به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، بشر امروز به‌رغم توسعه‌های گسترده در انرژی‌های تجدیدپذیر همچنان از سوخت‌های فسیلی به‌عنوان منابع اصلی انرژی خود استفاده می‌کند؛ حال آنکه وضعیت سلامتی زمین به‌شدت به جایگزینی این سوخت‌های آلاینده با انواع سبز نیاز دارد.

سوخت‌های فسیلی تجدیدناپذیر هستند و تشکیل آن‌ها میلیون‌ها سال زمان می‌برد، علاوه بر این اکثر کارشناسان معتقدند نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ در ۲۰۵۰ به‌شدت کاهش خواهد داشت و حتی نایاب می‌شود.

شعار روز جهانی استقلال انرژی ۲۰۲۴، «انتقال انرژی در حال حاضر: آینده را در آغوش بگیرید» نیز تعیین شده است که ضرورت و اهمیت اتخاذ شیوه‌های انرژی پایدار را در بر می‌گیرد. با شتاب گرفتن تغییرات آب‌وهوایی و افزایش تقاضا برای انرژی، این روز یادآور نیاز حیاتی به نوآوری و تعهد به انرژی پایدار است.

تاریخچه انرژی

اجداد انسان در دوران ماقبل تاریخ به انرژی زیادی نیاز نداشتند، اما با اختراع آتش، به‌تدریج نیاز به داشتن منبع انرژی افزایش پیدا کرد. سوخت آتش ساده، در دسترس و رایگان بود، اما با گذشت زمان نیازهای بشر افزایش پیدا کرد.

اکتشاف منابع انرژی و محل مصرف آن‌ها به‌مرور زمان اتفاق افتاد. از این رو اشکال جدیدی از سوخت‌ها کشف شد و مورد استفاده قرار گرفت. روغن‌های طبیعی نخستین شکل سوخت مایع بودند. با این حال آغاز فعالیت کارخانه‌ها با افزایش نیاز به سوختی همراه بود که بتواند مقدار قابل‌توجهی انرژی تولید کند. به این ترتیب بشر به زغال‌سنگ و بعد نفت روی آورد.

زغال‌سنگ یک سوخت محبوب در دوران قرون وسطی بود که نیروی صنایع و شهرهای بزرگ را تأمین می‌کرد، اما آلودگی ناشی از سوزاندن آن بسیار نگران‌کننده بود. این نگرانی همچنان پا بر جا است، از این رو بشر شروع به جست‌وجوی منابع پاک جایگزین انرژی کرد. امروزه دانش ساخت انرژی پاک و تجدیدپذیر از باد، خورشید، آب و دیگر منابع طبیعی در دسترس است، اما بشر هنوز قادر به پردازش انرژی کافی برای توقف استفاده از سوخت‌های فسیلی نیست و به‌رغم پیشرفت در جست‌وجوی منابع پاک، همچنان فناوری در استخراج انرژی از منابع طبیعی محدود است.

کشورهایی با بیشترین پیشرفت در زمینه گذار انرژی

میانگین نمرات جهانی برای شاخص انتقال انرژی از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، به‌طور مداوم افزایش داشته که ناشی از بهبود عملکرد سیستم و آمادگی انتقال است. اکثر کشورها در حال پیشرفت در انتقال به انرژی پاک هستند؛ در این میان کشورهای اروپای شمالی پیشتاز به‌نظر می‌رسند و چین و برزیل پیشرفت قابل‌توجهی از خود نشان می‌دهند.

جهان در ۲۰۲۴ با بهبود حدود ۰.۲ درصدی در عملکرد سیستم و پیشرفت قوی در آمادگی انتقال با رشد دو درصد، شاهد بالاترین میانگین جهانی امتیازات در تاریخ این گذار بود.

شاخص انتقال انرژی (ETI)، چارچوبی مبتنی بر داده را برای تقویت درک عملکرد و آمادگی سیستم‌های انرژی جهانی برای انتقال فراهم می‌کند و از نظر عملکرد سیستم انرژی فعلی در برابری، پایداری، امنیت و آمادگی، محیطی توانمند در مورد سیاست‌ها و چارچوب نظارتی، زیرساخت‌ها، نوآوری، آموزش و سرمایه انسانی، همچنین امور مالی و سرمایه‌گذاری را پوشش می‌دهد.

۱۰ کشور برتر رتبه‌بندی شده در ETI به‌طور عمده در اقتصادهای پیشرفته و بیشتر از شمال اروپا هستند که در مجموع تنها یک درصد از انتشار کربن‌دی‌اکسید مربوط به انرژی، سه درصد از کل عرضه انرژی و دو درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند.

سوئد در صدر جدول رده‌بندی و پس از آن دانمارک و فنلاند قرار دارند. با این حال نروژ به‌دلیل افزایش قیمت برق و کاهش ظرفیت‌های تجدیدپذیر، برای اولین بار پس از چندین سال شاهد کاهش رتبه ETI خود بوده است.

شش اقتصاد G20 از جمله فرانسه، آلمان، برزیل، چین، بریتانیا و ایالات متحده نیز در ۲۰ کشور برتر ETI قرار دارند، طی سال گذشته، زیرساخت‌ها و تعهدات نظارتی این بخش‌ها بیشترین رشد را داشته است که به‌طور تقریبی چهار درصد افزایش را نشان می‌دهد، با این حال نوآوری، تأمین مالی و سرمایه‌گذاری آن‌ها یک درصد کاهش داشته است.

فهرست بهترین عملکردها در ETI در طول دهه گذشته به‌نسبت بدون تغییر باقی مانده است. اگرچه کشورهایی مانند چین، برزیل و شیلی به دلیل تلاش‌های خود برای انتقال انرژی طی چندین سال وارد ۲۰ کشور برتر شده‌اند.

هر یک از این کشورها یک مسیر انتقال انرژی منحصربه‌فرد را اتخاذ می‌کند، با این حال ویژگی‌های مشترکی شامل موارد زیر دارند:

• افزایش امنیت انرژی از طریق ترکیبات متنوع انرژی و برق
• ترکیبی از شرکای وارداتی افزایش انرژی و شدت کربن
• افزایش سهم انرژی پاک در ترکیب سوخت‌های مورد استفاده
• مکانیزم قیمت‌گذاری کربن
• محیط‌های نظارتی قوی و حمایتی برای هدایت انتقال انرژی