعلی خود برسد. از طرفی ممکن است dw۱۳۲۲m۲۰۵۳ آنقدر کوچک باشد (حدود ۶۳۰۰۰۰ جرم خورشید) که گاز خود را به روشی دیگر ازدستداده باشد، مانند تعداد کمی از ابرنواخترها که مدتها پیش گاز باقیمانده را بیرون میراندند.
درهرصورت، متمایز بودن جوجهتیغی باعث شده است که بهعنوان یک نقطه مقایسه، ارزش مطالعه داشته باشد، بنابراین نزدیک بودن آن به ما بسیار مفید است. (جوجهتیغی ۱۲ برابر نزدیکتر از دیگر کهکشان کوتوله ساکنی است که بهتازگی کشفشده است.)
منبع: iflscience
۵۸۳۲۳