به گزارش خبرگزاری ایمنا از تهران، با بازگشت مجدد دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا ممکن است تغییرات زیادی در سیاست‌های اقتصادی این کشور اتفاق بیفتد؛ ترامپ قصد دارد با بازگشت به سیاست‌های حمایت از تولید داخلی و افزایش تعرفه‌ها، تولید در داخل آمریکا را تقویت و در عین حال فشار بیشتری را به کشورهایی از جمله چین وارد کند.
ترامپ با وعده‌هایی از جمله «آمریکا اول و کاهش مالیات‌ها»، افزایش اشتغال، سخت‌گیری بیشتر روی چین و تقویت صنایع داخلی در انتخابات شرکت کرد و برای عملی کردن این شعارها باید تعرفه‌های تجاری را بالا ببرد، از صنایع داخلی حمایت کند و در حوزه انرژی قوانین سخت‌گیرانه را کاهش دهد.
با چنین سیاست‌هایی ممکن است قیمت کالاهای اساسی و مواد اولیه افزایش پیدا کند، نرخ تورم در بازارهای جهانی بالا برود و سرمایه‌گذاری در کشورهای اروپایی با چالش‌های جدی مواجه شود.
این سیاست‌ها می‌توانند نه تنها بازار داخلی آمریکا را تحت تأثیر قرار دهند، بلکه فرصتی برای کشورهای نوظهور باشند، به نظر می‌رسد در دوره ترامپ قیمت نفت و کامودیتی‌ها بالا خواهد رفت و به همین دلیل کشورهای نفتی خاورمیانه می‌توانند از این فضا بیشترین بهره را ببرند.
اثر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران از بین رفته است
علی‌اکبر نیکواقبال، استاد دانشگاه تهران درباره واکنش اقتصاد ایران به انتخاب ترامپ به خبرنگار ایمنا می‌گوید: با توجه به اینکه ترامپ پیش از این رئیس‌جمهور آمریکا بود و همه فشارهای تحریمی را علیه ایران اعمال کرده بود، در این دوره نیز تلاش می‌کند همان محدودیت‌ها را علیه ایران اعمال کند با این تفاوت که در شرایط کنونی اثر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران از بین رفته است.
وی اضافه می‌کند: بخشی از این مسئله به این بازمی‌گردد که ایران توانسته است با شرایط تحریمی اقتصادش را وفق دهد و راهکارهای دور زدن تحریم‌ها را اجرا می‌کند، نکته دیگر این است که تحریم‌ها تاکنون هر اثری داشته‌اند اتفاق افتاده است و دیگر اثرگذار نیستند، به عبارت دیگر اقتصاد ایران مقابل ترامپ واکسینه شده است.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه سیاست‌های آمریکا می‌تواند بازار جهانی را تحت تأثیر قرار دهد، عنوان می‌کند: ترامپ روی اقتصاد آمریکا بیشتر متمرکز است و به همین دلیل قوانین و مقررات سنگینی را در قبال واردات کالا از چین تحمیل می‌کند، این موضوع باعث می‌شود که چین بیشتر به بازار کشورهای آسیایی متمرکز شود و در این شرایط رقابت بین کشورهای آسیایی سخت‌تر می‌شود.
نیکواقبال ادامه می‌دهد: ترامپ با اروپایی‌ها نیز چالش‌های جدی دارد که می‌تواند روی بازار جهانی تأثیر بگذارد، به عنوان نمونه قیمت رمزارزها در نخستین روز پیروزی او افزایش و در مقابل قیمت اونس طلا افت داشت، چراکه رویکرد او تقویت اقتصاد آمریکا است و می‌تواند روی ارزش دلار در مقابل سایر ارزها تأثیر بگذارد، در نتیجه پیش‌بینی می‌شود که اقتصاد مولد تقویت شود و بار دیگر رشد اقتصادی روند صعودی بگیرد و تورم افت داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه بازار جهانی نیازمند ثبات است، تصریح می‌کند: بسیاری از کشورهای اروپایی همچنان درگیر تورم هستند، حتی آمریکا هنوز نتوانسته است به شرایط قبل از کرونا بازگردد و به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود که شرایط کنونی جلسه فدرال رزرو در نرخ بهره را دوباره کاهش دهد تا از این طریق بتواند بخشی از تورم پیش‌بینی شده را کنترل کند.
این استاد دانشگاه اظهار می‌کند: در حال حاضر اقتصاد جهانی در یک موقعیت شکننده قرار دارد و به همین دلیل هر اقدام ترامپ می‌تواند اثرات زیان‌باری را برای کشورهای جهان داشته باشد، برای نمونه این کشور در زمینه محیط زیست و استفاده از فناوری‌ها نگرش مثبتی ندارد و به همین دلیل اثر سیاست‌های آن روی صنایع قابل توجه خواهد بود، به ویژه اینکه در چند وقت اخیر بسیاری از شرکت‌ها روی هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند و نتوانسته‌اند به اندازه سرمایه‌گذاری که کرده‌اند از این بخش سود ببرند.
نیکواقبال می‌افزاید: البته مشاورانی از جمله ایلان ماسک بر سیاست‌های ترامپ مؤثر خواهند بود و به همین دلیل احتمال تغییر سیاست‌های ترامپ نسبت به دور قبل ریاست جمهوری او وجود دارد.
نقش پیوستن به سازمان‌های بین‌المللی در کاهش اثر تحریم‌ها
مرتضی عزتی، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه ایران در دوره جدید انتخابات آمریکا نسبت به دوره قبلش متفاوت است، می‌گوید: برای نمونه ایران در این سال‌ها توانسته است با پیوستن به سازمان‌های بین‌المللی نقش پررنگ‌تری در اقتصاد منطقه‌ای داشته باشد و این مسئله موجب می‌شود که اثر تحریم‌های آمریکا علیه ایران کمرنگ شود.
وی اضافه می‌کند: به طور قطع توسعه روابط دو جانبه و چندجانبه باعث می‌شود که اقتصاد ایران تقویت شود، هرچقدر این مسئله پررنگ‌تر شود اثر تحریم‌ها به حداقل می‌رسد و تفاوتی نمی‌کند که چه کسی رئیس‌جمهور آمریکا باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه سازمان‌هایی از جمله بریکس، شانگهای و اورآسیا می‌توانند به ظرفیت‌های تجاری ایران کمک کنند، تصریح می‌کند: در حال حاضر این سازمان‌ها از نظر حجم و ارزش مبادلات تجاری سطح بالایی را در اختیار دارند، از طرف دیگر سازمانی از جمله بریکس به دنبال معامله با ارز سازمانی است که این مسئله در حفاظت از تجارت منطقه‌ای تأثیرگذار است، به عبارت دیگر کمک می‌کند تا تحریم‌ها و دلار کمتر روی اقتصاد کشورهای تحت تحریم تأثیر بگذارد.
عزتی اضافه می‌کند: در سال‌های گذشته ایران توانسته است با راه‌اندازی شرکت‌های مختلف در کشورهای آسیایی تحریم‌ها را دور بزند و به همین دلیل بعید است که فشار تحریم‌های جدید آمریکا روی اقتصاد ایران تأثیر بگذارد.
وی می‌افزاید: از طرف دیگر روسیه تحت تحریم غرب قرار دارد و به همین دلیل باید بخشی از مبادلات تجاری و اقتصادی خود را با آسیا توسعه دهد، از این رو ایران نیز می‌تواند مبادلات تجاری خود را با این کشور گسترش دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس عنوان می‌کند: تقابل آمریکا با چین در دوره ترامپ سبب می‌شود این کشور به همسایگان بیشتر توجه کند و به همین دلیل روابط تجاری ایران با این کشورها می‌تواند در قالب تشکل‌های آسیایی توسعه پیدا کند.
به گزارش ایمنا، سیاست‌های ترامپ در دوره قبل ریاست جمهوری تأثیر زیادی بر بازار جهانی گذاشت؛ صنعت نفت و انرژی آمریکا رشد کرد و به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت تبدیل شد و به کشورهای تولیدکننده فشار آورد.
جنگ تجاری با چین و تعرفه‌ها به کشاورزی و صنایع خودرو ضربه زد و تجارت جهانی را به دردسر انداخت، همین طور تعرفه‌ها باعث افزایش قیمت‌ها در بازارهای فولاد و آلومینیوم شد و به اقتصاد جهانی آسیب زد.
این موضوع برای اقتصاد ایران تأثیرگذار خواهد بود، چراکه بسیاری از شرکت‌های صادراتی ایرانی کامودیتی محور هستند.