نیم نگاه
اقدام شورای وزیران اتحادیه اروپا در تأیید متن توافق به لحاظ سیاسی برای این نهاد تعهدآور است.
اگر بعد از دو ماه، توافق در کشورها تصویب شود به مرحله بعد می‌رسیم که نامش را می‌گذاریم «روز توافق»
اقدامات ایران در اجرای توافق بیشتر طول می‌کشد تا کارهای طرف مقابل که این یکی از پرانتزهای جدی در توافق بود. راه حل این شد پیش از آنکه ایران کاری کند، اتحادیه اروپا و امریکا تحریم‌هایشان را لغو کنند. شورای امنیت هم که با صدور این قطعنامه این کار را کرد. اما در عمل کاری نمی‌شود تا ایران اقداماتش را انجام دهد.
عضو ارشد تیم هسته‌ای کشورمان تصویب قطعنامه شورای امنیت را نخستین گام در اجرای توافق هسته‌ای میان ایران و اعضای گروه 1+5 دانست. سید عباس عراقچی با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، توضیحاتی درباره ساز و کار اجرای توافق هسته‌ای و نحوه لغو تحریم‌های چندجانبه و دوجانبه علیه ایران ارائه داد. عراقچی اقدام شورای امنیت ملل متحد در مرحله نخست را خواست همه طرف‌های مذاکره کننده عنوان کرد و گفت: «خواست همه اعضا بخصوص جمهوری اسلامی ایران این بود که در اولین گام شورای امنیت بر توافق صحه بگذارد.»
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای افزود: «این بدان معنا است قبل از اینکه روال قانونی توافق در کشورها شروع شد، باید شورا قطعنامه‌های قبلی را لغو کند و تحریم‌های خود را بردارد تا ایران هم اقداماتش را برای طی روال قانونی در مرحله اول شروع کند.» به گزارش ایرنا، معاون وزیر امور خارجه اقدام شورای وزیران اتحادیه اروپا در تأیید متن توافق را به لحاظ سیاسی برای این نهاد تعهدآور دانست و گفت: «امریکا هم متن توافق را به کنگره فرستاد و کنگره دو ماه فرصت دارد به آن رسیدگی کند. اگر رد کند، طبق آنچه امریکایی‌ها می‌گویند اوباما وتو می‌کند و اگر کنگره وتوی اوباما را با دو سوم آرا رد کند، دوباره رد خواهد شد.» وی گفت: «برآورد ما این است که حدود دو ماه طی روال قانونی در کشورها طول می‌کشد. اگر بعد از دو ماه توافق در کشورها تصویب شود، به مرحله بعد می‌رسیم که نامش را می‌گذاریم «روز توافق.»
عراقچی اظهار داشت: «در روز توافق اتحادیه اروپا مصوبه دیگری را در شورای وزیران تصویب و تحریم‌های یکجانبه را به طور کامل لغو خواهد کرد اما اجرایی شدن آن به مرحله بعد موکول می‌شود که ایران اقدامات خود را انجام و آژانس گواهی می‌دهد. در همان روز امریکا هم تحریم‌ها را لغو خواهد کرد اما اجرای آن به مرحله سوم می‌رود که ایران تعهدات خود را انجام دهد.»
اقدامات ایران بیشتر طول می‌کشد
عضو ارشد تیم مذاکره کننده اختلاف زمان را یکی از معضل‌های مذاکرات خواند و گفت: «کارهایی که ما باید بکنیم، بیشتر طول می‌کشد تا کارهای طرف مقابل، که این یکی از پرانتزهای جدی در توافق بود. راه حل این شد پیش از آنکه ایران کاری کند، اتحادیه اروپا و امریکا تحریم‌هایشان را لغو کنند. شورای امنیت هم که این کار را کرد.
اما در عمل کاری نمی‌شود تا ایران اقداماتش را انجام دهد.» عراقچی گفت: «آنها فاصله زمانی دیگری برای نوشتن آیین‌نامه‌ها نیاز دارند و قرار است با ایران هم مشورت کنند. پس از آن روز اجرای توافق است که فکر می‌کنم از الان بین چهار تا شش ماه خواهد بود، در آن روز اعلام خواهد شد که از امروز توافق رسماً اجرا خواهد شد و همه تحریم‌های اقتصادی و مالی که به خاطر موضوع هسته‌ای وضع شده است، از آن روز برداشته خواهد شد.»
نقشه راه در قطعنامه
کاملاً مشخص است
مذاکره کننده ارشد هسته‌ای کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: «برای اولین بار است شورای امنیت قبول کرده که کشوری غنی‌سازی داشته باشد و برای نخستین بار است کشوری که ذیل فصل هفت منشور ملل متحد است از این وضعیت صحیح و سالم خارج می‌شود.» عراقچی گفت: «خود قطعنامه ذیل فصل هفت و ماده 41 نیست در برخی پاراگرا‌ف‌ها به ماده 41 اشاره کرده آن هم آنجایی که می‌خواسته الزاماتی داشته باشد و قطعنامه دیگری را لغو کند چون فقط یک قطعنامه فصل هفتی می‌تواند قطعنامه ماده 41 را لغو کند و در آن اشاره می‌کند که این را تحت بند 41 انجام دهد یا برخی محدودیت‌ها را تحت ماده 41 انجام می‌دهد.» معاون وزیر امور خارجه افزود: «10 مورد قطعنامه در کلیت خود ذیل فصل هفت بود و به طور کلی چیزی به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل نسبت به برنامه هسته‌ای ایران قائل نیست. حتی در بند هفت مقدماتی هم گفته است که این یک تغییر بنیادین در رابطه ایران با شورای امنیت سازمان ملل است.»
وی در پاسخ به سؤالی درباره خارج شدن ایران از ذیل فصل هفت منشور ملل متحد اظهار داشت: «این قطعنامه 12 بند مقدماتی، 30 بند اجرایی و یک سند ضمیمه دارد و دارای هفت پاراگراف است که 10 ماده ذیل ماده 41 است.» عراقچی اضافه کرد: «قطعنامه‌های گذشته شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران در آخرین بند مقدماتی می‌گفت که این در قالب ماده 41 بررسی می‌کند یعنی شورا تصمیم می‌گیرد ذیل ماده 41 است و موضوع را به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل می‌داند اما قطعنامه جدید در فضای جدیدی حرف می‌زند و در ابتدای بندهایی که می‌خواهد الزام‌آور کند مثل لغو قطعنامه‌های گذشته به این ماده اشاره می‌کند.»
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ادامه داد: «وجه دیگر قطعنامه این است که در آن نقشه راه کاملاً مشخص شده است. این اولین و آخرین قطعنامه است که در دوره جدید صادر می‌شود و قطعنامه دیگری دنبال آن صادر نخواهد شد؛ در طول 10 سالی که در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل است، مشخص شده است که چه اتفاقاتی می‌افتد و بعد از 10 سال قطعنامه هم خود به خود لغو می‌شود و این از خواسته‌های بزرگ ما بود.» عراقچی گفت: «نهایتاً شورای امنیت این قطعنامه خود را هم لغو می‌کند. اگر همه چیز طبق روال باشد و طرفین تعهدات خود را نقض نکرده باشند، در انتهای دوره قطعنامه خود به خود لغو می‌شود و خاتمه بررسی پرونده در شورا اعلام می‌شود.»
زمان خروج پرونده ایران
از شورای امنیت
مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران ویژگی دیگر قطعنامه شورای امنیت ملل متحد را تأیید برجام ذکر کرد و گفت: «ویژگی دیگر این قطعنامه این است که نه تنها برجام را تأیید کرده، بلکه آن را به عنوان ضمیمه خودش قرار می‌دهد و از کشورهای 1+5 و ایران می‌خواهد آن را اجرا کنند.» عراقچی در پاسخ به این سؤال که چه زمانی پرونده ایران از شورای امنیت بیرون می‌آید، گفت: «براساس این قطعنامه نقشه راه کاملاً روشن است، در روز اجرای توافق، قطعنامه‌های گذشته لغو می‌شوند که این بین چهار تا شش ماه آینده است. قدم بعدی پنج سال آینده محدودیت‌های تسلیحاتی لغو می‌شود، هشت سال بعد هم محدودیت‌های اشاعه‌ای و اسامی که در لیست باقی می‌مانند و بعد از 10 سال قطعنامه کامل لغو خواهد شد.»
تحریم و ممنوعیت‌ها
به محدودیت تبدیل می‌شود
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان همچنین درخصوص بند 3 قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره فعالیت‌های موشک‌های بالستیک گفت: «در وضعیت موجود تحریم و ممنوعیت‌ها به محدودیت تبدیل می‌شود و آن هم به محدودیت غیر الزام‌آور تبدیل می‌شود، البته ایران فعالیت‌های موشکی بالستیک را که طراحی می‌شود برای حمل کلاهک هسته‌ای نداشته است.» عراقچی اظهار داشت: «از ایران درخواست شده فعالیت‌های موشکی روی موشک‌های بالستیک که برای حمل کلاهک‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند انجام ندهد که ما اصلاً چنین موشک‌هایی نداریم.»
ادامه در صفحه 20