به گزارش خبرنگار مهر به نقل از مدیسن نت، سازمان غذا و داروی ایالات متحده در نوامبر ۲۰۲۳ هشداری درباره خطر ابتلاء به سرطان‌های ثانویه که ممکن است با سلول درمانی CAR-T مرتبط باشد، صادر کرد.

اما پژوهشگران گزارش دادند که مطالعه بر روی بیش از ۷۰۰ بیمار تحت درمان در دانشگاه استنفورد نشان داد که این خطر در سه سال پس از دریافت ایمونوتراپی سلول CAR-T توسط یک بیمار سرطانی کمی بیش از ۶ درصد بود.

به گفته محققان، این خطر تقریباً مشابه خطر بیمارانی است که به جای درمان با سلول‌های CAR-T برای درمان سرطان خون خود پیوند سلول‌های بنیادی دریافت می‌کنند.

دکتر «اَش علیزاده»، محقق ارشد و استاد پزشکی در دانشگاه استنفورد، گفت: «اینها درمان‌های نجات دهنده‌ای هستند که با خطر بسیار کم سرطان‌های ثانویه همراه هستند. چالش در این است که چگونه می‌توان پیش بینی کرد کدام بیماران در معرض خطر بالاتری هستند و چرا.»

در سلول درمانی CAR-T، سلول‌های ایمنی به نام سلول‌های T از یک بیمار برداشت شده و مهندسی ژنتیکی می‌شوند تا به طور موثرتری سلول‌های سرطانی را جستجو کرده و از بین ببرند.

اما یکی از نگرانی‌ها این است که اگر مهندسی ژنتیک نادقیق باشد، سلول‌های T که برای حمله به سرطان یک فرد طراحی شده‌اند، ممکن است خودشان سرطانی شوند.

برای اینکه ببینند آیا این خطر واقعی است، تیم تحقیقات داده‌های گرفته شده از بانک بزرگ نمونه‌های بافت و خون در استنفورد را از افرادی که درمان با سلول‌های CAR-T دریافت کرده بودند، تجزیه و تحلیل کردند.

آنها هیچ مدرکی پیدا نکردند که نشان دهد مسئول سرطان‌های ثانویه برخی از بیماران، سلول‌های T هستند که برای درمان با سلول‌های CAR-T مهندسی شده بودند. سلول‌های T در هر دو سطح ژنتیکی و مولکولی متمایز بودند.

اما در یکی از بیمارانی که به سرعت در اثر لنفوم سلول T رشد کرد و درگذشت، محققان سرنخی پیدا کردند که می‌تواند توضیح دهد که چرا گاهی اوقات سرطان‌های ثانویه اتفاق می‌افتد.

هر دو مجموعه سلول‌های T در آن بیمار- سلول‌های CAR-T و سلول‌های T مسئول سرطان ثانویه- به ویروسی آلوده شده بودند که در ایجاد سرطان نقش دارد. همچنین بیمار قبل از تشخیص سرطان سابقه بیماری خودایمنی داشته است.

علیزاده در بیانیه خبری استنفورد گفت: «ما سطوح پروتئین، توالی‌های RNA و DNA را از سلول‌های منفرد در چندین بافت و نقاط زمانی مقایسه کردیم تا مشخص کنیم که درمان لنفوم را به این بیمار وارد نکرده است.»

به گفته محققان، این نشان می‌دهد که سرطان‌های ثانویه ممکن است توسط شیمی‌درمانی انجام شده قبل از درمان با سلول‌های CAR-T ایجاد شوند، که پاسخ ایمنی فرد به چنین ویروس‌هایی را سرکوب می‌کند. آنها همچنین ممکن است به دلیل برخی از عوارض جانبی دیگر از درمان باشند، نه اینکه مهندسی ژنتیک اشتباه شده است.