شناسهٔ خبر: 67097755 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه شهروند | لینک خبر

«شهروند» زندگی و کارنامه داوطلبان احراز صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری را بررسی می کند

نوبت انتخاب

صاحب‌خبر -

  [ شهروند] وزارت کشور در اطلاعیه‌ای اسامی داوطلبان احراز صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کرد. وزارت کشور، بر اساس فرایند قانونی انتخابات ریاست جمهوری، پس از دریافت اسامی نمایندگان احراز صلاحیت شده، اسامی آنها را اعلام کرد. بر اساس این گزارش، اطلاعیه وزارت کشور در خصوص اسامی داوطلبان چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری احراز صلاحیت شده به این شرح زیر است:
۱- مسعود پزشکیان ۲- مصطفی پورمحمدی ۳- سعید جلیلی ۴- علیرضا زاکانی ۵- امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی ۶- محمد باقر قالیباف.
در ادامه بر اساس حروف الفبا، مروری بر سوابق هر یک از نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری داریم و به طور خلاصه به بررسی فعالیت‌های آنها در چند دهه اخیر می‌پردازیم.

پزشکیان؛ پزشک و سیاستمدار
 مسعود پزشکیان متولد هفتم مهرماه 1333 سیاستمدار و پزشک ایرانی است. او تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش مهاباد آذربایجان غربی طی کرد و سپس به مرکز استان رفت و در هنرستان کشاورزی ارومیه، دیپلم صنایع غذایی گرفت.
وی پس از اخذ دیپلم، در سال ۱۳۵۲ برای انجام خدمت سربازی به شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان منتقل شد. در همین دوره بود که به پزشکی علاقه پیدا کرد و در نتیجه در سال ۱۳۵۴ و پس از اتمام خدمت سربازی، دیپلم دوم خود را در رشته طبیعی (علوم تجربی) اخذ کرد و در سال ۱۳۵۵ در رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز پذیرفته شد.
او دوره پزشکی عمومی خود را در سال ۱۳۶۴ به پایان رساند و در سمت مربی فیزیولوژی به تدریس در دانشکده پزشکی مشغول شد. پزشکیان در سال ۱۳۶۹ تخصص خود در رشته جراحی عمومی را از دانشگاه علوم پزشکی تبریز اخذ و سپس در سال ۱۳۷۲ فوق تخصص جراحی قلب را از دانشگاه علوم پزشکی ایران دریافت کرد و بلافاصله در بیمارستان قلب شهید مدنی تبریز استخدام و بعدها رئیس این بیمارستان شد.
پزشکیان فعالیت‌های سیاسی خود را با معاون سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در کابینه اول سید محمد خاتمی، در دوره وزارت محمد فرهادی آغاز کرد و در دولت دوم اصلاحات به عنوان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از مجلس رای اعتماد گرفت.
او همچنین در دوران دفاع مقدس مسئول اعزام اکیپ‌های پزشکی به جبهه‌ها بود و همزمان به صورت رزمنده و پزشک فعالیت می‌کرد.
وی تاکنون ۵ دوره بر صندلی نمایندگی مجلس در بهارستان تکیه زده است و از این منظر، رکورددار نمایندگی از یکی از کلانشهرهای ایران محسوب می‌شود.
پزشکیان هم‌اکنون به‌عنوان نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی فعالیت می‌کند و در دوره‌های هشتم، نهم، دهم و یازدهم نماینده همین حوزه انتخابیه بوده است. او در دوره دهم، نایب‌رئیس اول مجلس شورای اسلامی بود.
پزشکیان روز شنبه دوازدهم خردادماه ۱۴۰۳ با حضور در وزارت کشور برای انتخابات ریاست‌جمهوری دوره چهاردهم ثبت‌نام کرد و روز گذشته با اعلام رسمی شورای نگهبان، احراز صلاحیت شد تا نام وی در میان شش کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت شود و بتواند در روزهای آینده فعالیت‌های تبلیغاتی و انتخاباتی خود را آغاز کند.

پورمحمدی؛ روحانی سیاستمدار
  مصطفی پورمحمدی هجدهم اسفند ۱۳۳۸ در قم متولد شد. او را به عنوان روحانی و سیاستمدار می‌شناسند که سابقه حضور و فعالیت در وزارتخانه‌های کشور و دادگستری در دولت‌های محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی را دارد و هم اکنون دبیرکل جامعه روحانیت مبارز است.
پدر وی اصالتا اهل شهر رفسنجان و مادرش یزدی بودند. پدرش در قم خیاط روحانیون بود. عموی او عباس پورمحمدی از روحانیون مشهور رفسنجان و اصغر پورمحمدی مدیر سابق شبکه سه پسرعموی او است.
پورمحمدی دوره مقدمات و سطح عالی فقه، اصول فقه و فلسفه را در قم در مدرسه حقانی و دوره خارج فقه و اصول را در مشهد، قم و تهران به پایان رساند. او در سطح چهار فقه و حقوق اسلامی (معادل دکترا) در حوزه علمیه تحصیل کرده ‌است.
پورمحمدی مؤلف دو جلد کتاب در زمینه حقوق سیاسی، مبانی نظری اندیشه سیاسی در اسلام و مباحث سیاسی و اجتماعی است و همچنین مقالات علمی با موضوعات حق، مبانی نظری حکومت دینی، نظارت، ارتداد و سیاست خارجی نگاشته ‌است.
پورمحمدی در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۸۴ از سوی محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت کشورمان، برای تصدی وزارت کشور به مجلس معرفی و در اردیبهشت ۱۳۸۷ از این مقام برکنار شد. پورمحمدی در جریان دفاعیه خود در مجلس نهم برای تصدی وزارت دادگستری، دلیل برکناری خود را اعتراض به موارد مالی مشکوک در دولت وقت دانست.
وی با گذشت چندین سال و در دولت حسن روحانی، در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفت و وزیر دادگستری دولت یازدهم شد.
پورمحمدی در سال ۱۳۹۴ برای انتخابات مجلس خبرگان از استان البرز کاندیدا شد که صلاحیت وی توسط شورای نگهبان احراز نشد.
پورمحمدی در طول سال‌های گذشته سمت‌های دیگری را به‌ویژه در حوزه قضایی و امنیتی تجربه کرده است که از جمله آنها می‌توان به این موارد اشاره کرد: دادستان انقلاب اسلامی خوزستان، بندرعباس، کرمانشاه و مشهد (۱۳۵۸ تا ۱۳۶۵)، دادستان انقلاب نظامی در مناطق غرب کشور (۱۳۶۵)، رئیس اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی (۱۳۶۹ تا ۱۳۷۸)، مشاور ریاست دفتر و مدیرگروه «سیاسی - اجتماعی» دفتر رهبری (۱۳۸۱ به بعد)، معاون و جانشین وزیر اطلاعات (۱۳۶۶ تا ۱۳۷۸)، عضو هیئت مدیره جامعه‌الزهرای قم (۱۳۶۶ به بعد)، عضو و رئیس هیئت امنای مرکز اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۵ به بعد)، عضو هیئت مؤسس حوزه علمیه مسجد سلیمان، استاد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام (۱۳۷۹ تاکنون)، ریاست سازمان بازرسی کل کشور با حکم مرحوم هاشمی شاهرودی، رئیس وقت قوه قضاییه و رئیس هیئت مؤسس مؤسسه آموزش عالی طلوع مهر (۱۳۹۰ تاکنون).

 جلیلی؛ از میدان جنگ تا مذاکره
سعید جلیلی متولد 15شهریور ماه سال 1344در شهر مقدس مشهد است. پدرش اهل بیرجند، دانش‌آموخته زبان فرانسه، معلم و مدیر دبستان نواب صفوی مشهد و مادرش اهل اردبیل است.
او تحصیلاتش را از دوره ابتدایی تا پیش از دانشگاه در مشهد سپری کرد و پس از آن مدارک تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود در رشته معارف اسلامی و علوم سیاسی را از دانشگاه امام صادق (علیه السلام) دریافت کرد. جلیلی با زبان‌های انگلیسی و عربی نیز آشنایی دارد.
سعید جلیلی در سال 1371با خانم فاطمه سجادی ازدواج کرد، او پزشک عمومی است؛ حاصل این ازدواج یک پسر به نام سجاد است.
جلیلی در دانشگاه امام صادق (علیه السلام) به تدریس «دیپلماسی پیامبر (صلی‌الله علیه و آله)» می‌پردازد و سابقه تدریس در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف را نیز در کارنامه دارد. جلیلی در دوران هشت سال دفاع‌مقدس در جبهه‌‎ها حضور فعال داشت و دیده‌بان تیپ 21امام رضا (علیه السلام) خراسان بود. او در دی‌ماه سال 1365زخمی شد و به‌دلیل نبود امکانات کافی در بیمارستان صحرایی منطقه شلمچه پای راست خود را از دست داد؛ پس از آن اتفاق، در تدارکات لشکر فعالیت داشت. وی از سال ۱۳۸۶ تا ۱۹ شهریور ۱۳۹۲ دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و رئیس گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با کشورهای غربی بود. فهرست سایر سمت‌های سعید جلیلی عبارت است از: رئیس اداره بازرسی وزارت خارجه در سال 1370؛ معاون اداره اول آمریکا در وزارت خارجه در سال 1376؛ مدیر بررسی‌های جاری دفتر رهبری در سال 1379؛ معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه در سال 1384؛ نماینده رهبری در شورای‌عالی امنیت ملی در سال 1387و عضو شورای راهبردی روابط خارجی در سال 1393.
جلیلی سال 1392در یازدهمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شد و بیش از 4میلیون رأی کسب کرد تا به‌عنوان نفر سوم شناخته شود. جلیلی از همان سال عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام شد. سعید جلیلی همچنین در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400به‌عنوان کاندیدا ثبت‌نام کرد و دو روز پیش از برگزاری انتخابات به نفع سیدابراهیم رئیسی از شرکت در انتخابات انصراف داد. هم‌اکنون و با اعلام رسمی شورای نگهبان، سعید جلیلی برای حضور در عرصه چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری احراز صلاحیت شده است و نام او در میان شش کاندیدای انتخاباتی به چشم می‌خورد.
 
زاکانی؛ مستقر در خیابان بهشت
 علیرضا زاکانی دوازدهم اسفند ۱۳۴۴ در میدان خراسان تهران و در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. وی در دوران دانش‌آموزی در برنامه‌ها و فعالیت‌های متعددی علیه رژیم پهلوی و همچنین در مسجدهای لرزاده و همت‌آباد حضور فعال داشت و در راهپیمایی‌ها و تظاهرات شرکت می‌کرد.
با پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی، زاکانی در جبهه‌های جنگ حضور یافت و در ستاد جنگ‌های نامنظم، لشگرهای محمّد رسول الله(ص) و سیدالشهداء(ع) و قرارگاه‌های جنوب و غرب شرکت داشت و در واحدهای «تخریب» و «اطلاعات و عملیات» نیز فعالیت می‌کرد. او در اثنای همین فعالیت‌ها به درجه جانبازی (50درصد) نایل شد و مجموعا سابقه شصت و دو ماه حضور داوطلبانه در جبهه‌ها را دارد.
زاکانی با پایان جنگ‌ تحمیلی، در سال ۱۳۶۸ ازدواج کرد؛ وصلتی که حاصل آن سه فرزند است. وی همچنین در سال ۱۳۶۸ در کنکور سراسری شرکت کرد و در رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران پذیرفته شد و دکتری عمومی خود را در تابستان ۱۳۷۶ دریافت کرد. بعد از آن با شرکت در آزمون تخصص، دانشجوی دوره تخصصی پزشکی هسته‌ای شد و این دوره را در ۱۳۸۳ به پایان رساند.
او عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران است و سابقه فعالیت در مرکز پزشکی هسته‌ای مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره)، بیمارستان دکتر شریعتی و عضویت در هیات مدیره انجمن علمی پزشکی هسته‌ای ایران را در کارنامه دارد.
زاکانی طی سه دوره هفتم، هشتم و نهم به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و پس از آن نیز ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی را از اول مرداد ۱۳۹۹ تا ۲۳ مرداد ۱۴۰۰ عهده‌دار بوده است.
او چندین دوره به عنوان داوطلب انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد. یک بار در انتخابات سال ۹۲ و بار دیگر در انتخابات سال ۹۶ صلاحیت او احراز نشده بود، اما در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ از سوی شورای نگهبان احراز صلاحیت شد که البته در ادامه مسیر، از حضور در عرصه انتخابات کناره‌گیری و اعلام کرد: «با توجه به اقبال فراوانی که از آقای رئیسی شده است من ایشان را اصلح می‌دانم و خودم هم به ایشان رای می‌دهم و امیدوارم با انتخاب ایشان اصلاحات اساسی در کشور انجام شود.»
زاکانی در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۴۰۰ از سوی شورای شهر تهران به‌عنوان شهردار انتخاب شد و پس از صدور حکم به عنوان چهل و هفتمین شهردار تهران آغاز به کار کرد و در خیابان بهشت مستقر شد. هم‌اکنون با تایید شورای نگهبان، نام علیرضا زاکانی در میان نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری مطرح است.
 
قاضی‌زاده هاشمی؛ مرد مجلسی و بنیادی
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی متولد ۲۵ فروردین ۱۳۵۰ در فریمان است و به‌عنوان پزشک و سیاستمدار شناخته می‌شود.
وی دانش‌آموخته دکتری پزشکی (جراح گوش، حلق و بینی) است و پیش از نمایندگی مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان فعالیت داشت.
قاضی‌زاده هاشمی تجربه حضور در دوره‌های هشتم، نهم، دهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی را دارد. در دوره‌های هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نماینده حوزه انتخابیه مشهد و کلات فعالیت می‌کرد و در دوره نهم و دهم به‌عنوان دبیر عضو هیأت‌رئیسه مجلس حضور داشت. وی همچنین نایب‌رئیس اول مجلس شورای اسلامی و نماینده مشهد در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی بود. او از زمان تشکیل جبهه پایداری، به عضویت این حزب درآمد و فعالیت‌های متعددی در این عرصه داشت؛ ازجمله اینکه در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۳ سخنگوی جبهه پایداری بود.
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی جزو هفت نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ بود و با کسب ۹۹۹ هزار و ۷۱۸ رای، نفر چهارم انتخابات شد.
وی در سال ۱۴۰۰ و پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، با صدور حکمی از جانب رئیس‌جمهور وقت، شهید سیدابراهیم رئیسی، به سمت «معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران» منصوب شد.
 پسر عموی او، سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی است که در دولت حسن روحانی به‌عنوان وزیر بهداشت حضور داشت. برادر کوچک او سیداحسان قاضی‌زاده هاشمی است که نماینده مردم فریمان و سرخس از استان خراسان رضوی در یازدهمین مجلس شورای اسلامی است و البته در دوره دهم نیز در مجلس حضور داشته است.
با شهادت سیدابراهیم رئیسی و برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری سیدامیر حسین قاضی‌زاده هاشمی، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز برای ثبت‌نام در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در ستاد انتخابات کشور حضور یافت و ثبت‌نام خود را انجام داد. وی پس از ثبت‌نام در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: «امروز اینجا هستم تا بیان کنم، مؤلفه‌های قدرت، اعم از نظامی و سیاسی، امنیت کشور، تمامیت ارضی، زیرساخت‌ها، پیشرفت در فناوری‌های مهم از قبیل هسته‌ای، نانو و هوا و فضا، نیروی انسانی جوان، جهادی و با دانش و بسیاری از موارد دیگر، همگی محصول انقلاب اسلامی و حرکت جهادی و مکتبی بوده است.»
قاضی‌زاده هاشمی هم‌اکنون با اعلام رسمی شورای نگهبان، احراز صلاحیت شده است و در عرصه تبلیغات و رقابت‌های انتخاباتی حضور خواهد داشت.

قالیباف؛ مرد مجلس‌نشین
 محمدباقر قالیباف متولد یکم شهریورماه ۱۳۴۰ در استان خراسان رضوی است و او را با توجه به سوابق و تجربیاتش، به عنوان یک نظامی و سیاستمدار می‌شناسند که از سوابق نظامی او می‌توان به فرماندهی در قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء، نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی اشاره کرد.
او که سوابقی اجرایی دیگری همچون شهردار تهران، ریاست ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و ریاست مجلس یازدهم را در کارنامه دارد، هم‌اکنون به عنوان رئیس دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی مشغول به فعالیت است.
قالیباف فعالیت سیاسی و اجتماعی خود را از ۱۶ سالگی با حضور در کلاس‌های شهید کامیاب، آیت‌الله خامنه‌ای، شیخ علی تهرانی، شهید هاشمی‌نژاد و شهید دیالمه در مساجد بزرگ مشهد آغاز کرد.
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با شروع جنگ تحمیلی در ۱۸ سالگی به جبهه رفت و در سال ۱۳۶۱ فرمانده تیپ امام رضا (علیه‌السلام) و پس از یک سال فرمانده لشکر ۵ نصر خراسان شد. پس از پایان دفاع مقدس، او فرمانده لشکر ۲۵ کربلا بود و در سال ۱۳۷۳ فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا شد.
قالیباف در سال ۱۳۷۲ مدرک کارشناسی را در رشته جغرافیای انسانی از دانشگاه تهران اخذ و بلافاصله در سال ۱۳۷۵ مدرک کارشناسی ارشد را در همین رشته دریافت کرد. وی در سال ۱۳۸۰ از رساله دکتری خود دفاع کرد و از آن پس به عنوان عضو هیئت علمی رشته جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران و استادیار دانشگاه تربیت مدرس مشغول به تدریس شد. او در سال ۱۳۷۶ توسط مقام معظم رهبری به عنوان فرمانده نیروی هوایی سپاه منصوب شد و پس از این انتصاب، دوره‌های فشرده خلبانی را در ایران و فرانسه گذراند. در سال ۱۳۷۹ قالیباف با حکم مقام معظم رهبری به عنوان فرمانده نیروی انتظامی منصوب شد و در سال ۱۳۸۱ از سوی سیدمحمد خاتمی ریاست ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز را عهده‌دار شد.
او در سال ۱۳۸۴ برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد و در شهریور همان سال بود که به عنوان شهردار تهران انتخاب و در سال ۱۳۸۸ نیز در این سمت ابقا شد. قالیباف در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ نیز شرکت کرد که در جایگاه دوم قرار گرفت و در ۱۷ شهریور همان سال برای بار سوم به عنوان شهردار تهران انتخاب شد. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ نیز نام قالیباف در میان کاندیداها بود که در هفته منتهی به انتخابات به نفع شهید رئیسی انصراف داد.
او از خرداد ۱۳۹۹ به عنوان نماینده مردم تهران به مجلس شورای اسلامی راه یافت و به عنوان ششمین رئیس مجلس شورای اسلامی این مسئولیت را برعهده گرفت و در دوره جدید نیز سمت ریاست مجلس را عهده‌دار است.