به گزارش خبرگزاری ایمنا، به تازگی همستر کامبت، در سراسر جهان فراگیر شده و افراد بسیاری را درگیر کرده است، این ربات تلگرامی با وعده درآمدزایی مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرد و همواره شاهد افزایش تعداد مخاطبان این بازی هستیم.

بنابر اظهارات متخصصان، همستر کامبت یک بازی در سبک Tap to Earn است که پس از عرضه موفق و پرسروصدای نات کوین به جهان معرفی شد که بازیکنان آن با زدن روی یک سکه درون بازی، توکن جمع می‌کنند که این توکن‌ها ممکن است در آینده در قالب ایردراپ بین بازیکنان همستر کامبت توزیع شود.

همستر کامبت ادعای جامعه مخاطب ۶۰ میلیونی دارد و در تمام اقشار و سنین مورد استقبال قرار گرفت است؛ با این حال دنیای ارزهای دیجیتال تا حد زیادی غیرقابل پیش‌بینی است و مشخص نیست که همستر کامبت نقشه راه نات کوین را ادامه دهد و فرجامی مشابه داشته است.

به گفته ابوالفضل صادق، رئیس کمیسیون نرم‌افزارهای سرگرمی و بازی‌های رایانه‌ای سازمان نصر ایران، از نظر بازی‌سازان «همستر کامبت» در دسته بازی‌ها قرار نمی‌گیرد، البته طراحان این بازی سعی کردند همستر کامبت تا حدی شبیه به بازی‌های آیدل کلیکر (نوعی بازی ویدئویی که برای گروه خاصی طراحی شده است) باشد، اما چون در آن هیچ گیم‌پلی به جز ضربه زدن انجام نمی‌شود، نمی‌توان اسم بازی بر آن گذاشت.

وی افزود: می‌تون آن را اپلیکیشنی در نظر گرفت که سعی شده است تا اقتصاد بازی روی آن اجرا شود، کاربر به واسطه اینکه احساس می‌کند چیزی به دست می‌آورد، مجدد به فضای آن بازمی‌گردد و نرخ بازگشت بازیکنان به بازی از این طریق افزایش می‌یابد و اقتصاد بازی، کاربر را مجاب می‌کند تا به بازی پایبند باشد.

رئیس کمیسیون نرم‌افزارهای سرگرمی و بازی‌های رایانه‌ای سازمان نصر ایران تاکید کرد: بازی باید بتواند فرد را سرگرم کند، اما همستر کامبت بیشتر جنبه مالی دارد و حتی اگر قرار باشد اسم بازی روی آن بگذاریم، همستر کامبت در دسته Play to Earnها قرار می‌گیرد؛ یعنی فرد به دنبال سرگرمی نیست و تنها بازی می‌کند تا درآمدی به دست بیاورد، البته برخی بازی‌های Play to Earn هم هستند که وجود جنبه سرگرمی هم در آنها رعایت شده است.

صادق ادامه داد: برای عرضه اولیه ارز دیجیتال، باید ارز با قیمت بسیار پایین در اختیار برخی افراد قرار گیرد تا دست به دست شود، اما طراحان همستر کامبت با هوشمندی سعی کردند این ارز اولیه را در قالب یک بازی به مخاطب عرضه کنند تا تلاش کند سکه یا Profit به دست بیاورد و پس از آن طراحان برنامه ارزش فعالیت در بازی را اعلام کنند و همستر کامبت در این مسیر با توجه به میزان مخاطبانی که جذب کرده بسیار موفق بوده است.

همستر از نظر قانونی جرم یا کلاهبرداری نیست

مصطفی شمسی، جرم‌شناس و وکیل پایه یک دادگستری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص بازی همستر اظهار کرد: در حوزه اختصاصی بازی‌های یارانه‌ای، در گروه بازی‌های کریپتویی قرار می‌گیرد که این نوع بازی‌ها با نصب شدن روی یک پلتفرم، قابلیت دریافت جایزه را برای کاربران فراهم می‌کند که به صورت رایگان است، همستر توکن از نوع دارایی‌های دیجیتال محسوب می‌شود و به صورت مستقیم کیف پول ندارد.

وی با اشاره به اینکه اظهارنظر در خصوص این بازی مقداری دشوار است، افزود: بازی همستر کامبت، نوعی بازی است و در این مرحله حال حاضر، فعال بودن در این بازی جرم نیست و از دیدگاه جرم‌شناسان نوعی ناهنجاری به شمار می‌رود، بر اساس قانون مجازات اسلامی، هر فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد، جرم شناخته می‌شود.

جرم‌شناس با بیان اینکه در قانون عنوانی برای بازی همستر که به نوعی رفتار مجرمانه در نظر گرفته شود، وجود ندارد، تصریح کرد: نمی‌توان یک عمل را مادامی که قانونی برای آن وجود ندارد یا برای آن عمل مجازات اخروی پیش‌بینی نشده است، قبیح محسوب کرد.

شمسی با اشاره به اینکه با توجه به قوانین موجود، بازی همستر به عنوان یک عمل حرام یا غیرقانونی تعریف نمی‌شود، ادامه داد: در امور کیفری کشور اصولی تعریف شده است و بر اساس همین اصول، بازی همستر کامبت جرم محسوب نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه برخی از مراجع تقلید بر اساس علم خود، بازی همستر کامبت را حرام شرعی معرفی کرده‌اند، گفت: از نظر قانونی این بازی جرم، کلاهبرداری یا حرام نیست؛ جرم کلاهبرداری در صورتی محرز می‌شود که فردی در قالب عملیات یا مانوری متقلبانه، دیگری را فریب دهد و در نهایت باعث بردن مال غیر شود، اما در بازی همستر ارکان مذکور وجود ندارد و کاربران آن نیز مالی را از دست نمی‌دهند.

بازی همستر قمار است؟

وکیل پایه یک دادگستری اضافه کرد: در ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی، قمار عملی است که بین دو یا چند نفر به شرط برد و باخت صورت گیرد، اما بازی همستر بین دو یا چند نفر صورت نمی‌گیرد و شرط برد و باخت نیز ندارد، از همین رو این بازی در قالب قمار نیز جای نمی‌گیرد.

شمسی با بیان اینکه بازی همستر کامبت را می‌توان در قالب یک بخت‌آزمایی در نظر گرفت که بخت‌آزمایی از نظر قوانین، امری حلال است و مشکلی ندارد، افزود: در قانون جرایم رایانه‌ای نیز به کلاهبرداری اشاره شده است که ساختارهای خود را دارد و بر اساس این قانون، فردی که با اعمالی از جمله تخریب داده‌ها، انتقال داده‌ها یا جابه‌جایی آنها مال دیگری را ببرد، این عمل تحت عنوان کلاهبرداری شناخته می‌شود که در بازی همستر این اتفاق نیز نمی‌افتد.

وی با اشاره به اینکه ماده قانونی وجود ندارد که بازی همستر در قالب آن به عنوان یک بزه، جرم یا ناهنجاری تعریف شود، ادامه داد: این بازی در فضای مجازی انجام می‌شود و افراد باید مراقب تمام جوانب این فضا باشند.

جرم‌شناس و وکیل پایه یک دادگستری با بیان اینکه افراد نباید تمام لینک‌های ارسالی مرتبط با این بازی از طریق هر فردی را امتحان کنند، چراکه احتمال کلاهبرداری و سرقت اطلاعات از طریق لینک‌های آلوده وجود دارد، گفت: این بازی در مراحل اولیه قرار دارد، فردی از آینده این بازی مطلع نیست و در صورتی که خود بازی در آینده تقاضای پرداخت مالی از کاربران داشت، کاربران از انجام این اقدام پرهیز کنند.

اتلاف وقت و ایجاد احساس سرخوردگی و پشیمانی

فرزانه شریفی، دکترای علوم ارتباطات و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: بازی همستر، بازی مبتنی بر بات است که نوعی بازی محسوب می‌شود که با استفاده از یک توکن، برای کاربر ضمن سرگرمی، امکان درآمدزایی احتمالی ایجاد کرده است.

وی با اشاره به اینکه شاید بتوان گفت که بازی همستر، معیارهای سرگرم کنندگی یا درگیر کنندگی را داشته باشد، اما از مقطعی به بعد، هدف کاربر جذب سکه‌های بیشتر برای درآمدزایی است، افزود: بازی همستر نسبت به بازی‌های رباتی و مبتنی بر بات‌ های تلگرامی، از کمترین مکانیک و طراحی برای بازی بودن برخوردار است.

دکترای علوم ارتباطات تصریح کرد: این بازی علاوه بر اینکه از نظر جسمی آسیب‌هایی برای افراد به همراه خواهد داشت و چشم، رباط‌های دست و مغز افراد را درگیر می‌کند، می‌تواند آسیب‌های روحی و روانی را نیز در بر داشته باشد که از جمله این آسیب‌ها می‌توان به اتلاف وقت و ایجاد احساس سرخوردگی و پشیمانی از دست دادن وقت در صورت تبدیل نشدن به پول واقعی، اشاره کرد.

استقبال گسترده از همستر با وعده درآمدی احتمالی

شریفی با اشاره به اینکه افراد بسیاری تمام وقت خود را صرف این بازی کرده‌اند تا به امتیاز معقولی برسند، ادامه داد: کاربران این بازی لذتی تجربه نمی‌کنند و تنها علت ادامه این مسیر، کسب سکه‌های بیشتر و احتمال تبدیل شدن سکه‌ها به پول واقعی است.

وی با بیان اینکه با توجه به اینکه تلگرام در سراسر جهان میلیون‌ها کاربر دارد، ممکن است از طریق این بازی دسترسی به داده‌های افراد نیز اتفاق بیفتد، گفت: فرضیه‌های موجود در خصوص این بازی تاکنون تأیید یا رد نشده است و این احتمال وجود دارد که در آینده با توجه به درگیر شدن افراد بسیاری در سراسر جهان با این بازی، عواقبی متوجه کاربران شود.

دکترای علوم ارتباطات اضافه کرد: استقبال گسترده از این بازی به دلیل وعده رسیدن به درآمدی احتمالی بوده است؛ این بازی در هر حال آسیب‌زا است و به کاربران این بازی توصیه می‌شود که به صورت متعادل‌تری به این بازی مشغول باشند تا در صورتی که در نهایت به درآمد واقعی دست پیدا نکردند، لطعمه‌ای جدی متوجه آنها نباشد.

در نهایت با بررسی‌های انجام شده متخصصان امر اعتقاد دارند که همستر کامبت می‌تواند پیامدهایی به همراه داشته باشد که از جمله ساده‌ترین آنها، آسیب به سلامت جسمانی افراد است، همچنین مخاطبان این ربات تلگرامی با امید کسب درآمد چرخه بازی را ادامه می‌دهند، اما این احتمال وجود دارد که این بازی بدون نتیجه خاصی به پایان برسد و افراد دچار افسردگی، سرخوردگی و پشیمانی از اتلاف وقت خود شوند.

افزون بر این موارد، باید توجه داشته باشیم افرادی که بیش از حد درگیر استفاده از تلفن همراه و این بازی شوند، در مرحله اول دچار آسیب در بخش‌های گردن، شانه، آرنج و دست‌ها می‌شوند و اگر این موضوع به صورت طولانی ادامه پیدا کند، کمر و بخش‌های دیگر بدن نیز دچار عوارض‌های شدید خواهد شد و انتظار می‌رود افراد به منظور جلوگیری از عوارض احتمالی این بازی بر جسم و روان آنها، اصل تعادل را مد نظر داشته باشند و هوشیارانه عمل کنند.

در حال حاضر هیچ ضرر یا نفعی در خصوص این بازی به صورت صددرصد تضمین نشده است؛ فرضیه‌های احتمالی بسیاری در خصوص اهداف راه‌اندازی همستر کامبت وجود دارد و با این حال کاربران این ربات تلگرامی باید از تمام جوانب فعالیت‌های خود اطلاع داشته باشند و با توجه به فعال بودن این ربات در بستر فضای مجازی، در خصوص انواع آسیب‌های فضای مجازی از جمله کلاهبرداری‌ها با هوشیاری عمل کنند.