شفاآنلاین: سلامت > با وجودی که روش‌های مختلف درمان ناباروری امروزه می‌تواند به میزان زیادی به رفع مشکلات باروری زوجین کمک کند، اما هنوز هم برخی موانع انجام این روش‌ها را با شکست مواجه می‌کند. یکی از مشکلات مهم در روند باروری، اندومتر نازک یا پوشش رحم بسیار نازک است. این وضعیت می‌تواند درمان‌هایی مانند IVF را با مشکل مواجه کرده و موجب بروز مشکلاتی در موفق بودن لانه‌گزینی جنین شود. شکست مکرر لانه‌گزینی ممکن است ناشی از کیفیت ضعیف آندومتر و کاهش پذیرش باشد که مانع از آن کاشت موفقیت‌آمیز جنین خواهد شد. کیفیت آندومتر برای کاشت موفق جنین از اهمیت بالایی برخوردار است. مطالعات ارتباط مثبتی بین ضخامت اندومتر و میزان بارداری IVF را نشان می‌دهند. نرخ موفقیت ضعیف IVF زمانی مشاهده می‌شود که ضخامت آندومتر قبل از انتقال جنین کمتر از ۷ میلی‌متر باشد. یکی از مواردی که می‌تواند در رفع این مشکل موثر باشد، درمان پی آر پی رحم است. اما متخصص زنان یا مامایی می‌توانند در این باره نظر دقیق‌تری ارائه دهند.

پی آر پی رحم چیست؟

به گزارش  شفا آنلاین: درمان PRP که به آن درمان پلاسمای غنی از پلاکت اتولوگ هم گفته می‌شود، درمانی است که در آن از پلاسمای خون غنی شده با پلاکت برای تزریق به بخش‌های مختلف بدن استفاده می‌شود. این پلاسمای غنی از پلاکت حاوی مقادیر زیادی از فاکتورهای رشد است. فاکتورهای رشد نقش اساسی در بازسازی بافت‌ها و فعال شدن رشد سلولی دارند.

هنگامی که فاکتورهای رشد بسیار متمرکز به بافت آسیب دیده تزریق می‌شوند، می‌توانند فرایندهای بازسازی آن بافت یا اندام را فعال کنند. پی ار پی رحم روشی است که در آن پلاسمای غنی از پلاکت به آندومتر رحم تزریق می‌شود تا با بهبود ضخامت آن و رفع مشکلات و اسکارهای رحم، باروری را تقویت کند. این روش درمانی خصوصا برای درمان مشکلات باروری به روش IVF بسیار کاربرد دارد و می‌تواند با رفع مشکلات مرتبط با اندومتر رحم و عدم باروری، فرایند انتقال و لانه گزینی جنین را تسهیل کند.

کاربردهای پی آر پی در درمان های رحم

این روش درمانی که در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در صورت تزریق به دیواره رحم می‌تواند به درمان ناباروری کمک کند. این روش با بهبود ضخامت اندومتر و رفع مشکلات مرتبط با آن می‌تواند موانع باروری طبیعی یا باروری از طریق IVF را برطرف کند. یکی دیگر از کاربردهایی که برای پی ار پی رحم در نظر گرفته می‌شود، درمان بازسازی اندومتر یا به اصطلاح جوان‌سازی اندومتر است.

در این روش با تزریق مستقیم پلاسمای غنی از پلاکت به بافت اندومتر و به لطف اثراتی که غدد درون‌ریز دارند، ترمیم بافتی آغاز شده و بافت‌های آسیب دیده زیرین اندومتر بازسازی خواهند شد. در نتیجه اندومتر سالم‌تر و جوان‌تر می‌شود. در نهایت این روش می‌تواند به عنوان گزینه‌ای کارآمد جهت بهبودی بعد از عمل‌های جراحی یا سقط‌های مکرر هم کاربرد داشته باشد.

۱. بهبود ضخامت اندومتر برای باروری

ضخامت اندمتر کمتر از ۷ میلی میتر، آندومتر نازک نامیده می‌شود که مسئول شکست سیکل‌های باروری است. فاکتورهای مختلفی می‌تواند دلیل نازک شدن اندومتر رحم باشد. از عفونت‌ها و التهاب‌های رحم گرفته تا بیماری‌های عفونی لگن که منجر به عدم پاسخ‌گویی به استروژن می‌شود، همگی می‌توانند دلیل نازک شدن اندومتر و مشکلات بعدی شوند.

کورتاژ مکرر هم می‌تواند باعث آسیب به لایه پایه اندومتر رحم شود. درمان‌های سرطان و سندرم آشرمن هم فاکتورهای دیگری هستند که می‌توانند ضخامت اندومتر را کم کنند و موجب عدم باروری شوند. در تمام این حالت‌ها می‌توان با تزریق پی آر پی رحم و بهبود ضخامت آن، مشکلات مربوط به باروری را برطرف کرد.

پی آر پی رحم باعث افزایش ضخامت دیواره رحم می‌شود.

۲. درمان آندومتریوز و بهبود عملکرد تخمدان ها

یکی از کاربردهای مهم تزریق پی آر پی می‌تواند برای درمان اندومتریوز باشد.  آندومتریوز رحم هم یکی دیگر عواملی است که می‌تواند روی توانایی تخمک‌ها برای آزادسازی صحیح تخمک‌های سالم تاثیر بگذارد و عامل درصد بالایی از ناباروری‌هاست. برخی مطالعات نشان می‌دهد که تزریق پی آر پی یک روش موثر در بهبود اندومتریوز و عملکرد تخمدان‌هاست. این روش می‌تواند برای درمان مشکلات مرتبط با اندومتر مانند اندومتریوز داخلی، اندومتریت مزمن، آندومتر هیپوتروف یا مقاوم، سندرم آشرمن، سقط‌های مکرر، پره اکلامپسی و مواردی از این دست کاربرد داشته باشد.

۳. استفاده از پی آر پی برای بهبود نتایج IVF (پی آر پی رحم قبل از انتقال جنین)

پلاسمای غنی از پلاکت اتولوگ یا همان پی ار پی رحم باعث رشد آندومتر و بهبود نتیجه بارداری در طی لقاح آزمایشگاهی یا همان IVF می‌شود. در طی انجام مراحل ای وی اف مشخص شده که ضخامت ناکافی اندومتر می‌تواند انتقال جنین و لانه‌گزینی را با مشکل مواجه کند. در واقع زمانی که جنین لقاح یافته قرار است به رحم انتقال یابد، ضخامت اندومتر رحم باید حداقل ۷ میلی‌متر باشد. آندومتر نقش بسیار مهمی در طول لانه‌گزینی دارد. ارتباط بیوشیمیایی بین آندومتر و بلاستوسیست در زمان لانه‌گزینی وجود دارد.

دو هورمون مسئول آماده‌سازی اندومتر، استروژن و به دنبال آن پروژسترون هستند. اگر آندومتر به استروژن پاسخ ندهد، ضخامت آن تحت تأثیر قرار می‌گیرد. اگر ضخامت آندومتر ناکافی باشد، لانه‌گزینی ناموفق است. این عامل اصلی شکست چرخه IVF یا به تعویق افتادن انتقال جنین است. PRP حاوی پلاکت‌های فعال‌کننده‌ای است که فعالیت سیتوکین‌ها و فاکتورهای رشد را تحریک می‌کنند. آنها می‌توانند مهاجرت سلولی، پیوست، تکثیر و تمایز را تنظیم کنند و تجمع ماتریکس خارج سلولی را ارتقا دهند. با توجه به این تئوری، تزریق موضعی PRP رحم (که حاوی چندین فاکتور رشد و سیتوکین است) ممکن است پذیرش و کاشت آندومتریال طی فرایند IVF را بهبود ببخشد.

پی ار پی رحم برای چه افرادی مناسب است؟

کسانی که از نظر منبع پلاکت و هموگلوبین خون غنی هستند و مشکلی برای انجام روش پی آر پی ندارند، در صورتی که اندومتر آنها نازک است یا به ترمیم و بازسازی نیاز دارند می‌توانند از این روش استفاده کنند. PRP رحم برای کسانی که اندومتر آنها کمتر از ۷ میلی‌متر است، به صورت طبیعی برای باروری مشکل دارند، سقط‌های مکرر را تجربه می‌کنند، در فرایند کاشت IVF به دلیل مشکلات اندومتر با شکست مواجه می‌شوند و افرادی که اندومتریوز دارند، مناسب است. این روش برای کسانی مناسب است که از نظر سلامت عمومی در شرایط خوبی هستند. همچنین زنانی که به دلیل افزایش سن شانس کمتری برای بارداری دارند هم می‌توانند از این روش استفاده کنند.

چه افرادی نباید prp رحم انجام دهند؟

از آن جایی که در روش تزریق پی آر پی، پلاسمای غنی از پلاکت از خون خود بیمار گرفته می‌شود، یک سری شرایط انجام روش پی آر پی رحم را با محدودیت مواجه می‌کند. در درجه اول اگر در تست خون مشخص شود که تعداد پلاکت‌ها کمتر ۱۰۵/μL است یا این که سطح هموگلوبین کمتر از ۱۰ گرم در دسی لیتر باشد، انجام این روش ممنوع است. موارد دیگر وجود یک بیماری متاستاتیک یا تومورهای خونی، انواع سرطان‌ها یا سایر عفونت‌های مرتبط است. افرادی با این شرایط مجاز به انجام درمان PRP رحم نیستند. علاوه بر این کسانی که هر نوع بیماری زمینه‌ای مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی عروقی دارند هم کاندید مناسبی برای درمان پی آر پی نیستند.

مزایای استفاده از پی آر پی در درمان های رحم

این روش یک درمان ایمن است و می‌تواند با کمترین میزان عوارض جانبی جدی، مشکلات مربوط باروری را درمان کند. حتی در صورت بروز عوارض جانبی محدود، آنها برای مدت زمانی طولانی ادامه ندارند. میزان موفقیت این روش بالاست و می‌توان از آن برای بهبود بافت اندومتر کمک گرفت. این روش می‌تواند به عنوان یک درمان مکمل در کنار سایر درمان های ناباروری مانند IVF مورد استفاده قرار بگیرد و میزان موفقیت سایر روش‌ها را به میزان زیادی افزایش دهد. این روش یک گزینه عالی برای کسانی است که می‌خواهند رحم یا تخمدان خود را جوان‌تر و سالم‌تر کنند. یکی دیگر از مزیت‌های پی آر پی رحم تنظیم سیکل‌های پریودی و بهبود فرایند تخمک‌گذاری سالم است.

نحوه انجام پی آر پی رحم

prp رحم شامل چند مرحله مهم است. در ابتدا باید آزمایشاتی برای این که آیا می‌توان از خون بیمار برای استخراج پلاسمای غنی شده استفاده کرد یا خیر، انجام شود. در ادامه بعد از تایید نهایی، نمونه خون بیمار گرفته می‌شود و تحت یک سری شرایط خاص آزمایشگاهی، از طریق سانتریفیوژ، پلاکت‌ها و سایر فاکتورهای رشد استخراج می‌شود. بعد از آماده‌سازی نمونه برای تزریق، پزشک بر اساس نیاز بیمار و نوع مشکلی که دارد، تزریق پی آر پی رحم را انجام می‌شود.

تزریق پی آر پی به رحم یکی از راهکارهای نوین درمان ناباروری است.

آمادگی قبل از پی ار پی رحم

به صورت کلی برای این که تزریق PRP رحم انجام شود، یک سری شرایط باید قبل از تزریق در نظر گرفته شود. این شرایط برای تزریق PRP رحم نیز اهمیت دارد و ضروری است. مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر است:

• بررسی عدم وجود هر نوع عفونت خونی یا بیماری‌های مزمن خونی
• عدم وجود عفونت فعال
• اطمینان از وجود ذخایر کافی پلاکت و هموگلوبین خون
• قطع مصرف داروهای ضدالتهاب با مشورت پزشک دو هفته قبل از تزریق
• قطع مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین یا آسپرین با نظر پزشک
• خودداری از دوش گرفتن یا انجام ورزش‌های سنگین قبل از درمان

مراقبت های بعد از پی ار پی رحم

بعد از انجام prp رحم هم باید تا چند روز از مصرف برخی داروها از جمله مسکن‌های ضدالتهابی و داروهای رقیق‌کننده خون خودداری کرد. همچنین نباید تا سه روز بعد از انجام درمان با پی آر پی، حمام کرد. استخر، سونا و جکوزی هم تا چند روز بعد از درمان ممنوع است. عدم انجام فعالیت‌های سنگین، ورزش کردن و مواردی که می‌تواند فشار و استرس بیشتری به بدن وارد کند هم جزو موارد ممنوعه بعد از PRP رحم است. علاوه بر این بیماران باید جلسه‌های ملاقات با پزشک خود را به صورت منظم دنبال کنند.

استراحت بعد از پی آر پی رحم

یکی از مهم‌ترین نکات مراقبتی بعد از انجام پی آر پی رحم، استراحت کردن است. استراحت کردن و خودداری از انجام فعالیت‌های فیزیکی سنگین و شدید می‌تواند به بدن فرصت بازیابی و ترمیم بهتر را بدهد و ریسک بروز عوارض جانبی را کم کند.

معایب و عوارض پی ار پی رحم

به صورت کلی عوارض ناشی از پی آر پی رحم بسیار محدود است و این روش با کمترین میزان عوارض جدی، یکی از روش‌های ایمن است. برخی از عوارض محدود ممکن است مربوط به خون‌گیری در مرحله اولیه باشد. احساس ضعف یا سرگیجه بعد از خون‌گیری طبیعی است. گاهی اوقات در ناحیه تزریق کبودی، قرمزی یا جای سوزش ایجاد می‌شود که معمولا به صورت خود به خودی بعد از مدتی بهبود می‌یابد. به صورت کاملا نادر ممکن است برخی از افراد به پلاسمای تزریق شده حساسیت آلرژیک نشان دهند.

این موارد عوارض شایع‌تر هستند. با این حال بسته به شرایط هر فرد و سلامت کلی او و از همه مهم‌تر کیفیت و مهارت کار پزشک برای تزریق پی آر پی رحم ممکن است گاهی شاهد خونریزی‌های خفیف، آسیب‌های بافتی، لکه بینی و عفونت هم باشیم.

لکه بینی بعد از پی ار پی رحم

گاهی اوقات برخی از زنان بعد از انجام پی ار پی رحم خونریزی‌های خفیف یا لکه بینی را تجربه می‌کنند. اگر این مشکل موقتی بود و بعد از یک تا دو روز برطرف شد، جای نگرانی نیست، اما در صورت ادامه داشتن باید حتما به پزشک خود مراجعه کنند.

هزینه پی آر پی رحم

پی آر پی رحم به عنوان یک درمان ناباروری ممکن است هزینه بر باشد، اما هزینه‌های آن متاثر از چندین فاکتور مختلف است. از هزینه‌ها و دستمزد تیم پزشکی گرفته تا هزینه‌های کلینیک، منطقه جغرافیایی و شرایط و نوع مشکلاتی که مراجعه‌کنندگان دارند، همگی روی هزینه پی آر پی رحم تاثیر می‌گذارد.

نتیجه گیری

پی آر پی رحم که شامل تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به داخل حفره رحم می‌شود، یک روش ترمیمی و بهبود ضخامت اندومتر رحم است که می‌توان از آن برای بهبود شانس باروری استفاده کرد. مطالعات با استفاده از PRP داخل رحمی بهبود قابل توجهی در ضخامت آندومتر، لانه‌گزینی جنین و میزان حاملگی بالینی را نشان می‌دهد. سلامت و ضخامت کافی آندومتر یک عامل حیاتی برای ایجاد بارداری در IVF است.