در حال حاضر با وجود چنین پیشرفت‌هایی در زمینه نجوم اما باز هم باور های نادرست و غلطی در مورد خورشید گرفتگی وجود دارند که هرگز نباید آنها را قبول کنید.

خورشید گرفتگی یا کسوف یکی از دیدنی‌ترین و هیجان‌انگیزترین رخدادهای طبیعی بوده که تنها به دلیل یک تصادف کیهانی اتفاق می‌افتد. در واقع وقتی مسیر مداری ماه از جلوی خورشید می‌گذرد، سایه ماه منجر به تاریک شدن بخش‌هایی از زمین شده و خورشید و ماه هر دو در یک اندازه به‌نظر می‌رسند.

از آنجایی که تاریک شدن زمین در طول روز پدیده‌ای عادی نیست، بنابراین مردم باستان خورشید گرفتگی را به‌عنوان واقعی مهم و حتی شوم قلمداد می‌کردند. در نتیجه این اعتقادات، افسانه‌ها و خرافات بسیاری در مورد کسوف به‌وجود آمده که با گذر زمان نیز رشد کرده‌اند. امروزه برخی افراد به اطلاعات غلطی در مورد خورشید گرفتگی باور داشته و افسانه‌های قدیم را نیز به دیگران بازگو می‌کنند.

اگر علاقه‌مند هستید تا با برخی از مهم‌ترین این باور های نادرست در مورد خورشید گرفتگی آشنا شده و یا اطلاعات خود را کامل‌تر کنید، در ادامه این مطلب جنجالی از گجت نیوز همراه باشید.

فهرست مطالب

باور های نادرست در مورد خورشید گرفتگی

ترس مردم باستان از تاریکی خورشید گرفتگی عامل اصلی در به‌وجود آمدن داستان‌ها و افسانه‌های خرافی بوده و امروزه نیز پیروان همان فرقه‌ها باز هم به موارد اشتباهی در مورد کسوف باور داشته و عوامل ماوراالطبیعی را در ایجاد خورشید گرفتگی موثر می‌دانند.

کسوف نتیجه خورده شدن خورشید توسط یک هیولای بزرگ است

اگر این مطلب را در گوشی یا کامپیوتر خود می‌خوانید بنابراین در یک جامعه فراصنعتی و پسا روشنگری زندگی می‌کنید و حداقل در چنین جامعه‌ای از عقل سلیم به دور است که کسوف را نتیجه خورده شدن خورشید توسط یک هیولای بزرگ بدانیم.

در واقع مردم باستان با دیدن پدیده‌ای نسبتا ترسناکی مثل کسوف عامل آن را یک موجود بسیار عظیم و خوفناک می‌دانستند و به‌همین خاطر هم گریه می‌کردند، فریاد می‌زدند، تیرهایی به آسمان پرتاب می‌کردند، از خدایان طلب بخشش می‌کردند و قربانی می‌دانند و به‌طور کلی همه سعی می‌کردند هر چیزی که خورشید را ناپدید می‌کرد را بترسانند.

مصریان باستان کسوف را به خدای شیطانی که در لباس مبدل به‌عنوان خوک سیاهی که در حال دزدیدن خورشید است، نسبت می‌دادند. مردم بوریات سیبری نیز باور دارند که کسوف کار هیولایی به نام آراخو بوده که قبلاً مو می‌خورد، اما اکنون خورشید را می‌بلعد و چون نمی‌تواند آن را نگه دارد، پس خورشید بازمی‌گردد.

مردم ماتاگوئه آمریکای جنوبی نیز فکر می‌کردند پرنده غول پیکر در حال پرواز عامل اصلی تاریک شدن خورشید بوده که با پرواز جلوی آن را می‌گرفته است.

خورشید گرفتگی حامل نشانه‌های بدبختی قریب‌الوقوع است

در افسانه‌های خرافه باستانی در مورد کسوف به این موضوع نیز اشاره شده که خورشید گرفتگی می‌تواسنته حامل نشانه‌های بدبختی قریب‌الوقوع باشد. برای مثال، هرودوت مورخ یونانی حادثه‌ای را ثبت کرده که در آن خشایارشاه ایرانی، کسوف را نشانه نابودی دشمنانش می‌داند. پلوتارک زندگی‌نامه‌نویس می‌گوید که چگونه پریکلس، رهبر آتن سربازانش را هنگامی که با دیدن کسوف وحشت کردند، با ساختن سایه‌ای از شنل و ترساندن آنها به تمسخر گرفت.

گفته می‌شود که تعدادی مرگ و بلایای تاریخی دیگر باعث شده تا مردم باور کنند که کسوف می‌تواند نشانه‌ای از آمدن فاجعه باشد. برخی از مردم بر این باورند که کسوف حداقل نشانه‌ای از تغییرات اساسی در زندگی بوده که خوب یا بد بودن آن قابل تشخیص نیست. به‌طور خاص، برخی از مردم نیز بر این باورند که اگر خورشید گرفتگی در روز تولد یا شش ماه پس از تولد شما اتفاق بیفتد، این می‌تواند نشانه‌ای از سلامتی بد در آینده باشد.

در واقع کسوف برخلاف خسوف تعداد محدودی در یک سال رخ می‌دهد و به‌خاطر تطابق زمانی آن با برخی اتفاقات مهم باعث شده تا مردم باور داشته باشند که وقوع این می‌تواند نشانه‌ای از فاجعه باشد.

کسوف به رشد گل‌ها کمک می‌کند

در باورهای کلاسیک ایتالیایی، اعتقاد بر این است که خورشید گرفتگی می‌تواند گیاهان را بزرگ‌تر و زیباتر کند. با این حال هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد که نور ساطع شده از در طول خورشید گرفتگی تاثیر بیشتری از تغذیه و نوردهی مناسب بر گل‌ها و یا هر بخشی از محیط زیست داشته است.

البته همان‌طور که همه می‌دانیم، گیاهان برای فتوسنتز به نور خورشید نیاز دارند و هر کدام از گیاهان نسبت به کاهش نور، واکنش‌های متفاوتی را نشان می‌دهند. برای مثال گیاهانی مانند هیبیسکوس که در صورت نبود نور خورشید گلبرگ‌های خود را می‌بندند، با وقوع خورشید گرفتگی دیده شده که گلبرگ‌های خود را بسته و پس از پایان این رخداد نجومی، دوباره گلبرگ‌های خود را باز می‌کند.

خورشید گرفتگی غذاهای تولیدی را سمی می‌کند

از گذشته‌های دور بسیاری از افسانه‌ها و باورهای نادرست در مورد خورشید گرفتگی دیگر گفته نمی‌شوند اما برخی موارد همچنان ثابت مانده‌اند. یکی از این موارد باور به این است که خورشید گرفتگی می‌تواند غذاهای تولیدی را سمی کند.

توضیحی عرفانی‌تر و کمتر علمی که برای این خطر توسط برخی از رهبران معنوی ارائه شده است، نشان می‌دهد که خورشید گرفتگی، زمین را با عبور از یک چرخه کامل نور/تاریکی بسیار سریعتر از حد معمول گذر زمان را نمایان کرده و باعث می‌شود تا غذاها سریع‌تر خراب شود.

با این حال اگر کمی فکر کنید، متوجه می‌شوید که همان تشعشات سمی برخورد کرده با مواد غذایی رو اجاق، می‌تواند به غذاهای موجود در انبارها، یخچال‌ها و حتی خواربار فروشی‌ها نیز برخورد کند. در نتیجه هیچ ماده غذایی ایمنی برای خوردن وجود نخواهد داشت و مردم باید هر بار که خورشید گرفتگی رخ می‌دهد، کشاورزی را از صفر شروع کنند.

این احتمال وجود دارد که علت باور به چنین مورد خرافی در تطابق یک خورشید گرفتگی با وقوع بیماری‌ و مرگ عظیمی ناشی از بیماری‌های فاسد در گذشته‌های دور بوده باشد. پس از آن نیز اعتقاد جمع مردم بر این شده که وقوع خورشید گرفتگی می‌تواند غذاهای تولیدی را سمی کرده و در نتیجه می‌تواند کشتار عظیمی را به راه بیندازد.

کسوف می‌تواند برای زنان باردار خطرناک باشد

در مکزیک زمانی که استعمارگران اروپایی شروع به ورود کردند، این اعتقاد به جریان افتاد که وقوع خورشید گرفتگی می‌تواند با اثر بر زنان باردار، منجربه سقط جنین و یا نوزادان ناقص شود.

این باور تا دوران معاصر نیز ادامه داشت و حتی در سال 2012 نیز نشریه‌ای با انتشار مطلبی در این خصوص نشان داد که برخی از زنان باردار اسپانیایی تبار بر این باورند که اگر خورشید گرفتگی در راه است، باید لباس زیر قرمز با سنجاق ایمنی وصل شده برای محافظت از کودک بپوشند. آنها همچنین معتقد هستند که باید زیر تخت کودک نیز یک قیچی گذاشت تا نوزاد را از شر نوترینوها در امان نگهدارند.

شاید نیازی به گفتن نباشد اما خورشید گرفتگی چه برای مادر و چه برای نوزاد خطری ندارد. بدن ما در تمامی ساعت از شبانه‌روز مورد اصابت میلیون‌ها ذره نوترینو قرار می‌گیرد و اصلا مهم نیست که حتی چه لباسی با چه رنگی را پوشیده‌ایم .

هرگز در قطب‌ها خورشید گرفتگی رخ نمی‌دهد

احتمالا می‌دانید که محور زمین نسبت به مسیر مداری آن در دور خورشید، دقیقا یکسان نبوده و حدود 23.5 درجه اختلاف وضعیت دارد. این بدین معنی است که عرض های‌جغرافیایی مختلف مقادیر متفاوتی از نور مستقیم خورشید را در زمان‌های مختلف سال دریافت می‌کنند. به دلیل این انحراف محوری و نحوه تأثیر آن بر زاویه برخورد پرتوهای خورشید به سطح زمین، برخی از مردم معتقدند که قطب شمال و جنوب در زوایایی قرار دارند که هرگز خورشید گرفتگی در آنجا قابل مشاهده نیست.

مناطق قطبی فقط در نیمی از سال نور خورشید را دریافت می‌کنند و به همین دلیل فرصت کمی برای مشاهده خورشید گرفتگی در این مناطق وجود دارد. در واقع از نظر نجومی، هیچ چیز مانع از وقوع کسوف در قطب‌ها نمی‌تواند بشود. در پاسخ به افرادی که معتقد به این باور هستند، باید گفت که ماه‌گرفتگی کامل بعدی در قطب جنوب رخ خواهد داد و می‌توانید بلیط‌های خود را برای تاریخ دسامبر 2039 آماده کنید.

ماه در حین خورشید گرفتگی کاملا سیاه می‌شود

اگر در طول زندگی خود این فرصت را داشته باشید که شاهد یک خورشید گرفتگی کامل باشید و محو شدن خورشید توسط سایه ماه را ببینید، ماه احتمالاً مانند یک خلاء مطلق از تاریکی به نظر خواهد رسید.

در طول خورشید گرفتگی، مسیر نور خورشید به قسمتی از زمین توسط ماه قطع می‌شود اما همچنان سایر مناطق زمین توسط نور خورشید پوشش داده می‌شود. در نتیجه شما هرگز نمی‌توانید ماه را کاملا سیاه ببینید و این یک باور اشتباه بوده که از دید غلط ناشی شده است. همچنین به دلیل تاج نورانی خورشید امکان مشاهده سیاهی کامل وجود ندارد و همواره حاله‌ای از روشنایی در اطراف ماه وجود خواهد داشت.

هیچ راه ایمنی برای تماشای کسوف وجود ندارد

شاید به دلیل خطرات نگاه مستقیم به خورشید گرفتگی و یا افسانه‌های رایج در مورد کسوف این باور گسترش یافته که نه تنها نگاه کردن به خورشید گرفتگی با چشم غیرمسلح خطرناک است، بلکه هیچ راهی نیز برای نگاه مستقیم به کسوف بدون خطر آسیب دائمی به چشمان وجود ندارد. در این باور ایده تماشای کسوف تنها از طریقی امکان‌پذیر است که در آن از طریق پروژکتورهای پیشرفته، تصویری از خورشید گرفتگی را روی سطحی پخش کنند تا مردم از آن تماشا کنند.

به‌طور کلی نگاه کردن به خورشید با استفاده از ابزارهایی مانند عینک آفتابی و نگاتیو عکس می‌تواند خطرناک باشد اما عینک‌های مخصوصی وجود دارند که با رعایت اصول استانداردهای ایمنی خاص ساخته شده و همانند عینک‌های جوشکاری با درجه 12 یا بالاتر، فضا را تیره می‌کنند.

در واقع با استفاده از این عینک‌ها به‌راحتی می‌تواند خورشید گرفتگی را تماشا کنید. البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که تنها زمانی مجاز هستید به خورشید در حال فرو رفتن نگاه کنید که بخشی از آن محو شده باشد.

خورشید گرفتگی می‌تواند شما را کور کند

این یک نوع آسیب خاص که مردم در مورد خورشید گرفتگی نگران آن هستند این است که اگر مستقیماً به آنها نگاه کنید، می‌توانند شما را کور کند. این باور در نتیجه ایده‌ای است که در آن بیان می‌شود تشعشعات ساطع شده از خورشید، مخصوصا از قسمت تاجی آن که یک نوع اشعه الکترومغناطیس سبزرنگ ساطع می‌کند، می‌تواند برای همیشه به بینایی آسیب برساند.

در حقیقت، اشعه‌های ساطع شده از تاج خورشید حدود یک میلیون بار ضعیف‌تر از نور عادی خورشید هستند و قطعا پس از طی این مسافت طولانی از خورشید به زمین و سپس عبور آن از جو، قدرت لازم را برای کور کردن فرد را نخواهند داشت. خطر نگاه به کسوف مربوط به زمانی است که قبلا از کلیت نور خورشید را بدون انسداد تماشا کنید. احتمالا این سوال بسیاری از افراد می‌تواند باشد که چرا مشاهده خورشید گرفتگی با عینک آفتابی به چشم‌ها آسیب می‌زند؟ اما نگاه مستقیم به خورشید حتی برای مدت زمان کم می‌تواند با آسیب به شبکیه، فرد را برای همیشه از نگاه کردن محروم کند.

خورشید در حین کسوف خطرناک‌تر است

ایده‌ای که در قلب اکثر افسانه‌های مربوط به کسوف وجود دارد، این است که خورشید به نحوی در طول این فرآیند خطرناک‌تر می‌شود. ایده اصلی در این است که نور ساطع شده از خورشید و میزان روشنایی آن به نحوی با حرکت ماه در مسیر خود تغییر می‌کند. در گذشته باور بر این بود که چنین تغییراتی می‌تواند رفتار انسان و حیوانات را به‌طور کلی دگرگون کرده و حتی آنها را وحشی کند.

اما واقعیت این است که هیچ تفاوتی در نور یا نوع تشعشعاتی که از خورشید در طی یک کسوف منتشر می‌شود، وجود ندارد. خطرات ناشی از خورشید گرفتگی در واقع همان خطراتی است که در یک روز عادی نیز ممکن است با آن مواجه شوید. بنابراین اگر می‌خواهید بیرون بروید، بهتر است از کرم ضدآفتاب استفاده کنید و برای تماشای خورشید هم لازم است که از یک محافظ مخصوص استفاده کنید.

در این مطلب ما به بررسی برخی از باور های نادرست در مورد خورشید گرفتگی پرداختیم. اگر شما مخاطبین گجت نیوز هم باورهایی را می‌دانید که در خصوص خورشید گرفتگی رایج است، حتما در بخش نظرات برایمان بنویسید.