«احمد نجاتیان» رییس سازمان نظام پرستاری کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره عدم توزیع مناسب پرستار در برخی از مناطق کشور و براساس آمایش سرزمین گفت: واقعیت این است که در خصوص آمایش سرزمین اگرچه قانون داریم، اما به آن پایبند نبوده‌ایم. آمایش سرزمین این است که ما امکانات سلامت را متناسب با نیاز و شرایط هر منطقه تخصیص دهیم. ما الان یک تصمیم که می‌گیریم در حوزه کل کشور است، برای همین در حوزه پرستاری با این مواجه هستیم که در برخی از نقاط مانند تهران ما با کمبود نیرو مواجه‌ایم. در برخی از نقاط نیز مانند غرب کشور با پدیده‌ای به نام بیکاری پرستاران مواجه هستیم.

وی ادامه داد: بنابراین این نشان دهنده این است که ما نتوانستیم این موارد را با هم تنظیم کنیم. ما برای یک بار باید نیازهای جامعه‌مان، تعداد بیمارستان‌ها و آینده بیمارستان‌سازی در هر منطقه را بررسی کنیم و براساس آن آموزش بدهیم تا با این‌ عدم تعادل مواجه نشویم. پیش بینی‌هایی هم در این زمینه شده است، زمانی هم که در دفتر برنامه ریزی و نظارت راهبردی وزارت بهداشت که بودم یکی از موضوعاتی که بررسی می‌کردیم بحث آمایش سرزمین بود.

رییس سازمان نظام پرستاری خاطرنشان کرد: یک اتفاقی هم که افتاده، این است که در ایجاد بیمارستان یا دانشکده فقط عوامل بیمارستان و وزارت بهداشت تاثیر ندارند برخی مواقع عوامل اجتماعی و سیاسی مانند فشار برخی از نمایندگان یا درخواست‌های مردم اتفاق می‌افتد که این باعث می‌شود جایی که نیاز نیست بیمارستان بسازیم و در جایی که نیاز نداریم دانشکده پرستاری ایجاد کنیم و این‌ عدم تعادل در برخی از مناطق اتفاق بیفتد.

نجاتیان در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره استفاده از نیروی بهیار در برخی از مناطق محروم کشور به جای پرستار گفت: در حوزه بهیاری معتقدیم که بهیار امروز جوابگوی نیاز سلامت مردم نیست. اگر نیاز سلامت مردم را به خدمات پرستاری در حد یک تزریقات و پانسمان ببینیم، بله می‌توانیم از بهیار استفاده کنیم، اما اگر به این فکر کنیم فردی که در مناطق محروم برای یک عمل جراحی وارد بیمارستان می‌شود یا مشکلات جسمی، دیابت، فشار خون و مشکلات تنفسی دارد و یا ممکن است نیاز به خدمات تخصصی و عمل جراحی تخصصی دارد در چنین شرایطی قطعا بهیار نمی‌تواند این خدمات را به بیمار ارائه دهد.

وی تصریح کرد: اختلاف نظر مبنایی ما در این زمینه این است که برای جبران کمبود نیروی پرستار روش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. برای آموزش یک بهیار ۴ سال آموزش در دبیرستان پیش‌بینی کرده‌ایم در حالی که همین را می‌توانیم در دانشگاه ارائه دهیم و یک فرد دانشگاهی را تربیت کنیم. قطعا این دو فرد از لحاظ خدماتی که برای مراقبت بیمار ارائه می‌دهند از یک کیفیت برخوردار نیستند. همین اعمال جراحی که در تهران انجام می‌شود در شهرستان‌ها هم انجام می‌شود، بنابراین با آموزش بهیار نمی‌توانیم نیاز بیماران بعد از اعمال جراحی یا بیماران بستری در آی‌سی‌یو و همچنین سایر بخش‌های تخصصی را پاسخ دهیم.

رییس سازمان نظام پرستاری خاطرنشان کرد: برای مراقبت در بیمارستان و یا مراقبت در منزل نمی‌توانیم از بهیار استفاده کنیم و آموزش‌هایی که بهیاران می‌بینند پاسخگوی نیازهای بیماران نیست. نظام‌های سلامت نیز به این موضوع رسیده است اما برخی فشارها از سمت آموزش و پرورش و نمایندگان مجلس و برخی از نهادهای سیاسی استان‌ها وارد می‌شود، البته برخی هم با دیدگاه‌های دیگری این موضوع را پیش می‌برند، اما ما معتقدیم که از این طریق به نیازهای واقعی مردم توجه نمی‌کنند. براساس قانون سازمان نظام پرستاری می‌تواند در استاندارد پذیرش نیرو با سایر دستگاه‌های مربوطه همکاری کند، چراکه این موضوع بحث صنفی نیست، بلکه موضوع بر سر حق مردم از برخورداری از خدمات پرستاری است.

نجاتیان همچنین درباره گلایه‌های پرستاران درباره پرداخت کارانه براساس قانون تعرفه‌گذاری که بعد از سال‌ها در این دولت اجرایی شده است، تاکید کرد: ما معتقدیم مشکل اصلی که در حال حاضر در نظام تعرفه‌گذاری وجود دارد، سیستم بازپرداخت و مدل بازپرداختی است که اتفاق افتاده است. میزان تخصیص منابع به تعرفه‌گذاری در این سه الی چهار سال یک رشد بسیار خوبی داشته است و سال گذشته علیرغم اینکه همه تعرفه‌ها ۳۰ درصد افزایش پیدا کرد، اما میزان تعرفه‌گذاری به طور متوسط ۵۰ درصد افزایش پیدا کرد.

وی افزود: بنابراین ما در حوزه تعرفه و دریافت از بیمه‌ها مشکلی نداریم. مشکل اصلی ما در بازپرداخت است. مدل فعلی کاملا ناشفاف و در برخی مواقع قابل دستکاری است مدلی که ما به وزارت بهداشت ارائه داده‌ایم و الان روی آن کار می‌کنیم، مدلی است که هر پرستار در پایان ماه‌ کارانه خود را محاسبه کند و کارانه پرستار بر مبنای میزان درآمدی که ایجاد کرده، باشد یعنی یک پرستار از میزان درآمدی که از تعرفه برای بیمارستان ایجاد کرده است ۶۰ تا ۷۰ درصد آن را به صورت مستقیم خودش دریافت کند.

رییس سازمان نظام پرستاری خاطرنشان کرد: این مدل‌سازی در دو الی سه بیمارستان نشان داد که باید یک و نیم تا دو برابر افزایش تعرفه ایجاد کنیم و فکر می‌کنیم این کار بتواند رضایت نسبی را در بین همکاران ما ایجاد کند، به خصوص اینکه فرد می‌تواند آن را محاسبه کند. در حال حاضر دو پرستار در یک دو بیمارستان مشابه‌ کارانه متفاوت می‌گیرند و این قابل قبول نیست، اگر ما این را متصل کنیم به میزان درآمد ایجاد شده توسط پرستاران این نگرانی‌ها حذف خواهد شد.