بیانیه آدهانوم گبریسوس، مدیر کل سازمان جهانی بهداشت، پس از نشست کمیته اضطراری آژانس بهداشت سازمان ملل در روز سهشنبه منتشر شده است که گسترش این بیماری را در قاره آفریقا یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی عنوان کرده بود.
این برای دومین بار در دو سال گذشته است که برای بیماری آبله میمون یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی جهانی اعلام میشود.
وضعیت اعلام شده بالاترین سطح هشدار سازمان جهانی بهداشت محسوب میشود و هدف از تعیین آن تسریع تحقیقات، تأمین مالی و انجام اقدامات بینالمللی بهداشت عمومی و همکاری برای مهار بیماری است.
آقای تدروس گفت: «روشن است که یک واکنش هماهنگ بینالمللی برای توقف این شیوع و نجات جان انسانها لازم است.»
بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت، در سال جاری بیش از ۱۴ هزار مورد ابتلا به این بیماری و ۵۲۴ مورد مرگ بر اثر آن در قاره آفریقا ثبت شده که از آمار سال گذشته فراتر رفته است.
هرچند تاکنون بیش از ۹۶ درصد از همه موارد ابتلا و مرگ و میر در اثر آبله میمون در یک کشور (کنگو) ثبت شده، با این حال طی ماههای اخیر این بیماری از کنگو به کشورهای همسایه از جمله بوروندی، کنیا، رواندا و اوگاندا سرایت کرده و باعث به وجود آمدن بحران سلامت در منطقه شده است.
این در شرایطی است که دانشمندان نگران شیوع نوع جدیدی از این ویروس، موسوم به «کلاد -ایبی»، در آن ناحیه هستند که میتواند از طریق تماس نزدیک معمول، از جمله تماس جنسی، به راحتی در بین افراد منتقل شود و گسترش یابد.
بیماری آبله میمون که در اثر عفونت به ویروس آبله میمون پدیدار میشود، یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است که پیش از این عمدتا در مناطق جنگلی آفریقای حارهای دیده میشد اما طی دو سال گذشته در دیگر مناطق جهان به ویژه اروپا مشاهده شده است.
این بیماری به طور معمول بین دو تا چهار هفته طول میکشد. دوره پنهان آبله میمون پس از ابتلای افراد به ویروس بین پنج تا ۲۱ روز است؛ به عبارت دیگر علائم بیماری در مبتلایان بین پنج تا ۲۱ روز پس از ورود ویروس به بدن بروز میکند.
علائم ابتلا به آبله میمون چیست؟
علائم ابتدایی ابتلا به بیماری آبله میمون سردرد، دردهای عضلانی، تب و بدن درد است. بر روی بدن مبتلایان به تدریج برآمدگیهایی به شکل جوش ظاهر میشود که حالت تاول پیدا خواهند کرد. داخل برخی از این برآمدگیها مایع سفیدرنگی وجود دارد که در صورت ترکیدن برآمدگی میتواند عامل انتقال ویروس به دیگران شود.
افراد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون باید خود را قرنطینه کنند و از تماس با دیگران بپرهیزند.
احتمال این که بیماری آبله میمون با بیماریهای دیگری از جمله تبخال، سیفیلیس و آبله مرغان اشتباه گرفته شود وجود دارد.
چگونه میتوان از ابتلا به آبله میمون پیشگیری کرد؟
به گفته دانشمندان خطر ابتلا به آبله میمون برای عموم مردم چندان زیاد نیست، اما با رعایت شماری از نکات بهداشتی میتوان احتمال ابتلا به این بیماری دردناک را کاهش داد.
سرویس سلامت ملی بریتانیا و مرکز کنترل بیماریها در آمریکا رعایت این نکات را در کاهش احتمال ابتلا به آبله میمون موثر میدانند:
• شستشوی مرتب دستها با آب و صابون یا استفاده از مایع ضدعفونیکننده
• استفاده از تجهیزات ویژه حفاظتی هنگام پرستاری از بیماران مبتلا به آبله میمون
• پرهیز از مصرف گوشتهایی که به خوبی پخته نشدهاند
• فاصلهگذاری با حیوانات وحشی، ولگرد، تلفشده و بیمار
• پرهیز از مصرف یا لمس گوشت حیوانات وحشی
• عدم استفاده از رختخواب و حوله مشترک با افرادی که مشکوک به ابتلا به آبله میمون هستند
• پرهیز از تماس نزدیک با افراد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون
موج قبلی آبله میمون در سال ۲۰۲۲ با آموزش عمومی مردم جهت اجتناب از رفتارهای پرخطر و همینطور واکسیناسیون در کشورها متوقف شد.
با این حال کارشناسان هشدار دادهاند که به دلیل کمبود واکسن و امکانات درمانی در قاره آفریقا، این بیماری میتواند بیش از دفعه پیش شیوع پیدا کند.∎