به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دکتر گوهر لطفی متخصص بیماریهای عفونی با تاکید بر اهمیت فصل سرد در شیوع آنفولانزا، این بیماری را یک عفونت تنفسی، مسری و سرایت کننده دانست و اظهار کرد: ویروس آنفولانزا عامل اصلی این بیماری است که اغلب در فصل سرد سال، به دلیل تغییرات آب و هوایی شیوع بیشتری پیدا می کند.
وی افزود: آنفولانزا، مهمانی ناخواندهای است که سالهاست در فصلهای سرد به سراغ ما میآید و متأسفانه جان بسیاری را گرفته است. این ویروس با ایجاد اپیدمیهای فصلی، همواره تهدیدی جدی برای سلامت جامعه بوده است.
متخصص بیماریهای عفونی، بیان کرد: آنفولانزا چهار نوع اصلی دارد که از میان آنها، انواع A و B بیشترین شیوع را دارند، در حالی که نوع C و D در انسان بیماری ایجاد نمیکند، نوع A به دلیل خصوصیات آنتی ژنیک دریفت، آنتی ژنیک شیفت و مخازن انسانی و حیوانی از جمله پرندگان و خوک ها عامل اصلی اپیدمی و پاندمی در طول تاریخ بوده است.
دکتر لطفی، علائم آنفولانزا را شامل تب، لرز، دردهای عضلانی و مفصلی، خستگی شدید، سرفه خشک، گلودرد و سر درد دانست و گفت: برخی افراد ممکن است علائم گوارشی مانند اسهال، استفراغ و درد شکم را تجربه کنند.
وی ادامه داد: آنفولانزا در کودکان اغلب با علائم گوارشی مانند اسهال و استفراغ همراه است که به طور کلی علائم در 90 درصد موارد در افراد 2 تا 3 روز طول میکشد و با استراحت علائم کمتر و بر طرف می شود. خوشبختانه، اکثر افراد سالم با استراحت کافی و مراقبتهای خانگی بهبود مییابند اما افرادی که دارای بیماریهای زمینهای هستند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در معرض خطر عوارض جدی آنفولانزا قرار دارند. اگر علائم این افراد پس از 48 تا 72 ساعت بهبود نیافت یا بدتر شد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنند. این افراد ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و مراقبتهای ویژه داشته باشند، زیرا خطر ابتلا به عوارض جدی و حتی مرگ در آنها بیشتر است.
متخصص بیماریهای عفونی، تصریح کرد: با شیوع کرونا و چرخه آنفولانزا در سالهای اخیر، شاهد افزایش بیرویه مصرف آنتیبیوتیکها بودیم. با وجود اینکه آنتیبیوتیکها تنها بر باکتریها مؤثرند و هیچ تأثیری بر ویروسها ندارند، متأسفانه این داروها به طور گسترده و نادرست تجویز میشدند. از سوی دیگر، استفاده بیرویه از داروهایی مانند دگزامتازون نیز به عنوان یک مشکل جدی مطرح شد. دگزامتازون یک کورتیکوستروئید است که با سرکوب سیستم ایمنی بدن، التهاب را کاهش میدهد. اگرچه در برخی بیماریها مانند کووید-۱۹ در مراحل شدید و تحت نظر پزشک میتواند مفید باشد، اما در بیماریهای ویروسی مانند آنفولانزا، استفاده خودسرانه از آن میتواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. سرکوب سیستم ایمنی بدن در زمان مبارزه با ویروس، میتواند منجر به تشدید بیماری و افزایش خطر ابتلا به عفونتهای ثانویه شود.
دکتر لطفی گفت: راه انتقال بیماری آنفلوآنزا بیشتر تنفسی است، عمدتاً از طریق قطرات ریز آلودهای که هنگام سرفه یا عطسه افراد مبتلا در هوا پخش میشوند، منتقل میشوند. این قطرات میتوانند مستقیماً وارد دستگاه تنفسی افراد سالم شده و آنها را آلوده کنند. علاوه بر این، ویروس میتواند برای مدتی روی سطوح مختلف مانند دسته در، شیرآلات و اشیای مشترک باقی بماند. بنابراین، لمس این سطوح آلوده و سپس لمس چشمها، بینی یا دهان میتواند باعث انتقال بیماری شود لذا شستن مرتب دستها با آب و صابون، یکی از موثرترین راهها برای جلوگیری از انتقال این نوع بیماریها است همچنین، استفاده از محلولهای ضدعفونیکننده حاوی الکل میتواند در صورت عدم دسترسی به آب و صابون، مفید باشد.
وی تاکید کرد: بیماری آنفولانزا با تزریق واکسن قابل پیشگیری و کنترل است به ویژه در افراد پر خطر، تزریق این واکسن بسیار ضروری است چراکه عوارض بیماری و مرگ و میر در این دسته افراد بیشتر است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان گفت: توصیه میشود افرادی که در گروه های پر خطر قرار دارند واکسن را در زمان طلایی یعنی دو هفته قبل از سرما تزریق کنند، افرادی که اکنون مبتلا به انفولانزا هستند پس از بهبودی حتما واکسن را تزریق کنند که تا پایان فصل سرد در امان بماند، همچنین افرادی که تا کنون به تزریق واکسن اقدام نکرده اند و در گروه های پر خطر قرار دارند، در اسرع وقت اقدام کنند.
به گفته دکتر لطفی، همه واکسنهای آنفولانزا با هدف محافظت در برابر انواع مختلف ویروس آنفولانزا تولید میشوند و به طور کلی کارایی مشابهی دارند.
وی افزود: برخی از افراد تمایل به تزریق واکسن آنفولانزا ندارند و معتقدند سال های قبل که واکسن را تزریق کردند اما به این ویروس مبتلا شدند، در این راستا باید گفت واکسن آنفولانزا صددرصد ایمنی را ایجاد نمی کند و ایمنی آن 30 تا 70 درصد در افراد متفاوت است، اگرچه واکسن آنفولانزا نمیتواند به طور کامل از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند، اما میتواند نقش مهمی در کاهش شدت بیماری، جلوگیری از عوارض جدی و محافظت از جامعه داشته باشد.
دکتر لطفی بیان کرد: بسیاری از بیماران در گروه های پر خطر با تزریق واکسن آنفولانزا، به صورت خفیف درگیر بیماری میشوند و با درمان بهبود مییابند اما برخی از افراد که واکسن را تزریق نمیکنند یا منجر به بستری در ای سی یو خواهند شد یا متاسفانه به دلیل بیماری جان خود را از دست دادند.
وی با اشاره به اینکه تزریق واکسن آنفولانزا عارضه ای ندارد، خاطرنشان کرد: ممکن است فرد پس از تزریق آنفولانزا مختصرا دچار تب شود اما اگر بیمار بیش از دو روز دچار بیماری شود مشخص می شود که فرد زمانی که مبتلا بوده واکسن را تزریق کرده و ارتباطی به عوارض واکسن ندارد.
متخصص بیماریهای عفونی، یادآور شد: اگر فردی به تخم مرغ حساسیت داشته باشد، باید قبل از تزریق واکسن آنفولانزا با پزشک خود مشورت کند، زیرا برخی از واکسنهای آنفولانزا حاوی پروتئینهای تخم مرغ هستند.
دکتر لطفی با بیان اینکه از سن شش ماهگی به بعد تزریق واکسن آنفولانزا توصیه می شود، اضافه کرد: تمام افراد میتوانند واکسن آنفولانزا را تزریق کنند اما اولویت واکسن با گروه های پر خطر از جمله افراد دیابتی، بیماران کلیوی، کبدی، قلبی، ریوی، افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مانند بیماران سرطان، بیماران رماتولوژی، زنان باردار، کودکان و افراد بالای 50 سال، افراد چاق، پرستاران، پرنسل کادر درمان است چرا که این افراد در صورت ابتلا به آنفولانزا، بیشتر در معرض عوارض جدی قرار دارند.
وی در پایان سخنان خود یادآور شد: علاوه بر تزریق واکسن، شستن دست ها و استفاده از ماسک در اماکن شلوغ بسیار موثر است.