به گزارش خبرنگار خبرگزاری تقریب در سوریه، آداب خاصي براي ازدواج در این کشور وجود دارد و با وجود برخي آداب و رسوم متفاوت در برخي استان ها و مناطق، در نهايت تمام مناطق اين کشور در بسياري از مسايل اصلي ازدواج نکته مشترک دارند.
جشن ازدواج در سوريه معمولا در اول بهار آغاز مي شود و تا پايان نوامبر (آبان ماه ) به استثناي ماه مبارک رمضان ادامه مي يابد و جز در موارد اندک کسي در زماني غير از اين ايام ،ازدواج نمي کند.
ازدواج در سوريه نيز مانند بسياري از کشورهاي اسلامي مراحلي دارد که هر يک از آنها آداب خاص خود را دارند که اجرا نشدن آن به مثابه رعايت نکردن عرف جامعه است.
مرحله نخست ازدواج، خواستگاري است که پس از تعيين دختر مورد نظر از سوي خانواده داماد آغاز مي شود اما امروزه داماد خود، دختر مورد علاقه اش را برگزيده و مادر خود را با تعدادي از زنان فاميل که اغلب خواهر، عمه و خاله وي هستند براي خواستگاري و توافق در مورد برخي مسائل به منزل عروس روانه مي کند اما توافق نهايي بر عهده مردان است.
اهالي بسياري از استان هاي جنوبي سوريه مهريه را سياق مي نامند، دليل اين نامگذاري اين است که در قديم، مهريه به شکل گروهي از چهار پايان مانند شتر و گاو به عروس پرداخت مي شد و داماد آن را به منزل عروس مي برد، به همين دليل آن را سياق (سوق دادن و بردن) ناميده اند.
نام ديگر مهريه در سوريه صداق يا نحله است که هر دو نام نشات گرفته از فرهنگ اسلامي هستند.
مرحله بعد از خواستگاري، عقد است که در منزل عروس و با حضور بستگان دوستان و افراد بزرگ محل برگزار مي شود. اما عقد با حضور عاقد، پدر عروس يا وکيل او در اتاقي که کسي به غير از آنان و عروس و داماد حضور ندارند، برگزار مي شود تا از حسادت ديگران هنگام خطبه عقد جلوگيري شود و اين امر نيز از آنجا ناشي مي شود که در جامعه سوريه مردم به حسادت اعتقاد زيادي دارند.
عروس در فاصله زمان عقد تا عروسي لوازم ضروري خود يا همان جهيزيه را آماده مي کند اما مرحله آخر آداب و رسوم ازدواج در سوريه، جشن عروسي است که در مناطق مختلف اين کشور با يکديگر متفاوت است.
در استان هاي جنوبي اهالي محل و يا روستا چند روز قبل از مراسم عروسي جشن و پايکوبي برپا مي کنند.
يک شب پيش از عروسي نيز مراسم حنابندان ناميده مي شود و عروس با دوستان و بستگان خود منتظر خانواده داماد مي شوند و سپس يکي از زناني که در ترسيم اشکال و تصويرهاي مختلف با حنا روي بدن ، مهارت دارد، حنا را روي دست و پاي عروس مي گذارد.
در روز عروسي نيز نزديکان و دوستان به خانه داماد رفته و در جشن آنان مشارکت مي کنند و برخي از خانواده ها نيز يک گروه موسيقي مذهبي را براي چنين مناسبت هايي دعوت مي کنند زيرا معتقدند که اين کار موجب برکت و تسهيل در روند امور مي شود.
خانواده داماد نيز گوسفند قرباني کرده و براي پذيرايي از مهمانان غذا تدارک مي بيند. به محض خروج مهمانان از نماز جمعه ، جشن آغاز مي شود که بنا بر وضعيت مالي خانواده ها متفاوت است.
معمولا عروس با حنا عبارت هايي مانند “بسم الله الرحمن الرحيم” يا ما شاء الله” و عبارت هاي مشابه را مي نويسد و سپس ميهمانان به عنوان هديه عروسي مبالغي را به پدر داماد مي دهند تا بتواند هزينه هاي را که به دليل عروسي متحمل شده است، تامين کند و يک نفر با صداي بلند نام شخص و مبلغي که هديه کرده است ، اعلام مي کند.
در استان هاي شمالي سوريه نيز عادات و رسوم مشابه با اندکي تفاوت وجود دارد که شامل تفاوت در غذا يا چگونگي برپايي جشن و سرور است.
جشن عروسي در دمشق نيز معمولا در يک سالن جدا براي آقايان و خانم ها برگزار مي شود و در جريان آن، مهمانان به جشن و پايکوبي سنتي خود مي پردازند و خانواده داماد نيز با شيريني و بستني از مهمانان پذيرايي مي کنند.
اما در بسیاری از مناطق شهری چشم و هم چشمی و به اصطلاح حفظ پرستیژ سایه سنگینی بر جشن های ازدواج افکنده و در کنار فقر نسبی، کمبود شغل و افزایش هزینه زندگی باعث شده جوانان شهری کمتر به فکر ازدواج باشند.
یکی از خرج های بسیار غیرضروری در عروسی های کنونی در سوریه کارت دعوت است.
انتشار کارت هاي عروسي در سوريه يکي از پردرآمدترين کارهايي است که در اين کشور وجود دارد و روي همين اصل نيز يکي از شيک ترين فروشگاه ها در سوريه مربوط به فروش کارت عروسي است .
وجود فروشگاه هاي شيک براي فروش کارت عروسي را حتي در مناطق حاشيه و فقير نشين مانند منطقه زينبيه نيز که بيشتر آوارگان و افراد عراقي در آن سکونت دارند مي توان به خوبي مشاهده کرد.
کارگاه هاي انتشار کارت عروسي علاوه بر تامين نيازهاي جامعه سوريه آن را به کشورهاي عربي و غيرعربي ديگر نيز صادر مي کنند و از اين بابت علاوه بر ايجاد اشتغال درآمدزا و ارزآور نيز هستند.
بر اساس آمار سال ۲۰۱۰ میلادی، مردم سوريه سالانه ۱۳ ميليارد ليره (هر ليره حدود ۲۴۰ ريال ) براي کارت عروسي و مراسم شادي خود خرج
مي کنند.
نکته منفي آن پولي است که به اصطلاح براي کسب پرستيژ و جايگاه اجتماعي در خريد کارت وجود دارد.
در جامعه سوريه نه فقط افراد پولدار بلکه افرادي که وضع مالي چندان خوبي ندارند در تلاش هستند تا با شرکت در اين مسابقه به اصطلاح به مال خود آتش زده زيرا معتقدند اين فقط يک شب است و بايد خرج کرد.
بهاي هر کارت عروسي در سوريه از دو ليره شروع مي شود ولي کسي به اين کارت ها حتي نگاه هم نمي کند و اکنون کسي حاضر به خريد کارت کمتر از ۵۰ ليره براي عروسي خود نيست و عمدتا مي کوشند تا کارت با قيمت ۲۰۰ تا ۶۰۰ ليره خريداري کنند.
برخي افراد پولدار نيز براي عروسي فرزندان خود کارت هايي به مبلغ يک هزار تا يک هزار و ۵۰۰ ليره سفارش مي دهند و هستند کارگاه هاي انتشاراتي در سوريه که مي توانند کارت عروسي هايي تا مبلغ ۵ هزار ليره چاپ و تکثير کنند.
يک شهروند سوري در خصوص تهيه کارت هاي عروسي گران قيمت گفت: فرد براي اين يک شب چنان خرجي مي کند که بعد از آن بايد تا مدت ها بدهي بدهد لذا واقعا برايش فراموش ناشدني مي شود.
علاوه بر آن چرا يک انسان بايد بر اساس پرستيژ زندگي کرده و بگويد مگر من چه چيزم از فلان خانواده کمتر است.
وي افزود: متاسفانه چنين حسادت هايي جامعه سوريه را فراگرفته و هزينه زيادي را در همان ابتداي زندگي بر زوجين تحميل مي کند.
انتشار کارت هاي عروسي ۵ هزار ليره اي در سوريه در حالي است که درآمد يک کارمند در اين کشور با حداقل ۱۰ سال سابقه ۱۵ هزار ليره و يک کارگر حدود ۱۰ هزار ليره است.
"فادي شعار" مدير توسعه شرکت جهاني "طارق ابن زياد" که در زمينه چاپ کارت عروسي در سوريه فعاليت دارد، گفت: کارت عروسي در سوريه قدمتي ۵۰ ساله دارد.
وي افزود: هر سال درخواست جهت کارت عروسي و مراسم شادي بيشتر مي شود و در اين ميان عده اي به دنبال کارت هاي فاخر و مدل هاي جديد بوده و نقوش زيباتري را مي خواهند که البته بستگي به قدرت مالي آنان دارد.
شعار ادامه داد : عده اي فقط کارت را براي دعوت مي خواهند اما عده ديگر آن را مايه مباهات و فخرفروشي به ديگران مي دانند لذا مي کوشند از طريق آن خودي نشان داده و موقعيت اجتماعي شان را به رخ ديگران بکشند.
به گفته فادي ، ارزان ترين کارت توليدي توسط اين شرکت ۵ ليره و گران ترين آن که از چوب و شيشه ساخته شده و مانند قاب عکس است، هزار ليره است.
وي درباره وجود کارت هاي ۵ هزار ليري در سوريه نيز گفت : البته هر چيزي ممکن است اما در اين امر نوعي مبالغه وجود دارد با اين حال آن را رد نمي کنم و امکان دارد يک شرکت آن را براي فرد يا افرادي ساخته باشد.
فادي گفت : توليدات اين شرکت به ۴۰ کشور جهان از جمله ايران، ازبکستان، قزاقستان، بلغارستان، فرانسه، هلند، کامرون و نيجريه صادر مي شود.
وي خاطر نشان کرد: مبلغ صدور کارت به ايران سالانه حدود ۲۰۰ هزار دلار است که تقريبا ۳۰۰ هزار کارت مي شود.
به گفته فادی شعار، شرکت مزبور از سال ۱۹۷۹ میلادی تاکنون مشغول کار است و هر روز فعالیت خود را توسعه می دهد.
علاوه بر آن نباید هزینه سنگین گلکاری ماشین عروس و اجاره سالن را فراموش کرد که در برخی مناطق ثروتمند نشین دمشق صد هزار لیره برای یک شب است.