به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مهناز اشرفی در حاشیه برگزاری چهارمین همایش دستکند‌ها گفت:مفهوم معماری دستکنده‌ها در دهه‌های اخیر موضوع ناشناخته‌ای بود که اکنون بعد از سه دوره به معنا و مفهوم معماری دستکنده دست یافتیم که در سایر کشور‌های دنیا سایت‌های مرتبط با این مفهوم این موضوع مهم در نظر گرفته شده بود.
وی افزود: سال ۹۱ اولین همایش دستکند در کرمان برگزار شد که تعامل با بخش‌های مختلف کشور از الویت‌های اصلی پژوهشگاه بود. 
اشرفی به سایر همایش‌های معماری دستکد‌ها اشاره کرد و گفت: دومین همایش سال ۹۴ در میمند، سومین همایش سال ۹۷ در همدان، چهارمین همایش امسال از ۲۲ تا ۲۴ آبان در لرستان برگزار می‌شود.
او تصریح کرد: هدف از برگزاری همایش دستکند‌ها ارتقا سطح جریان سازی، آموزش بود که اکنون تعداد بسیاری از دانشجویان در زمینه معماری دستکند به ارائه مقاله و پایان نامه می‌پردازند.
اشرفی در ادامه بیان داشت: مکان‌های سکونت، قنات، آب انبار، سازه‌های آبی، برخی مساجد در بافت پایتخت سبک معماری دستکند داشتند و حتی در ساخت کبوترخانه اصفهان از این سبک معماری استفاده شده است.
او ادامه داد: توجه به آسایش حرارتی و بکاربری امن‌ترین مصالح با دیدگاه معماری بومی از مهم‌ترین ویژگی‌های این سبک از معماری است.
اشرفی درباره تعداد دستکند‌ها در کشور گفت: بسیاری از شهر‌های زیرزمینی به سبک معماری دستکند ساخته شده اند که در دسترس نیستند و به دلیل عدم دسترسی تعداد دقیق و تاریخ ساخت آنها را نمیتوان اعلام کرد.
او درباره به تفاوت معماری دستکند با سایر سبک‌های معماری اشاره کرد و افزود: معماری دستکند نسبت به سایر سبک‌های معماری در مواجه با زلزله مقاومتر است و قدمت معماری این سبک به قدمت حضور انسان‌های اولیه باز می‌گردد.
مدیر پژوهشکده ابنیه و بافت‌های تاریخی تصریح کرد:صیانت از میراث نیاکان، معرفی، شناسایی و حفاظت از الویت‌های اصلی این سبک از معماری است.
همچنین مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان در این نشست گفت: مبحث معماری دستکند‌ها حدود یک دهه است که مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است.
وی افزود: غار ارجنک در الیگودرز لرستان با قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال در دل یک کوه عمودی و با ۷ طبقه آپارتمان صخره‌ای ایجاد شده است.
حسن پور در ادامه گفت: اولین بار پرونده پژوهشی با موضوع معماری دستکند در سال ۹۷ برگزار شد که ۵۴ نمونه معماری نقشه‌برداری و شناسایی شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان، درباره تاریخ‌گذاری معماری دستکند، بیان داشت: دو روش مطلق و نسبی برای تاریخ گذاری این سبک در نظر گرفته شده است که بطور مثال در معماری کتیبه‌ای به روش حجاری و چکش زنی تاریخ آن قابل تشخیص است و در معماری صخره‌ها به سه هزار سال قدمت دست می‌یابیم، اما در مواردی مانند باغ نو خرم آباد نمونه دستکند به دوره نو سنگی تعلق دارد.
چهارمین همایش دستکند ۲۲ تا ۲۴ آبان ماه در خرم آباد استان لرستان برگزار می‌شود. که ارائه مقاله‌ها، برگزاری کارگاه «روش‌های نوین تکنولوژی برداشت فضا‌های دستکند» در فلک الافلاک و بازدید از غار کوگان خرم آباد از برنامه‌های این همایش است.