اوكليد ساكالوتوس به‌عنوان وزير دارايي جديد يونان انتخاب شد
گروه جهان
يوناني‌ها با اكثريت قاطع آرا (61درصد) به شرايط وام‌دهندگان بين‌المللي براي رياضت اقتصادي بيشتر در قبال دريافت وام «نه» گفتند و رهبران اروپايي را با شرايط دشواري مواجه كردند. اگرچه بسياري در يونان به خيابان‌ها آمده و پايكوبي كردند اما اين نتايج، برخي رهبران اروپايي را واداشته تا با ابراز نگراني نسبت به شرايط سخت‌تري كه ممكن است يونان با آن روبه‌رو شود نسبت به پيامدهاي سياسي آن، همانند قدرت‌گيري فاشيسم در آلمان پس از معاهده ورساي، هشدار دهند. بيشتر تحليلگران و ناظران آگاه باور دارند كه رخداد يونان و رايي كه از مردم گرفته شد به معناي اين است كه يونان و يورو در مسير برزخ حركت مي‌كنند. به گزارش رويترز، همه‌پرسي در شرايطي به كار خود پايان داد كه از جمعيت 10ميليون نفري واجد شرايط راي، تنها 39درصد از يوناني‌ها حاضر به پذيرش شرايط بودند. به عقيده موافقان، اين همه‌پرسي پيروزي دموكراسي بر ديكتاتوري بود در حالي كه مخالفان آن معتقدند مردم يونان هنوز نمي‌دانند دقيقا با چه چيزي مخالفت كرده‌اند و همين مي‌تواند يونان را به لبه پرتگاه بكشاند. بلافاصله پس از مشخص شدن نتيجه «يانيس واروفاكيس» وزير دارايي يونان استعفاي خودش را اعلام كرد. او پيش از برگزاري همه‌پرسي نيز اعلام كرده بود كه نتيجه هرچه باشد از سمت خود استعفا خواهد داد. او روز قبل از برگزاري همه‌پرسي كشورهاي حوزه يورو را تروريست خوانده بود. از اين‌رو همزمان با اعلام استعفاي خود در حساب كاربري‌اش در توئيتر اعلام كرد: «بعد از اعلام نتايج همه‌پرسي يونان، مطلع شدم كه بعضي از شركاي ما در منطقه يورو و نزديكان آنها نمي‌خواهند من در نشست‌ها حضور داشته باشم، نخست‌وزير نيز معتقد است وي در اين صورت آسان‌تر مي‌تواند به توافق برسد.» با اعلام نتيجه همه‌پرسي بازار سهام اروپا و يورو در جهان سقوط قابل‌توجهي پيدا كرد اما با اعلام استعفاي واروفاكيس از ميزان سقوط آن كاسته شد. شاخص سهام بورس توكيو، بورس هنگ‌كنگ، بورس سيدني، سئول و بورس ولينگتن نيز كاهش يافت. در همين حال ارزش يورو در برابر دلار و ين هم نسبت به ارزش آن در مبادلات الكترونيكي روز يكشنبه كاهش يافت. همزمان «آنتونيوس ساماراس» رهبر حزب راستگراي «دموكراسي نوين» يونان نيز از سمت خود كناره‌گيري كرد. ساماراس پس از اين همه‌پرسي پيروزي اظهاراتي كه از تلويزيون يونان پخش شد، اعلام كرد: «حزب ما به حركتي جديد نياز دارد. من از رياست حزب دموكراسي نوين استعفا مي‌دهم.» ساماراس اقتصاددان و سياستمدار يوناني است كه از 20ژوئن 2012 تا 26 ژانويه 2015 نخست‌وزير يونان بود. او همچنين از سال 2009 رهبر حزب محافظه‌كار دموكراسي نوين را برعهده داشت.
نجات يا مرگ؟
پس از بي‌نتيجه ماندن مذاكرات يونان با طلبكارانش، رد شدن درخواست الكسيس سيپراس براي دريافت وام جهت پرداخت بدهي به صندوق بين‌المللي پول و گذشتن از موعود پرداخت زماني فرارسيد كه سيپراس اعلام كرد شرايط وام‌دهندگان را به همه‌پرسي خواهد گذاشت. بسياري از اعضاي اتحاديه اروپا با برگزاري اين همه‌پرسي مخالفت كردند چراكه معتقد بودند راي منفي در اين همه‌پرسي به معناي خروج يونان از حوزه يورو و اتحاديه اروپاست. اما دولت يونان شرايط وام‌دهندگان را تحقيرآميز خواند و آنها را به «باج‌خواهي» متهم مي‌كند. از اين‌رو سيپراس، ساعاتي پس از اعلام نتيجه همه‌پرسي، راي مردم يونان را «انتخابي شجاعانه» و راي به دموكراسي و اعلام همبستگي با اروپا توصيف كرد. او گفته است: «يونان از فردا پاي ميز مذاكره برمي‌گردد و اولويت اصلي ما برقراري ثبات اقتصادي در اين كشور خواهد بود... اين‌بار بدهي‌ها روي ميز مذاكره حل و فصل خواهد شد.»
آينده ناممكن
شرايط يونان پس از همه‌پرسي همچنان در هاله‌يي از ابهام قرار دارد. برخي اقتصاد‌دان‌هاي حوزه يورو معتقدند كه بانك‌هاي يونان تنها چند روز با تمام شدن نقدينگي و ورشكستگي كامل فاصله دارند. در اين صورت ميليون‌ها يوناني پس‌اندازشان را از دست مي‌دهند، شركت‌ها ورشكست مي‌شوند و يونان با كمبود مواد غذايي و دارويي وارداتي روبه‌رو خواهد شد. رييس پارلمان اروپا نيز روز برگزاري همه‌پرسي اعلام كرده بود اگر يونان در همه‌پرسي شرايط وام‌دهندگان را رد كند بايد واحد پولي غير از يورو براي خودش انتخاب كند. «يورون دايسلبلوم»، رييس گروه وزراي دارايي حوزه يورو نيز نتايج همه‌پرسي را براي آينده يونان «بسيار تاسف‌آور» دانست. «زيگمار گابريل»، وزير اقتصاد و معاون صدراعظم آلمان هم ازسرگيري مذاكره با يونان را «غيرقابل تصور» توصيف كرد و گفت آقاي سيپراس و دولت او، يونان را به پرتگاه «انزوا و نوميدي تلخ» هدايت مي‌كنند.
به گزارش راديو فرانسه، مارتين شولتز، رييس پارلمان اروپا، در واكنش به نتيجه اين همه‌پرسي گفت: «حتي اگر در همه‌پرسي طرح طلبكاران بين‌المللي راي منفي بياورد باز هم اتحاديه اروپا مردم يونان را تنها نخواهد گذاشت.» به عقيده شولتز حكومت يونان مردم اين كشور را به بن‌بست كشانده و اروپا وظيفه دارد كه به كمك آنان بشتابد. همزمان وزير اقتصاد فرانسه، امانوئل ماكرون، نيز گفت كه نبايد نتيجه همه‌پرسي را به «معاهده ورساي» عليه يونان تبديل كرد. يعني نبايد شرايط سخت‌تري را به يونان تحميل كرد كه پي‌آمدهاي سياسي‌اش همانند قدرت‌گيري فاشيسم در آلمان پس از معاهده ورساي خطرناك و غيرقابل پيش بيني خواهد بود.
آلمان و دست‌اندركاران قدرتمند حوزه يورو بيشتر از سايرين نسبت به نتيجه اين همه‌پرسي و آينده مذاكرات نگران هستند. «ينس وايدمن»، رييس بانك مركزي آلمان، با هشدار به آنگلا مركل صدراعظم آلمان اعلام كرد كه خروج احتمالي يونان از منطقه يورو، موجب مي‌شود تا اقتصاد آلمان با ميليارد‌ها يورو كسري بودجه مواجه شود. بانك مركزي آلمان اين كسري را معادل ۱۴ميليارد و ۴۰۰ميليون يورو تخمين زده و گفته است كه خروج يونان از حوزه يورو به كاهش سود بانك مركزي آلمان منجر مي‌شود كه بخش مهمي از آن به بودجه سالانه دولت واريز مي‌شود. نشريه «لو فيگارو» پس از اعلام نتيجه همه‌پرسي يونان اعلام كرد نشست اضطراري «دونالد تاسك» رييس شوراي اروپا و سران حوزه يورو روز سه‌شنبه برگزار خواهد شد. «فرانسوا اولاند» رييس‌جمهور فرانسه و «آنگلا مركل» صدر اعظم آلمان، بلافاصله پس از قطعي شدن شكست طرفداران رياضت اقتصادي در يونان، تلفني گفت‌وگو كرده و برگزاري اين نشست اضطراري را خواستار شدند.
در ميان مخالفان نتيجه اين همه‌پرسي تنها رييس‌جمهور آرژانتين نسبت به اين نتيجه واكنش مثبت نشان داد و از آن حمايت كرد. به گزارش يورونيوز، «كريستينا فرناندز»، رييس‌جمهوري آرژانتين كه براي دفاع ستيزه‌جويانه از سياست‌هاي غيررسمي‌اش شناخته مي‌شود، در پيامي توئيتري گفت كه راي يونان نشان‌دهنده پيروزي دموكراسي و شرافت است.
فرناندز گفت: «مردم يونان به شرايط غيرممكن و غيرانساني كه براي تجديد ساختار بدهي آنها تحميل مي‌شد، نه گفتند. ما مردم آرژانتين درك مي‌كنيم كه شرايط چگونه است. اميدواريم كه اروپا و رهبران آن پيام اين رفراندوم را بگيرند و بدانند كه نمي‌توانند كسي را به زور مجبور كنند تا مجوز مرگ خود را امضا كند.» شباهت بسياري ميان بحران مالي 2002 آرژانتين و آشوب مالي در يونان وجود دارد. نظام‌هاي مالي انعطاف‌ناپذير، مقابله وام‌دهندگان با سياست‌هاي داخلي براي حل كردن مشكل مذكور و سيستم‌هاي بانكداري در نقطه عطف.