جوان آنلاین: قصهگویی معمولاً به عنوان نقل یک روایت توصیف میشود. روایتها اغلب برای سرگرمی و جذب شنوندگان یا خوانندگان گفته میشوند، اما شاید جالب باشد بدانید که قصهگویی در شکلدهی به سلامت روان شما نقش زیادی دارد. وقتی با یکی از اعضای خانواده در مورد یک رویداد منفی که در بازار رخ داده است، صحبت میکنیم، در حال قصهگویی هستیم. همچنین وقتی حادثهای عاطفی را که برای ما به وقوع پیوسته توصیف میکنیم، داستانگو هستیم. وقتی در مورد رویدادها، شخصیتها، اعمال، مضامین، احساسات و ایدهها صحبت میکنیم، از تکنیکهای قصهگویی استفاده میکنیم. تحقیقات در حوزه روانشناسی روایی نشان میدهد بین روایت و سلامت روان ارتباط وجود دارد. در اینجا برخی از فواید مثبت داستانگویی را برای شما برشمردهایم.
تقویت مهارتهای شنیداری و پرورش تخیل
وقتی با تمام حواس خود تمرکز میکنید و توجه خود را به داستانها میدهید، به یک شنونده فعال تبدیل میشوید. تبدیل شدن به یک شنونده بهتر و فعال یک مهارت اجتماعی عالی است. همچنین با خواندن داستانها در کتابها، تخیل خود را توسعه و تفکر خود را گسترش میدهید. میتوانید از خواندن برای تمرین سلامت و تناسب اندام مغز خود استفاده کنید. تخیلات خوب گاهی اوقات میتواند به افراد کمک کند استرسهای زندگی را بهتر تحمل کنند.
افزایش همدلی و حفظ حافظه
وقتی با شخصیتهای یک داستان ارتباط برقرار میکنیم، مغز ما اکسیتوسین آزاد میکند. اکسیتوسین با همدلی مرتبط است؛ ابزاری که به ما کمک میکند ارتباط عمیقتری در روابط مان با افراد برقرار کنیم. علاوه بر افزایش همدلی، یکی دیگر از مزایای قصهگویی، بهبود حافظه است. جنیفر آکر، استاد بازاریابی در دانشکده تحصیلات تکمیلی بازرگانی استنفورد میگوید: مردم اطلاعات را زمانی که در روایت میآیند تا ۲۲ برابر بیشتر از حقایق صرف، به خاطر میسپارند، به همین دلیل است هنگامی که با یک روایت همراه میشویم و از نظر عاطفی تحت تأثیر قرار میگیریم، این قدرت داستان است که روی ما تأثیر گذاشته است و در واقع این حقایق نیستند که ما را تحت تأثیر قرار میدهند بلکه روایتها هستند.
افزایش احساسات مثبت
طبق تحقیقات، نحوه روایت ما از قصهها بر خلق وخویمان تأثیر میگذارد. در واقع داستانها میتوانند ما را تقویت کنند و خلق وخوی ما را تغییر دهند. این تغییر در خلق وخو و دیدگاه مسئله کوچکی نیست. احساسات مثبت و خوشبینی به ما کمک میکند بهتر با مشکلات کنار بیاییم و موانعی که با آن روبهرو هستیم را پشت سر بگذاریم. در مطالعهای که با کودکان بستری در بخش مراقبتهای ویژه انجام شد، یک جلسه قصه گویی به افزایش اکسیتوسین، کاهش کورتیزول و درد و همچنین تغییرات عاطفی مثبت در کودکان منجر شد.
علاوه بر این قدرت داستانگویی در تنظیم عملکردهای فیزیولوژیکی و روانشناختی نباید نادیده گرفته شود. قصه گویی روشی ساده برای کاهش درد، ناراحتی و تغییر چشمانداز عاطفی ماست.
کمک به افراد مبتلا به زوال عقل
گوش کردن افراد مبتلا به زوال عقل به داستان به صورت جمعی میتواند در بهبود آنها بسیار مؤثر باشد. تحقیقات نشان داده است مانند بسیاری از هنرها از جمله موسیقی، قصهگویی نیز به اعضای جامعه سالمند کمک میکند تا با مشکلات حافظه مختل شده خود مقابله کنند و آن را بهبود بخشند.
کمک به تعامل با دیگران
نه تنها سخنرانان از داستانها برای جلب توجه بیشتر مخاطبان خود استفاده میکنند، بلکه دانشمندان نیز برای ارتباط بهتر با افراد عادی و عموم مردم از قصه استقبال میکنند. تحقیقات نشان داده است وقتی از طریق داستان با دیگران ارتباط میگیرید با مقاومت کمتر آنان برای ارتباط مواجه میشوید. داستانها میتوانند با افراد به صورت عاطفی ارتباط برقرار کنند و مقاومت آنان را در برابر ارتباط کاهش دهند.
کمک به ساختن از موفقیت و شکست
تغییر روایت شخصی در پاسخ به موفقیت و شکست میتواند اثرات مثبتی داشته باشد. تحقیقی در مورد دستاوردهای تحصیلی نوجوانان نشان داد روایتهای جدید میتوانند موجب تقویت انگیزه در آنان شوند. داستانهای موفقیت به افراد یاد میدهد چطور در دستیابی به هدف مؤثرتر عمل کنند. در نتیجه عزت نفسشان افزایش یافته و آنها را برای هدفگذاری مجدد برای موفقیت ترغیب میکنند. از سوی دیگر روایتهای شکست نیز وقتی به روشی جدید گفته میشوند، میتوانند تأثیرات مثبتی داشته باشند، زیرا به افراد کمک میکنند از تلاشهای خود قدردانی کنند و به خودشان برای پشت سر گذاشتن چالشهایشان اعتبار دهند، همچنین آنها را تشویق کنند مطمئن شوند برای مقابله با چالشهای آینده از گذشته آمادهتر هستند.
درمان با کمک روایتهای جدید
روایت درمانی به افراد کمک میکند از داستانهای مشکلسازی که آنها را در زندگی عقب نگه میدارد، عبور کنند. افراد میتوانند با به چالش کشیدن باورهای ناسالم و گسترش دیدگاه نسبت به داستانهای زندگی خود، داستانهایی را که دوست ندارند با داستان دیگری جایگزین کنند. این جایگزینی به دیدگاههای جدید و سالمتر در حرکت رو به جلو منجر میشود. تحقیقات اخیر در مورد هویت روایی نشان میدهد وقتی صحبت از داستانهای زندگی میشود، افرادی که معانی جدیدی را در چالشها و سختیهای گذشته خود مییابند و داستانهای زندگی خود را با ایدههایی متفاوت یا ذهن بازتر روایت میکنند، از سطح بالاتری از سلامت روان، رفاه و بلوغ برخوردارند، بنابراین با انتخاب یک دیدگاه متفاوت، میتوانید سلامت روان خود را بهبود بخشید. به عنوان مثال، فرض کنید برادر شما در دوران کودکی بیش از شما مورد علاقه بود و شما با عصبانیت و تلخی نسبت به این بیعدالتی بزرگ شدید، اما میتوانید والدین خود را ببخشید یا توجیه کنید که آنها گناهی نداشتهاند و این مشکلی فرهنگی بوده است. قصهگویی به ما کمک میکند با دیگران ارتباط برقرار کنیم، معنا بسازیم، زندگی خود را به یک روایت منسجم سازماندهی و خود را در داستانهای دیگران غوطهور کنیم. در همین حال میتوانیم داستان دیگران را نیز روایت کنیم و سلامت روان و رفاه خود را بهبود بخشیم.