همشهری آنلاین: تهاجم صهیونیست‌ها به بخش‌هایی از رفح در جنوب نوار غزه خشم مصری ها را برانگیخته است. نظامیان صهیونیست تا گذرگاه رفح در نقطه صفر مرزی پیش رفته‌اند و این پیشروی آنها با خشم زیاد مصری‌ها روبرو شده است. الجزیره از مصر گزارش داده است که همه مصری‌ها از مجریان برنامه های تلویزیونی گرفته تا نیروهای خدماتی در کافی شاپ ها از خشونت وحشتناک اسرائیل در رفح خشمگین هستند و خواستار واکنش دولت سیسی به تل آویو هستند. براساس گزارش‌ها، خشم گسترده ای نسبت به عملکرد دولت مصر در قبال رفتار اسرائیل وجود دارد و بسیاری در مصر خواستار پاسخ به تل آویو هستند.
خشم از چه؟
خشم فعلی در مصر از دولت سیسی ناشی از دو عامل مهم است:
نقض پیمان کمپ دیوید: یکی از مهمترین دلایل عصبانیت مصری‌ها، انفعال دیپلماتیک دولت سیسی در قبال نقض توافق کمپ دیوید توسط اسرائیل است. در کمپ دیوید هرگونه استقرار نیروی نظامی در مناطق مرزی از جمله در رفح منوط به توافق دو طرف یعنی تل آویو و قاهره است و اکنون که تل آویو بدون هماهنگی و موافقت با قاهره اقدام به اعزام نیروی زمینی به رفح کرده است، دست مصر برای واکنش متقابل و اعزام نیروی نظامی به مرز رفح باز است، اما طی چند هفته اخیر دولت مصر هیچ اقدامی در ارتباط با نقض توافق کمپ دیوید انجام نداده است. مصری‌ها انتظار داشتند که دولت سیسی به صورت دیپلماتیک تعلیق توافق کمپ دیوید همزمان با استقرار نظامیان صهیونیستی در مرز رفح را اعلام کند، اما قاهره حتی این کار را هم انجام نداد. مصر رابطه طولانی و دشواری با اسرائیل بر سر مرز سینا دارد و بسیاری از مصری ها انفعال فعلی دولت سیسی در قبال رفح را نه تنها خیانت به مردم فلسطین بلکه بی عدالتی در حق هموطنان مصری خود می دانند که در جریان جنگ ۱۹۷۳ جان باختند.
انفعال در برابر تنش مرزی: این روزها مدام تصاویر کشته شدن دو سرباز مصری به دست نیروهای اسرائیلی در مرز رفح دست به دست می شود. این دو سرباز مصری چند روز پیش در درگیری مرزی کشته شدند. حتی در پی کشته شدن سربازان مصری در گذرگاه رفح در جریان تبادل آتش میان ارتش‌های مصر و رژیم صهیونیستی، رسانه‌ها گزارش دادند که قاهره و تل‌آویو توافق کردند که در آرامش این مساله را حل کرده و از تنش خودداری کنند. در واقع در میان مردم قاهره این ناامیدی وجود دارد که دولت نمی تواند یا نمی‌خواهد کاری در برابر اسرائیل انجام دهد.
«حسام ابوگبال»، تحلیلگر ژئوپلیتیک به نیو عرب گفته است: «شکی نیست که بسیاری از مصری ها با موضع دولت خود در مورد جنگ غزه، به ویژه در مورد گذرگاه رفح مخالفند. افکار عمومی از دولت سیسی می خواهد که اسرائیل را تحت فشار قرار دهد تا حملات خود به رفح را متوقف کند و از مرز عقب نشینی کند، اما هنوز دولت در قاهره کاری انجام نداده است.»
بیشتر بخوانید:
نگاهی به تله مرگبار صهیونیست ها در جنگ غزه
غزه و سرنوشت تمدن غرب
اسرائیل، دشمن شماره۱
علیرغم دهه‌ها اتحاد امنیتی نزدیک میان قاهره و تل آویو، اما بسیاری از مصری‌ها همچنان اسرائیل را دشمن شماره یک خود می‌دانند. تردیدی وجود ندارد که بسیاری از مصری ها با موضع دولت خود در قبال جنگ غزه، به ویژه در مورد گذرگاه رفح مخالف هستند. در حالی که خشم عمومی بیشتر شده، همچنان شکاف بزرگی بین نحوه رفتار دولت و مصری ها از اقدامات اسرائیل وجود دارد که می تواند جرقه یک آتش باشد. «ماگد ماندور»، نویسنده و تحلیلگر سیاسی مصری معتقد است که «وضعیت [غزه] برای دولت سیسی دشوار است زیرا به جایگاه ایدئولوژیک آن ضربه زده و خشم داخلی در سراسر کشور شعله ور شده است.»
براساس گزارش میدل ایست آی، هزاران مصری در صفحه فیس بوک سربازان مصری جان باخته در درگیری مرزی، با نوشتن نظراتی از دولت خواستند در واکنش به کشته شدن سربازان اقدامی انجام دهد. حتی چهره‌های سرشناس اپوزیسیون نیز در رسانه‌های اجتماعی خواستار واکنش شدیدتر قاهره شدند.
با وجود این خشم اما بسیاری گفته‌اند که بعید است خشم داخلی منجر به اقدامی از سوی دولت شود و آنهایی که جرأت بیان انتقاد از دولت دارند، با سرکوب مواجه خواهند شد و احتمال زیاد میزان زیادی از سرکوب برای محدود کردن و خاموش کردن اعتراضات مردم مصر جریان خواهد داشت. دستگیری معترضان طرفدار فلسطین در ماه‌های اخیر این موضوع را ثابت می کند. براساس گزارش نیوعرب، از ۷ اکتبر یعنی از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی توسط نیروهای فلسطینی، حداقل ۱۲۰ فعال معترض در حمایت از فلسطین توسط مقامات مصری بازداشت شده اند و نیروهای امنیتی و ارتش مصر مطمئن هستند که می توانند افکار عمومی را که مخالف سیاست های آنها است، به ویژه در مورد مسائل امنیت ملی، کنترل کنند.
دست بسته قاهره
بسیار واضح است که مصر به دلیل بدهی خارجی و موقعیت منطقه‌ای خود از نظر بدهی به همسایگان در موقعیت ضعیفی قرار دارد. دولت مصر در حال حاضر به روابط خارجی با آمریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس بیش از یک قیام داخلی اهمیت می دهد، چون بدهکار است. علیرغم درخواست ظاهری قاهره از اسرائیل برای عقب نشینی از رفح، بعید است مصر اقدامات عملی انجام دهد، زیرا منافع ژئوپلیتیکی خود را در خطر می بیند.
یک کارشناس سیاسی به الجزیره گفته است که مصر در اقدام یا اعمال هرگونه اقدام تنبیهی علیه اسرائیل مردد است زیرا احتمالاً فکر می‌کند انجام این کار خلاف منافع استراتژیک آن خواهد بود. روابط امنیتی بین رژیم صهیونیستی و مصر نیز عمیق است و کمک نظامی آمریکا به مصر به این موضوع وابسته است، بنابراین مصر نفع خود را در آن می بیند که وارد تنش با تل آویو نشود، چون این تنش ممکن است به تنش با واشنگتن تسری یابد.
نقطه اشتراک مردم و دولت مصر
در حالی که درخواست‌هایی وجود دارد که دولت قاهره در واکنش به جنایات رفح اقدامی انجام دهد و بابت انفعال دولت خشم زیادی از دولت سیسی وجود دارد، اما بسیاری از مصری‌ها همچنان از استراتژی ارتش و دولت مصر برای اجازه ندادن برای ورود فلسطینیان به صحرای سینا به طور دسته‌جمعی حمایت می‌کنند. در واقع ارتش و مردم مصر برای جلوگیری از جابجایی و کوچ اجباری فلسطینی ها به صحرای سینا همسو هستند. این در حالی است که کوچ اجباری به سینا یکی از اهداف صهیونیست ها در جنگ غزه است.
مخالفت با کوچ اجباری فلسطینی‌ها به صحرای سینا تنها نقطه اشتراک نظر مردم و دولت سیسی در موضوع جنگ غزه است، اما همچنان خشم مردم مصر از انفعال دولت قاهره در برابر تجاوز اسرائیل به رفح بسیار زیاد است.