به گزارش ایکنا کتاب «همرزمان حسین(ع)» مشتمل بر 10 سخنرانی معظمله در ماه محرم سال 1351 است. ایشان بین سالهای 1346 تا 1355 به طور متناوب در مناسبتهای مذهبی به تهران مسافرت میکردند و در جلسات مختلف به ایراد سخن میپرداختهاند.
در محرم سال 1351 به تهران عزیمت میکنند و در هیئت انصار الحسین(ع) و برخی از جلسات دیگر به سخنرانی میپردازند. هیئت انصارالحسین(ع) از هیئتهای پرشور و انقلابی تهران بود و بسیاری از مبارزان انقلابی در جلسات این هیئت شرکت میکردند و سخنرانان این جلسه نیز از میان روحانیان انقلابی انتخاب میشدند.
معظمله از ابتدای تأسیس این هیئت بارها در آن سخنرانی کرده بودند. نفس سخنرانی در این جلسه، یک اقدام انقلابی از سوی ایشان تلقی میشد.
ایشان از سوم محرم تا 12 محرم از ساعت 7:30 تا 9 صبح در این هیئت بیانات خود را در موضوع سیره امامان معصوم(ع) در قالب طرح انسان 250 ساله مطرح میکنند. تمرکز اصلی این بیانات بر تحلیل زندگی امام سجاد(ع) تا امام کاظم(ع) است. چهار امام عزیزی که در اذهان متشرعان آن زمان بیشتر به عنوان افرادی ساکت و منزوی معروف بودهاند.
تلاش اندیشمندان برای تحلیل زندگی امامان
عالمان و اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان، تحقیقات گستردهای را به منظور تحلیل دوران 250 ساله امامت ائمه معصوم(ع) به انجام رسانیدهاند. برخی به کلی راهی غلط را پیمودهاند و این بزرگواران را به مرتبه عالمان و عابدان زمان خود تقلیل دادهاند و هرگونه تأثیر اجتماعی و سیاسی را از ایشان سلب کردهاند.
در مقابل این گروه، اکثر اندیشمندان شیعه بر این باورند که امامان معصوم(ع) خلیفه حقیقی و جانشین پیامبر اکرم(ص) در همه شئون و مقامات ایشان -به جز نبوت و دریافت وحی- هستند. شئونی همچون: تشکیل حکومت اسلامی، قضاوت، تبیین قرآن، تعلیم احکام، دفاع از عقاید اسلامی و ...
حضرت آیتالله خامنهای نیز از باورمندان این عقیده هستند. ایشان از سالهای بسیار دور، مطالعات و تحقیقات گستردهای را در این زمینه، در کتب تاریخی و روایی انجام دادهاند. ایشان با ابداع واژه «انسان 250 ساله» در ابتدای دهه پنجاه شمسی و تبیین آن، گونهای جدید از روش تحلیل سیره سیاسی- اجتماعی معصومان (ع) را به مخاطبان خود آموختند. ایشان این نگاه به سیره ائمه(ع) را با تحقیقات گسترده در متون حدیثی و کتب تاریخی و با استدلالهای بسیار محکم به دست آوردهاند و به هیچوجه از روی تأثیرپذیری و انفعال از شرایط محیطی و گفتمانی آن دوران به آن نرسیدهاند. تفاوت ایشان با دیگر پژوهشگران در این موضوع، در آن بود که ایشان با نگاه دوباره به متون و دقت در محتواهای آن، به احیای میراث مبارزاتی امامان معصوم(ع) پرداختهاند.
سؤال اساسی که میتوانست به این استنباط کمک کند این بود که «اگر ائمه اطهار(ع) اهل مجاهدت و مبارزه سیاسی حاد با حاکمان جور و علما و شعرای درباری نبودهاند، چه دلیلی داشت که با ایشان چنان برخوردهای خشنی شود و در آخر نیز با شهادت از دنیا رخت بربندند؟»
تاکیدات مستند بر مجاهدت همیشگی ائمه(ع)
طرح انسان 250 ساله دوران جانشینان بحق پیامبر اکرم(ص) را به انسانی تشبیه میکند که در تمام دوران خود، لحظهای از انجام وظایف و تکالیف خود از پا نشسته است و همواره با مجاهدت به پیش رفته است. بر این اساس در هر برهه و زمانی به اقتضای شرایط و امکانات و موانع، تصمیمی را اتخاذ کرده و هیچگاه لباس رزم با دشمنان اسلام را که با زور بر مسند جانشینی رسول اکرم(ص) تکیه زده بودند، از تن بیرون نکرده است.
امیرالمؤمنین(ع) به وجهی، امام حسن(ع) به گونهای دیگر و امام حسین(ع) با شهادت خود این تکلیف را به انجام رسانیدهاند. طرح انسان 250 ساله با استناد به ادله متقن روایی و تاریخی، باور برخی از نظریهپردازان را به چالش میکشد که میپندارند بعد از واقعه عاشورا، عنصر مبارزه از میان فرزندان رسول خدا(ص) رخت بربسته است. در این طرح، از امام سجاد(ع) تا امام حسن عسکری(ع) همه «همرزمان امام حسین(ع)» دانسته میشوند و به وضوح معلوم میشود که امامان معصوم(ع) با چه مرارتها و سختیها و با چه مجاهدتی بار امامت را به دوش کشیدهاند؛ در مواقع مناسب چه ضرباتی را بر دشمن وارد کردهاند و در لحظات خطر، چگونه به حملات دشمن، پاسخ مناسب را دادهاند. گاهی صلح کرده است، گاهی جنگ مسلحانه کرده است، گاهی به میدان شهادت رفته و گاهی به صورت پنهانی و تشکیلاتی به فعالیت خود ادامه داده است.
سه دلیل تبیین زندگی مبارزاتی امامان
پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR به معرفی این کتاب، از ابعاد ساختاری و محتوایی پرداخته است که در ادامه از خاطر شما میگذرد.
آنچه در همه این دورانها مشترک بوده است این است که این انسان 250 ساله هیچگاه از جهاد و مبارزه حاد با دستگاه حاکم دست بر نداشته است. بر این اساس تمام فعالیتهای ارشادی، تعلیمی، مبارزاتی و تشکیلاتی ائمه(ع) در راستای مبارزه و جهادی بود که پیشبرد اهداف ایشان را تأمین میکرد.
ایشان به عنوان یک عالم روشنفکر به معنای صحیح کلمه بشدت به دنبال نشر این تفکر در بین مخاطبان طلبه و غیرطلبه خود بودند چه در مشهد و چه در تهران و چه دیگر شهرهایی که برای تبلیغ دینی به آنجا میرفتند.
این پیگیری میتوانست به سه دلیل باشد:
اول: ایشان به عنوان یک عالم دینی فرهیخته و یک روحانی مبرز و یک خطیب سخنور و توانا خود را مکلف به نشر تفکر ناب اسلامی میدانستند.
دوم: با شیوع تفکر اشتراکی و کمونیستی و حمله به دین و ترویج تهمت افیون بودن دین برای تودهها، بسیاری از جوانان با بدبین شدن به امامان خود، آن بزرگواران را فاقد الگوی مبارزاتی میپنداشتند و به همین دلیل بود که جذب گروههای مبارز چپ و یا التقاطی میشدند و معرفی سبک و سیره مبارزاتی اهل بیت(ع) میتوانست نقش بسزایی در جلوگیری از انحراف نسل جوان آن دوران داشته باشد.
سوم: با تبعید حضرت امام خمینی(ره) در سال 1343 و افزایش اختناق و فشار دستگاه طاغوت، دو روش مبارزاتی از سوی روحانیت مبارز و شاگردان حضرت امام، در دستور کار قرار گرفت: یکی مبارزه پنهانی تشکیلاتی برای سرنگونی رژیم منحوس پهلوی و دیگری مبارزات تبیینی آشکار در قالب بیان معارف ناب اسلامی همچون ضرورت اجتناب از اطاعت طاغوت، اهمیت تشکیل حکومت اسلامی و مطالبی از این دست. آیتالله خامنهای نیز از هر فرصتی در مسجد و حوزه و منبر برای انتقال این معارف استفاده میکرد.
کتاب «همرزمان امام حسین(ع)» از چه میگوید
جلسه اول این بیانات به مباحث کلی مربوط به بحث امامت و گونههای مختلف تحقیق در این بحث و هم فهرست مباحثی که در روزهای بعد مطرح خواهند کرد اختصاص یافته است.
در جلسه دوم؛ درباره اهمیت شناخت امامان(ع) و توطئههای دشمنان برای تحریف چهره مبارزاتی و مجاهدانه این بزرگواران بحث شده است.
جلسه سوم؛ مربوط به مقامات و وظایف امامان(ع) است و در جلسه چهارم؛ طرح انسان 250 ساله تشریح میشود و معانی مختلف جهاد و منظور از مجاهد بودن ائمه(ع) روشن میشود.
جلسه پنجم؛ این بیانات به تقسیم دوران امامت به چهار دوره و توضیح مختصر هر کدام از دورهها سپری شده است. معظمله در جلسه ششم با اشاره به کار نشدن روی دوره چهارم امامت که از زمان امام سجاد(ع) تا امام عسکری(ع) است، بحث از این دوره را آغاز کردهاند. در این جلسه به شرح تحلیلی تلاشهای مجدانه امام سجاد و امام باقر (ع) پرداختهاند.
جلسه هفتم که مصادف با روز نهم محرم است، شامل توضیح سیره سیاسی و اجتماعی امام صادق(ع) و بررسی روایات تاریخی مربوط به ایشان است. در این جلسه بحث مختصری از حیات سیاسی امام کاظم(ع) و همچنین موضعگیریهای ائمه(ع) نسبت به قیامهای امامزادگان انقلابی و نیز تعریف صحیح «تقیه» شده است.
روز «عاشورا»، جلسه به روز هشتم خود رسیده است. آیتالله خامنهای در این جلسه به برخوردهای تند ائمه(ع) دوره چهارم با خلفا و علمای درباری و همچنین بحث بهرهگیری ایشان از شعرای مجاهد پرداختهاند. روز نهم جلسه؛ اختصاص به بحث امامزادگان انقلابی دارد. البته این جلسه بیشتر به شرح موضعگیری امام صادق(ع) درباره قیام «زید» اختصاص یافته است. گفتنی است؛ نام چندین نفر از امامزادگان در چندین جلسه از جلسات این سخنرانیها آمده و شرح کوتاهی درباره آنها داده شده است.
روز دوازدهم محرم که با روز دهم این سلسلهجلسات مصادف شده است به توضیح مختصری درباره «تقیه» اختصاص یافته است و نکات نو و ارزندهای در این موضوع به مخاطبان عرضه شده است.
این بیانات -همانطور که خود ایشان هم در برخی از جلسات اشاره کردهاند- بیش از آنکه یک سخنرانی باشد، یک بحث تحلیلی و علمی است. ایشان به ذکر کلی نظرات خود اکتفا نکردهاند و برای هر موضوعی که مطرح میکنند، شواهد متعدد تاریخی و روایی را پیش روی مخاطب میگذارند.
نسخه کامل صوتی کتاب «همرزمان امام حسین(ع)» در ادامه طی 10 فصل تقدیم میشود:
فصل اول
فصل دوم
فصل سوم
فصل چهارم
فصل پنجم
فصل ششم
فصل هفتم
فصل هشتم
فصل نهم
فصل دهم
نظر شما