سمیه سیدیان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره دغدغهای که منجر به شکلگیری ایده کتاب «پهلوان چشمعسلی؛ راز دره شیرها» شد، گفت: درگیرکردن ذهن کودک با ارزشهای انسانی و اخلاقیات همیشه یکی از دغدغههای من بوده است. در فرهنگ ما خیلی از مفاهیم اخلاقی و انسانی با مفاهیم ملی و دینی گره خوردهاند. این مفاهیم گاهیاوقات در ظاهر باهم سازگاری ندارند؛ اما سعی کردم آنها را طوری کنار هم قرار دهم که در ذهن کودکان سازگار شوند و کودک همزمان نگاهی پر از محبت به مفاهیم دینی، انسانی و اخلاقی داشته باشد.
سیدیان درباره مهمترین چالش خود در نگارش یک داستان دینی برای کودکان و نوجوانان بیان کرد: بزرگترین چالش، ایجاد جذابیت در داستانهای اخلاقی و دارای ارزشهای انسانی است و توانایی بیان داستان به شکلی که به کودک، احساس سرخوردگی دست ندهد یا در برابر داستانی تکراری با نکات اخلاقی مستقیم قرار نگیرد. در بعضی مواقع، شاهد بودهایم در داستانهای اخلاقی، کودک با مفهومی روبهرو میشود که به او ربطی ندارد و برایش هم مهم نیست. سعی کردم در داستان «پهلوان چشمعسلی؛ راز دره شیرها» از قالب داستانهای اخلاقی که اغلب دچار معضل مستقیمگویی هستند، دوری کنم.
کتاب «پهلوان چشمعسلی؛ راز دره شیرها»، آمیزهای از ژانر فانتزی و برخی ویژگیهای نوع ادبی حکایت حیوانات یا «فابل» است. سمیه سیدیان درخصوص هماهنگسازی این انواع ادبی با محتوای دینی کتاب، توضیح داد: این چالش را انتخاب کردم برای اینکه بتوانم از این مفاهیمِ بهشدت چالشبرانگیز، برای بچهها و گاهی برای خانوادهها استفاده کنم و داستان را در قالبی که امروز برای کودکان جالب است، روایت کنم. هر چند که شاید این مفاهیم در ظاهر با هم سازگار نباشند؛ اما سعی کردم این سازگاری را در ساختار داستان و تعامل چشمعسلی با شخصیتهایی که با آنها روبهرو میشود، ایجاد کنم. این مسئله با تجربه و ساخت لحظه به لحظه داستان به طوری که هر لحظه آن بتواند جذابیت و باورپذیری داشته باشد، اتفاق افتاد.
این نویسنده درباره اهمیت ارزشهای اخلاقی و انسانی در کتاب خود، عنوان کرد: به گمانم اخلاق، بزرگترین مسئلهای است که انسان با آن روبهروست. برای کودکان و نوجوانان این مسئله حیاتیتر است؛ زیرا بنیانهای اخلاقی آنها در همین سن شکل میگیرد و اینکه بتوان، خوراکی مناسب و متناسب با شرایط جامعه امروز به آنها ارائه داد، کار بسیار مهمی است. این هدفی بود که من سعی کردم دنبال کنم.
کتاب «پهلوان چشمعسلی؛ راز دره شیرها» در ۱۲ فصل و ۱۳۶ صفحه مصور به کوشش انتشارات مهرستان برای گروه سنی نوخوان (بالاتر از ۷ سال) منتشر شده است. این کتاب که با تصویرسازیهای غزاله باروتیان منتشر شده، از بردباری و خردمندی سخن گفته است. «پهلوان چشمعسلی؛ راز درّه شیرها» داستان بچهشیری است که پدر و مادرش توسط شکارچیان کشته میشوند. بچهشیر به روستایی میرود، در آن روستا با پسری به نام «بهرام» آشنا میشود و بهرام از او مراقبت میکند. انتقامی برای کشتن آن شکارچی درون این بچهشیر شکل میگیرد؛ اما او یک شیر ترسو است. این بچهشیر در مسیر شجاعشدنش، به شهرهای مختلف سفر میکند و از پهلوانهای آنها نکاتی دربارهٔ راز پهلوانی میآموزد.
∎