نرخ مشارکت اقتصادی که از آن به عنوان شاخصی کلیدی و مهم برای ارزیابی و بررسی وضعیت و جایگاه اقتصادی و بازار کار استفاده می شود، به نسبت جمعیت مشغول به کار و افراد در سن کار هر جامعه بررسی می شود.
این نرخ همواره از سوی سیاستگذاران و برنامه ریزان بخش دولتی مورد توجه بوده است تا این نرخ را با فراهم کردن بسترهای لازم به میزان بالایی افزایش دهند چون بالا بودن این نرخ، نشان دهنده اقتصاد پویا و رفاه نسبی افراد جامعه است و پایین بودن آن موجب دغدغه و چالش دولتمردان می شود.
در ایران بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی با ۴۷ درصد مربوط به سالهای دهه ۵۰ بوده و کمترین آن در سال ۱۳۷۶ با ۳۴.۷ درصد ثبت شده است درحالیکه میانگین نرخ مشارکت اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۹.۵ درصد اعلام شد، ایران با نرخ مشارکت اقتصادی ۴۱.۹ درصد در این سال رتبه ۱۶۷ را داشت.
بر اساس آمارهای مرکز آمار، نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۵ سال به بالای کشور در بهار امسال ۴۱.۲ درصد گزارش شد و با وجود افزایش ۲ دهم درصدی مشارکت اقتصادی زنان، این نرخ بدون تغییر ماند.
بررسی نرخ بیکاری افراد در این بازه سنی حاکی از آن است که ۷.۷ درصد از جمعیت فعال کشور بیکار بوده‌اند که این میزان نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته نیم درصد کاهش یافته است.
آمارهای این بخش نشان دهنده وضعیت مطلوب استان زنجان در نرخ مشارکت اقتصادی نسبت به میانگین کشور است به طوریکه هم اکنون این فاصله به بیش از ۱۰ درصد رسیده و زنجان با ثبت نرخ مشارکت اقتصادی ۵۲.۴ درصد در رتبه نخست کشوری و بالاترین میزان مشارکت کشور در این شاخص قرار گرفته است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در این خصوص گفت: با تحولات بازار کار در این استان و بالا رفتن درآمد خانوارها، شاخص های اقتصادی استان رو به رشد است به گونه ای که زنجان از رتبه ۱۳ میانگین درآمد خانوارهای کشور با ارتقای پنج پله ای طی سه سال گذشته هم اکنون در جایگاه هشتم قرار دارد.
زنجان در جایگاه بالاترین میزان مشارکت اقتصادی و کمترین نرخ بیکاری کشور است.طیب جعفری با بیان اینکه با وجود افزایش درآمد خانوارهای این استان طی سالهای اخیر، این میزان همچنان نسبت به میانگین کشوری کمتر است، افزود: تلاش می شود با آماده سازی بسترهای مناسب، رفع موانع،تسهیلگری و افزایش حمایتهای بخش دولتی این میزان در سالهای پیش رو ارتقا یابد.
وی، بالا بودن نرخ مشارکت اقتصادی را نشان دهنده فعال بودن جمعیت در سن اشتغال در استان بیان کرد و اظهار داشت: در نرخ بیکاری نیز زنجان در میان سایر استانهای کشور وضعیت بهتری دارد و با ۶.۵ درصد جزو استانهای با کمترین نرخ بیکاری محسوب می شود.
جعفری ادامه داد: نرخ مشارکت اقتصادی زنان استان نیز با ۲۲.۵ درصد بالاترین میزان در کشور بوده به طوریکه این نرخ در میانگین کشوری ۱۳ درصد است.
وی تصریح کرد: نرخ مشارکت اقتصادی ۵۲.۴ درصد در استان نشان می دهد تعداد قابل قبولی از جمعیت در سن فعالیت استان در بازار کار حضور دارند و مشغول کسب و کار هستند که این امر نیز ناشی از مهیا بودن بسترهای لازم و مدیریت صحیح منابع انسانی به خصوص در شرایط فعلی کشور است.
جعفری افزود: کاهش مشارکت اقتصادی موجب کاهش سرانه درآمد در کوتاه مدت و متضرر شدن صندوق‌های بازنشستگی و نظام تامین اجتماعی در بلند مدت می شود.
وی کاهش فاصله زمانی میان کسب و کار و فعالیت های اقتصادی، دستیابی به درآمد معقول را لازمه افزایش نرخ مشارکت اقتصادی و رشد و توسعه پایدار کشور دانست و خاطرنشان کرد: ایجاد ۱۶ هزار فرصت شغلی جدید در استان برای سال گذشته هدفگذاری شده بود که تا پایان سال این میزان ۲۰ درصد بیشتر از میزان هدفگذاری محقق شد و سال پیش از آن نیز رقم اشتغال ۱۴ هزار و ۱۷۰ شغل بیش از ۱۱۶ درصد تحقق یافت.
استاندار زنجان نیز این استان را در مسیر توسعه عنوان کرد و گفت: رشد و توسعه اقتصادی استان طی سالهای اخیر با استناد به آمارهای رسمی که از مراکز معتبر کشور منتشر می شود، نشان دهنده فعالیت های هدفمند و برنامه ریزی شده اصولی است.
محسن افشارچی با اشاره به اقدامات حمایتی و تسهیلگرانه و توسعه زیرساخت های لازم در این مسیر، یادآور شد: توسعه اقتصادی استان همواره با نگاه به اسناد بالادستی، هم افزایی و تعامل همه دستگاههای مسوول، جذب سرمایه گذاری های جدید، احیای واحدهای تولیدی راکد و نیمه فعال و ارتقای بهره وری واحدهای موجود، پیگیری شده که این امر افزایش تولید ناخالص داخلی را در پی داشته است.
رشد درآمد خانوارهای زنجان ۱۲ درصد بیشتر از رشد هزینه ها بوده است.استاندار زنجان با بیان اینکه میزان سرمایه گذاری صنعتی در استان از رقم ۵۸ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۱ به ۱۶۷ هزار میلیارد ریال در سال جاری رسیده است، خاطرنشان کرد: کاهش ضریب جینی در استان نیز از دیگر رهآوردهای برنامه ریزی های صحیح و عملیاتی کردن آنهاست.
وی کاهش نرخ بیکاری از ۷.۵ درصد سه سال گذشته به ۶.۵ درصد کنونی و افزایش هفت درصدی نرخ مشارکت اقتصادی در این مدت را یکی از شاخص های بسیار مهم و قابل اعتنا در این بخش دانست و اظهار داشت: هم اکنون شمار جمعیت فعال در بخش های تولیدی و خدمات استان که سهم بسزایی در رونق اقتصادی دارند ۱۰ درصد بیشتر از میانگین کشوری است.
افشارچی تصریح کرد: کاهش نرخ بیکاری همچنین افزایش نرخ مشارکت اقتصادی، زنجان را در بالاترین نسبت اشتغال کشوری در سال ۱۴۰۳ با میزان ۴۸.۹ درصد قرار داده است و افزایش ۲۶۵ درصدی درآمد خانوارهای استان به رغم رشد ۲۵۳ درصدی هزینه ها حاکی از رشد درآمدها ۱۲ درصد بیش از رشد هزینه ها و بهبود رفاه خانوارهای استان است.
رئیس اتاق بازرگانی زنجان نیز وضعیت این استان از حیث فضای کسب و کار را مناسب دانست و گفت: طی سالهای اخیر شاخص های کسب و کار در استان بهبود یافته و سیاسی نبودن نگاه مدیران به موضوع اقتصاد، موجب گشایش و تسهیلگری های قابل توجهی در این بخش شده است.
صمد یوسفی اصل بر لزوم تقویت هر چه بیشتر ارتباط میان صنعت و دانشگاه و توسعه فعالیت های دانش بنیان و نقش موثر این اقدامات در رشد و توسعه اقتصادی تاکید کرد و افزود: رشد نرخ مشارکت اقتصادی از بسیاری آسیب های اجتماعی جلوگیری کرده و موجب امید آفرینی در جامعه می‌شود.
حمایت بخش دولتی و رفع موانع تولید از راهکارهای رونق کسب کار و اقتصاد است.وی، نگاه حمایتی بخش دولتی به سرمایه گذاران و رفع موانع تولید را از دیگر راهکارهای افزایش کسب و کارها و رونق اقتصادی بیان کرد و یادآور شد: اتاق بازرگانی زنجان علاوه بر فعالیت در داخل، افزایش صادرات و توسعه تجارت خارجی را در دستور کار خود قرار داده است تا با دستیابی به بازارهای جهانی زمینه لازم را برای افزایش مشارکت اقتصادی در استان فراهم کند.
یوسفی اصل، کاهش اتکا به درآمدهای نفتی، تلاش برای صادرات غیرنفتی و ارزآوری را لازمه مقاوم سازی اقتصاد در برابر تکانه ها بیان کرد و اظهار داشت: تولید و صادرات ۲ بازو و زنجیره رشد و توسعه اقتصادی است که باید به طور موازی در کانون توجه فعالان اقتصادی باشد.
یوسفی اصل افزود: وجود منابع و زیرساختهای مناسب، صنایع و کارخانجات حساس و بزرگ در حوزه فلزات، نساجی و برق و دیگر حوزه ها، ظرفیت های قابل توجهی در استان محسوب می شود که بهره مندی و گسترش آنها می تواند منجر به تغییر و تحولات چشمگیری در پویایی اقتصاد و رونق هرچه بیشتر تولید باشد.
منبع: ایرنا