پس از آن بود که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز شنبه ۲۵ شهریور ماه در بیانیهای اعلام کرد که ایران فعالیت چند بازرس با تجربه آژانس بینالمللی انرژی اتمی را لغو کرده است. گروسی اعلام کرد: «این بازرسان از جمله با تجربهترین کارشناسان آژانس با دانش منحصر بفرد در فناوری غنی سازی هستند. آنها فعالیتهای راستی آزمایی ضروری در تاسیسات غنی سازی ایران که تحت پادمانهای آژانس هستند، انجام دادهاند و با تصمیم امروز، ایران به صورت موثر یک سوم از با تجربهترین گروه بازرسان آژانس که برای ایران تعیین شدهاند، حذف شدند».
تعداد بازرسانی که گروسی به آنها اشاره کرده هشت نفر هستند و دارای ملیتهای فرانسوی و آلمانی میباشند. براساس تصمیم ایران این هشت نفر که دارای روادید چند بار سفر به ایران بودند و هر لحظه میتوانستند برای انجام بازرسیهای معمول آژانس به ایران بیایند، از این پس لغو انتصاب De-designation شده و دیگر نمیتوانند به ایران سفر و اقدام به بازرسی کنند. در واقع به نوعی مجوز فعالیت آنها لغو شده است.
تصمیم جمهوری اسلامی ایران که پیش از این هم ناصر کنعانی در واکنش به بیانیه سه کشور اروپایی به آن اشاره کرده بود، روز جمعه ۲۴ شهریور ماه در نامهای به رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داده شده است.
آنگونه که ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز شب گذشته (شنبه ۲۵ شهریور ماه) در واکنش به بیانیه گروسی اعلام کرد: اقدام اخیر ایران براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس ( INFCIRC 214) صورت گرفته است و جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد که کشورهای غربی از سیاست سوءاستفاده از سازمانهای بینالمللی از جمله آژانس بینالمللی انرژی اتمی خودداری کرده و اجازه دهند که این سازمانها فعالیتهای حرفهای و بیطرفانه خود را به دور از فشارهای سیاسی انجام دهند.
این تصمیم جمهوری اسلامی ایران پس از آن صورت گرفت که علیرغم همکاریهای سازنده ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سه عضو اروپایی برجام نه تنها بعد از خروج آمریکا از برجام به تعهدات خود عمل نکردند، بلکه به انحاء مختلف زمینههای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران را فراهم کرده و با صدور بیانیههای غیرسازنده در تلاش برای مختل کردن روند همکاری ایران و آژانس بودند.
البته همانگونه که ناصر کنعانی نیز به آن اشاره کرد: جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر ضرورت بیطرفی آژانس، به همکاریهای مثبت خود در چارچوب توافقات انجام شده، ادامه خواهد داد.
∎