به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ کتاب «یتیم خانواده جائو و چایخانه» نوشته جی جوئن شیانگ، لائوشه و ترجمه بهار صادقی در نوبت اول ۱۴۰۳ با ۲۰۰ صفحه و به قیمت ۲۴۰ تومان به همت انتشارات نیماژ منتشر شده است.
این کتاب با موضوع اصلی ادبیات نمایشی و موضوع فرعی نمایشنامه خارجی برای علاقهمندان به تئاتر و هنر ادبیات نمایشی گردآوری شده است.
کتاب «یتیم خانواده جائو و چایخانه» اثری است که ۲ نمایشنامه برجسته و در عین حال بسیار متفاوت از ادبیات نمایشی چین را در کنار هم قرار داده است. این ۲ نمایشنامه، به شکلی زیبا و متنوع به تاریخ، فرهنگ و تحولات اجتماعی چین پرداخته و تصویری عمیق از شرایط و زندگی مردمان این کشور را ارائه میدهند. این مجموعه با ارائه این ۲ اثر که یکی متعلق به دوران کهن و دیگری متعلق به زمان معاصر چین است، توانسته چشمانداز وسیعی از تئاتر چینی را برای خواننده فارسیزبان به تصویر بکشد.
«یتیم خانواده جائو»، قدیمیترین اپرای برجایمانده از دوران چین باستان، اثری است که به لحاظ تاریخی و ادبی جایگاه ویژهای دارد. این نمایشنامه، در قرن چهارم میلادی نوشته شده و روایتگر داستان زندگی پسر یتیمی است که در کودکی شاهد قتل عام خانوادهاش بوده و باید در محیطی مملو از نفرت، انتقام و خشم، راهی برای ادامهی زندگی و حفظ هویت خود پیدا کند. این نمایشنامه که بسیاری آن را همتراز با آثاری مانند «هملت» اثر شکسپیر میدانند، همچنان بعد از قرنها قدرت آن را دارد که مخاطب امروز را به تفکر و تامل در مورد مفاهیمی مانند عدالت و درستکاری وادارد. داستان «یتیم خانوادهی جائو» با وجود قدمت آن، همچنان تازه و قابل لمس است. مفاهیمی مانند عشق، وفاداری و انتقام که در این اثر بازتاب یافته، به خوبی نشاندهندهی قدرت انسانی است که در برابر سختیها و چالشهای زندگی قرار دارد. این نمایشنامه توانسته است از زمان خود فراتر برود و به یکی از آثار برجستهی ادبیات نمایشی جهان تبدیل شود. همچنین، اهمیت این اثر به دلیل بازتاب دادن برخی از مهمترین اصول و ارزشهای فرهنگ چین باستان، آن را به اثری جاودان و بیبدیل تبدیل کرده است.
در مقابل، چایخانه نوشتهی لائوشه، اثری است که در قلب پکن و در بحبوحهی تحولات انقلاب چین رخ میدهد. این نمایشنامهی ۳ پردهای که در زمان معاصرتر نوشته شده، به شکلی زیبا و دقیق به توصیف زندگی روزمره مردمان چین در جریان تغییرات اجتماعی و سیاسی این کشور میپردازد. «چایخانه» مکانی است که از طریق آن میتوان نگاهی دقیق به جامعهی چین انداخت؛ مکانی که نه تنها محلی برای گفتوگو و بحث است، بلکه آیینهای برای بازتاب تحولات عمیق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی چین در قرن بیستم محسوب میشود.
در «چایخانه»، لائوشه با استفاده از شخصیتهای متنوع و داستانهای آنها، تاریخ و فرهنگ چین را بهگونهای روایت میکند که مخاطب به عمق بحرانهای سیاسی و اجتماعی این کشور پی ببرد. این نمایشنامه نه تنها به رویدادهای تاریخی مانند انقلاب فرهنگی و سقوط امپراتوری اشاره دارد، بلکه به مسائلی مانند فقر، نابرابری و مبارزهی انسانها برای بقا نیز پرداخته است. لائوشه به خوبی توانسته است داستانهای روزمره مردمان را به شکلی واقعگرا و تأثیرگذار به تصویر بکشد و از آنها برای بیان داستانهای بزرگتر و عمیقتر استفاده کند.
یکی از نقاط قوت «چایخانه»، قدرت شخصیتپردازی آن است. در این نمایشنامه، شخصیتها نمادی از تغییرات و تحولات اجتماعی هستند. از زنی که برای زندهماندن مجبور است دخترش را بفروشد تا تاجری که از گرسنگی میمیرد، هر شخصیت نمایانگر یک بخش از جامعهای است که در حال تغییر است. لائوشه به شکلی هنرمندانه توانسته است داستانهای این شخصیتها را بهگونهای کنار هم قرار دهد که خواننده با دیدی جامع از تاریخ معاصر چین روبهرو شود. کتاب «یتیم خانواده جائو و چایخانه» با انتخاب این ۲ نمایشنامه به خوبی توانسته؛ ۲ دورهی مهم از تاریخ و ادبیات چین را به تصویر بکشد. «یتیم خانواده جائو» بازتابدهندهی ارزشهای کهن و بنیادین فرهنگ چین باستان است و «چایخانه» نگاهی به تحولات مدرن و تغییرات سیاسی و اجتماعی چین در قرن بیستم دارد. این دو نمایشنامه با وجود تفاوتهای زمانی و محتوایی، هر دو به شکلی هنرمندانه به زندگی انسانی، مبارزات و تلاشهای او برای یافتن عدالت و معنای زندگی میپردازند.
جی جوئن شیانگ، نویسنده «یتیم خانواده جائو»، از جمله نویسندگان سلسله یوان است. او که در پکن به دنیا آمده، نویسنده شش نمایشنامهی مهم است که تنها «یتیم خانوادهی جائو» از آنها باقی مانده است. این نمایشنامه نخستین اثری از نمایش چینی بود که به یک زبان اروپایی ترجمه شد و به دنیای غرب معرفی گردید. ترجمه این اثر به زبان فرانسه در سال ۱۷۷۵، باعث شد تا ادبیات نمایشی چین بهطور گستردهتری شناخته شود. در مقابل، لائوشه نویسنده «چایخانه»، یکی از مهمترین نویسندگان معاصر چین بهشمار میرود. او با نگاه دقیق و نقادانه خود به جامعهی چین، توانسته است تصویری واقعگرا و بیپرده از تغییرات سیاسی و اجتماعی این کشور ارائه دهد. «چایخانه» نه تنها به لحاظ ادبی اثری برجسته است، بلکه بهعنوان یک سند تاریخی و اجتماعی از دوران انقلاب و تغییرات چین نیز اهمیت زیادی دارد.
نشر نیماژ با انتشار این کتاب تلاش کرده است تا دسترسی به آثار مهم و کمتر شناخته شده ادبیات نمایشی چین را برای مخاطبان ایرانی آسانتر کند. ترجمه این دو نمایشنامه به فارسی، نه تنها به توسعه دانش و آگاهی دربارهی ادبیات چین کمک میکند، بلکه فرصتی برای آشنایی بیشتر با فرهنگ و تاریخ یکی از بزرگترین تمدنهای جهان است. در مقدمه کتاب نیز اشاره شده است که این اثر میتواند پلی برای مبادلات فرهنگی میان ایران و چین و گامی مهم در جهت شناخت بهتر ادبیات نمایشی چین در ایران باشد.
این کتاب با روایت داستانهای تراژیک و حماسی از یک سو و داستانهای واقعگرا و اجتماعی از سوی دیگر، مخاطب را به سفری در عمق تاریخ و فرهنگ این کشور میبرد.
کتاب «یتیم خانواده جائو و چایخانه» نوشته جی جوئن شیانگ، لائوشه و ترجمه بهار صادقی در نوبت اول ۱۴۰۳ با ۲۰۰ صفحه و به قیمت ۲۴۰ هزار تومان به همت انتشارات نیماژ منتشر شده است.
∎