جوان آنلاین: «ایرانگرد» مستندی جذاب و دیدنی است که بیشتر خانواده‌ها آن را از شبکه‌های مختلف سیما دیده‌اند. تهیه کننده آن جواد قارایی متولد ۵۷ است. او عاشق ایران، سفر، طبیعت‌گردی و از همه مهم‌تر به تصویر کشاندن زیبایی‌های ایران است. همین عشق به ایران است که باعث شده در کارش موفق باشد و به شهرت برسد. ذاتاً عاشق طبیعت و طبیعت نشین‌هاست. از ۱۷ سالگی کوهنوردی را آغاز کرده، اما کنار جذابیت کوه، جذابیت‌های دره، بیابان، آدم‌ها، پوشش گیاهی و جانوری باعث شد به طبیعت و طبیعت‌گردی کشانده شود. قارایی مدیر بخش گردشگری یکی از شرکت‌ها بود و برای توریست‌ها تور‌های حرفه‌ای طراحی می‌کرد تا اینکه همکاری با دوستان مستندساز نگاه او را به مردم عشایر و روستا‌ها متفاوت کرد. وی بعد از گذران دوره‌های مستندسازی، فیلمنامه‌نویسی و تصویربرداری در انجمن سینمای جوان، دو مستند برای شبکه چهار ساخت. تا کنون چند فصل از برنامه ایرانگرد به کارگردانی قارایی از شبکه‌های مختلف سیما پخش شده است. این برنامه یک راهنمای خوب برای انتخاب سفر‌های جذاب است. مصاحبه با این مستند ساز ایرانی را درباره کیفیت سفر، آداب سفر، تأثیرات سفر و فصل‌های سفر می‌خوانید. 
 
در شروع مصاحبه خانواده‌ها را با کیفیت سفر و استاندارد‌های یک سفر خوب آشنا کنید. 
سفر خوب سفری است که درمورد آن تحقیق و پژوهش شود. اشخاصی که می‌خواهند سفر کنند باید بدانند کجا می‌روند و نسبت به فرهنگ مردم آن منطقه، باید‌ها و نباید‌ها نسبت به محیط زیست و تاریخ آنجا آگاهی داشته باشند. وقتی به منطقه‌ای می‌روند، اطلاعات خوبی از آن منطقه کسب کنند و صرفاً قصدشان گشت‌و‌گذار نباشد. نسبت به تاریخ، فرهنگ، محیط زیست، مشکلات و ظرفیت‌های منطقه اطلاعات کسب کنند و برای مردم آن محل و محیط زیست آن منطقه، مفید باشند. آسیبی به فرهنگ، تاریخ، پوشش گیاهی و جانوری آن منطقه وارد نکنند. طوری باشد که به آن‌ها خوش بگذرد و حال خوبی از یافته‌ها و از آنچه یاد گرفته‌اند پیدا کنند. در عین حال به مردم آن محل نفع فرهنگی، اقتصادی، مادی و معنوی نیز برسانند. 

آداب و تکنیک‌های سفر آسان و سبک چیست؟
سفر سبک یعنی هم هزینه بر نباشد و هم مسافران برای بعضی از سفر‌ها آموزش ببینند. در کل برای رفتن به سفر نباید خیلی سخت گرفت. اگر سلامت هستیم از سفر هوایی استفاده نکنیم و از خودرو‌های امن و ارزان مانند قطار و اتوبوس استفاده کنیم. به جای اقامت در هتل از اقامت‌های بوم‌گردی استفاده شود. به جای رستوران‌های گران‌قیمت از غذا‌های محلی استفاده شود. اگر مناطق طولانی و خطرناک نیست بخش‌هایی از سفر را با پای پیاده یا با دوچرخه برویم. سفر تک‌نفری پیشنهاد نمی‌شود. بنابراین اگر گروهی سفر می‌شود در جای امنی چادر زده شود تا هزینه اقامت کاهش یابد. افراد سعی کنند خودشان خوراک تهیه کنند، چراکه آشپزی در طبیعت جذابیت خاص 
خودش را دارد. 

برای خانواده‌ها از نشاط اجتماعی و سلامت روحی ناشی از رفتن به سفر بگویید. 
سفر به خصوص سفر‌های خانوادگی در نشاط اجتماعی اثرگذار است، چراکه زندگی در شهر‌های صنعتی که مردم همیشه غرق در کار و در زمان کم یا غرق در فضای مجازی و تلفن هستند؛ کسل کننده است. برای این افراد سفر فرصت خوبی است که گوشی‌ها را کنار بگذارند، ساعت‌های بیشتری کنار هم باشند و با هم گفت وگوی بیشتری کنند. از با هم بودن لذت ببرند، به همدیگر کمک کنند و همراه هم باشند تا این دورهمی‌ها باعث عشق و صفای بیشتر بین آن‌ها شود. گذران وقت در روستا و طبیعت یا ابنای تاریخی به گردشگران آرامش می‌دهد و باعث می‌شود چیز‌های بیشتری یاد بگیرند و همه این دستاورد‌ها باعث نشاط روحی و جسمی 
آن‌ها می‌شود. 

ویژگی‌های آدم خوش سفر چیست؟ 
آدم خوش سفر فردی است که آگاه به سفر باشد و تجربه خوبی نسبت به سفر داشته باشد. همیار و همراه باشد. چالش به وجود نیاورد و اگر چالش و مشکلی پیش آمد کمک کند تا برطرف شود، با عقلانیت عمل کند، اگر قرار است کار یا رفتار اشتباهی انجام شود جلوی آن اشتباه را بگیرد. اگر اتفاقی افتاد با خونسردی سعی کند آن را مدیریت کند. در کل آدم خوش سفر فردی است که سفر را با چالش کمتری مواجه کند و ساز او ناکوک نباشد. 

چه کنیم سفر‌هایی بی‌دردسر یا کم دردسر داشته باشیم؟
بدانیم کجا می‌رویم و چه مواردی را باید رعایت کنیم. در زمانی که می‌خواهیم سفر کنیم؛ پیش‌بینی هوا را بدانیم و از امنیت منطقه باخبر شویم. در بعضی از سفر‌ها استفاده از راهنمایان طبیعت‌گرد و محلی ضروری است. خانواده‌ها حتماً کمک‌های اولیه را جزء لوازم سفر همراه داشته باشند. در آب و هوای خطرناک و نامساعد به هر منطقه‌ای سفر نکنند و اگر تصمیم به رفتن دارند حتماً مشکلات و شرایط آنجا را بسنجند. با تعداد نفرات خیلی کم به سفر‌های طبیعت‌گردی نروند. مدیریت زمان از موارد بسیار مهم در سفر است که باید لحاظ شود. 

به مدیریت زمان اشاره کردید. مدیریت زمان و مدیریت مکان سفر چگونه باشد؟ سفر‌های طولانی را پیشنهاد می‌دهید یا سفر‌های کوتاه مثلاً یک روزه و دو روزه؟
مدیریت زمان یعنی اینکه بدانیم به کجا و در چه فصلی باید سفر کرد. زمانبندی آن سفر چگونه باشد. صبح زود بیدار شویم یا نه. در چه زمانی باید منطقه مورد نظر را بازدید کرد و در چه زمانی نباید در آن منطقه پیمایش داشت. حتی باید برای زمان خورد و خوراک نیز برنامه داشت. در طبیعت‌گردی و کوهنوردی اصلی وجود دارد که می‌گوید؛ قبل از آنکه تشنه شوی آب بنوش، قبل از آنکه گرسنه شوی غذا بخور و قبل از اینکه خسته شوی استراحت کن. این سه نکته همان مدیریت زمان را نشان می‌دهد. اگر انجام نشود آن عوارض تشنگی زیاد و گرسنگی زیاد یا خستگی زیاد مسافر را از پا در می‌آورد و به راحتی هم این مشکلات برطرف نمی‌شود. در صورتی که شرایط جوی به هم ریخت مسافران باید منطقه را ترک کنند. در خصوص سفر طولانی یا کوتاه باید گفت این مدل سفر‌ها بستگی به مکانی دارد که می‌خواهیم برویم. اگر زمان داشته باشیم و منطقه هم پرجاذبه است خب وقت زیادی لازم است ولی بستگی به شرایط و کار 
افراد دارد. 
عمده تعطیلات کشورمان در فصل تابستان است بنابراین سفر‌ها محدود به این فصل می‌شود. نظر شما در این باره چیست؟
به فصل تابستان اشاره کردید. باید گفت محدود کردن سفر در کشوری مانند ایران به فصل تابستان اشتباه بزرگی است. کاش می‌شد سفر‌ها نصف آن اواخر تابستان باشد و نصف آن در زمستان، چراکه کشور ما در کمربند خشکی و بیابانی کره زمین قرار دارد به همین خاطر در زمستان به نسبت تابستان می‌توانیم سفر‌های خوبی داشته باشیم. در تابستان بیشتر نقاط ایران گرم است و بعضی مناطق هم به شدت گرم‌تر، بنابراین نمی‌شود سفر راحتی داشت. سفر به بیشتر استان‌ها مانند بوشهر، یزد، کرمان و حتی قم، تهران، قزوین، خراسان رضوی و سیستان‌و‌بلوچستان در تابستان به خاطر گرمی هوا ممکن نیست. در نتیجه بهترین فصل برای سفر به شهر‌های ایران بهار و زمستان است. 

پیشنهادتان برای توزیع متعادل سفر در تمام فصول سال چیست و این توزیع چه دستاورد‌هایی به همراه دارد؟
به نظرم تعطیلات باید به دو قسمت تعطیلات تابستانی و زمستانی تقسیم شود، چراکه هم در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود و هم سفر‌های بیشتری خواهیم داشت. این توزیع موجب رونق سفر و گردشگری در همه فصول می‌شود. مزایا و سود مادی که قرار است مردم هر منطقه به دست بیاورند نیز در فصل‌ها تقسیم می‌شود. اگر تعطیلات تابستان به سه فصل یا دو فصل تقسیم شود، رونق توسعه گردشگری در تمامی فصول توزیع عادلانه‌ای خواهد داشت. همچنین مردمی که در شمال زندگی می‌کنند و دوست دارند به جنوب کشور سفری داشته باشند، بدون آنکه مجبور باشند مرخصی‌های کوتاه بگیرند در زمستان به سفر 
خواهند رفت. 

مقاصد سفرمان را چگونه انتخاب کنیم تا سفری جذاب و دیدنی و پر از انرژی داشته باشیم؟
اگر قرار به سفر رفتن است اولویت با سفر به مناطق سرزمین مادری است، چراکه باید ابتدا مردمان سرزمین مادری‌مان را بشناسیم. اقوام مختلف، تاریخ، محیط‌زیست، جاذبه‌های متنوع کشورمان را بشناسیم. دوم اینکه سفر‌های داخلی کشور افزون بر شناخت کشور، نفعی هم برای مردم میزبان در مقاصد داخلی کشور خواهد داشت. بعد از ایرانگردی سفر به کشور‌های خارجی می‌تواند گزینه دوم باشد. به لطف خدا ما تمام اقلیم‌های جهان را در همین کشور داریم. بنابراین توصیه می‌شود سفر‌ها با توجه به تنوع قومی و فرهنگی مناطق باشد. زمستان به جنوب، پاییز و بهار به نیمه شمالی کشور بروند. اگر سفر‌ها تنوع داشته باشد چیز‌هایی بیشتری یاد می‌گیرند و سفر‌ها‌ی شان جذابیت و بانشاط‌تر می‌شود، چراکه تنوع در اقلیم شناسی، مردم‌شناسی، اماکن تاریخی حتی خورد و خوراک نشاط آور است؛ و حرف آخر... 
به خانواده‌ها توصیه می‌کنم مسئولانه سفر کنند که این نوع سفر احترام به خود، سرزمین و اهالی میزبان در مقصد مسافرت است. ایران را به درستی ببینند، بشناسند و مهم‌تر اینکه به همه مردم جهان تبلیغ کنند. از تنوع آن بهره ببرند و برای همه مردم ایران و محیط‌زیست کشورشان مفید باشند.