صاحب‌خبر - تهران / خبرگزاری صدا و سیما / سیاسی (رسانه های بیگانه) 1394/04/13
بدهی های خارجی یونان سر فصل تازه ای از بحران اقتصادی در غرب را به نمایش گذاشته است. سه شنبه هفده گذشته به رغم سر رسید مهلت پرداخت اولین قسط بدهی‌های یونان به صندوق بین‌المللی پول به ارزش 1.1 میلیارد دلار، دولت جوان این کشور تائید کرد که قسط بدهی خود به صندوق بین‌المللی پول را به دلیل ناتوانی مالی نخواهد پرداخت. این در حالی است که مجموع بدهی های آتن بالغ بر 350 میلیارد دلار برآورد می شود که بخش اعظم آن را به بانک مرکزی اروپا ، اتحادیه اروپا و صندوق بین المللی پول باید باز گرداند. اتحادیه اروپا برای دریافت طلب های خود وام های جدیدی به مقامات این کشور پیشنهاد کرده است. اما شروطی که آنها برای اصلاحات اقتصادی یونان مطرح ساخته اند ، مخالفت مردم و مقامات یونانی را در پی داشته است. اما با روندی که پیش آمده احتمال خروج یونان از اتحادیه اروپا جدی شده و این امر تاثیرات منفی بسیاری بر اقتصاد ناحیه یورو خواهد گذارد. برخی از کارشناسان اقتصادی اما بر این باورند که هر چند خروج این کشور از اتحادیه اروپا تاثیرات منفی خواهد داشت اما این تاثیرات آنچنان اندک می نماید که چشم پوشی از آن ممکن خواهد بود. اما بی تردید این خروج به خروج سایر کشورهای ضعیف تر از این اتحادیه دامن خواهد زد. به هر روی، اکنون کشورهای عضو حوزه یورو، صندوق بین المللی پول و بانک مرکزی اروپا منتظر اعلام نتیجه همه پرسی روز یکشنبه ( فردا ) در یونان هستند. اما تحلیل رسانه های بیگانه را - طی شبانه روز گذشته از چشم انداز این بحران و نتایج احتمالی همه پرسی ارائه داده اند - در چند محور اساسی خلاصه می کنیم.
الف/ نگرانی اعضای اتحادیه اروپایی از خارج شدن یونان از منطقه یورو
-----------------------------------------------------------------
بی تردید بخش از مشکلات یونان ناشی از سیاست های نامتوازن پولی اتحادیه اروپا و اعمال آن بر کشورهای ضعیف تر از جمله یونان است. این مطلب در بعضی از شبکه های خبری نیز گاه بازتاب می یابد. آشوکا مودی، استاد دانشگاه پرینستون، به خبرگزاری آسوشیتدپرس(1394/04/12) می گوید که گزارش صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد ، وام‌دهندگان با quotation mark حسن نیت quotation mark با یونان مذاکره نکرده‌اند، چرا که تسهیل شرایط بازپرداخت وام در مذاکرات به بحث گذاشته نشده است. در حالی که یونان به ساعات برگزاری همه پرسی اجرای سیاست‌های اصلاحات اقتصادی نزدیک تر می‌شود، صندوق بین المللی پول و طرف های اروپایی حملات بی سابقه‌ای را به یونان آغاز کرده اند. با اینکه سیگمار گابریلوزیر اقتصاد آلمان روز جمعه بحران بدهی یونان را یکی از مسائل نسبتا کم اهمیت اروپا بر می شمارد. (خبرگزاری رویترز 1394/04/12) دومبروفسکیس نایب رئیس کمیسیون اروپا جمعه هشدار داد رأی «نه» یونانی ها در همه پرسی، توانایی آتن را برای مذاکره با طلبکاران افزایش نخواهد داد، بلکه آن را کاهش می دهد. کریستین لاگارد، مدیر کل صندوق بین المللی پول، یونان را ناگزیر از انجام اصلاحات اقتصادی و روی آوردن به ریاضت می داند (خبرگزاری فرانسه 1394/04/12) مدیر کل این نهاد بین‌المللی ناظر بر گسترش همکاری‌های پولی و تسهیل رشد متوازن تجارت بین الملل ، اما گام دوم برای این کشور را در quotation mark پرداختن به موضوع تمدید مهلت بازپرداخت بدهی های کشور quotation mark می داند.
ب/ نظر مردم یونان و سایر کشورها درباره این بحران
------------------------------------------------
مردم و دولت یونان در حالی که خود را برای شرکت در همه پرسی فردا آماده می کنند ، عده ای از آنها در مخالفت با خواسته های اتحادیه اروپا دست به تظاهرات می زنند. به طوری که پلیس یونان با شماری از تظاهرکنندگان در مرکز آتن درگیر و با آنها برخورد کرده است.(شبکه تلویزیونی فرانس بیست و چهار 1394/04/12) البته این مخالفت ها در بعضی از کشورهای اروپایی نیز انجام می شود. براساس گزارش های منتشره بیش از 260 هزار اتریشی خواستار خروج این کشور از اتحادیه اروپا شده اند. (اسپوتنیک 1394/04/12) نتایج تازه ترین نظرسنجی صورت گرفته در یونان که روز جمعه منتشر شد، حاکی از آن است در همه پرسی آتی شمار موافقان طرح پیشنهادی طلبکاران یونان نسبت به شمار مخالفان این طرح اندکی افزایش یافته است.( خبرگزاری فرانسه 1394/04/12) به هر حال محدودیت برداشت از حساب های بانکی در یونان، مردم این کشور را نگران کرده است.(خبرگزاری آسوشیتد پرس 1394/04/12) اما به نظر می رسد مقامات یونانی نیز از برخورد های کشورهای اروپایی در قبال بحران اقتصادی آتن ، به شدت عصبانی هستند. یک مقام یونانی - معاون وزیر کشور - تصریح می کند که اتحادیه اروپا نمی تواند از یونان اخاذی کند. (شبکه تلویزیونی سی ان ان 1394/04/13) البته در گزارش های دیگر این مقامات مواضع آرام تری در قبال بحران ابراز داشته اند. همانطور که شبکه تلویزیونی بی بی سی(1394/04/12) آورده یانیس واروفاکیس Varoufakis در گفتگو با این شبکه تصریح می کند که قطع نظر از اینکه نتیجه این همه پرسی بله یا خیر باشد، با طرفهای اروپایی و وام دهندگان خارجی به توافق خواهند رسید.
ج / نتایج احتمالی همه پرسی و پیامدهای آن
-------------------------------------------
نتایج همه پرسی در یونان برای بسیاری از مقامات اروپایی و به طور کلی رسانه های غربی اهمیت داشته است. در این ارتباط ولفگانگ شویبله وزیر دارایی آلمان بر این باور است که هرگونه مذاکره جدید با آتن برای آنکه به نتیجه برسد ، به زمان زیادی نیاز خواهد داشت، حتی اگر یونانی ها در همه پرسی روز یکشنبه رای مثبت بدهند. (خبرگزاری فرانسه 1394/04/12) اظهارات شویبله نشان می دهد یونان پس از همه پرسی روز یکشنبه درباره شروط طرح نجات اتحادیه اروپا و صندوق بین المللی پول، با مشکلات عدیده ای برای از سرگیری سریع مذاکرات مواجه خواهد شد. متئو رنتسی نخست وزیر ایتالیا هم پیش بینی می کند که احتمالا همه پرسی روز یکشنبه در یونان به خروج این کشور از منطقه یورو منجر نشود و آتن باز هم به مذاکرات ادامه دهد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک از مسکو (1394/04/12) رنتسی می گوید که « یونان از منطقه یورو جدا نخواهد شد ، بلکه هر آنچه در توان دارد برای دستیابی به توافق با طلبکاران خود انجام خواهد داد.» اما در هر صورت نتیجه همه پرسی در یونان گویا برای بعضی از کارخانه داران و روسای شرکت های یونانی هم چندان خوشایند نیست. شبکه تلویزیونی فرانس بیست و چهار (1394/04/11) اظهارات روسیس یک کارخانه دار را منعکس کرده است که ؛وی با انتقاد از اتحادیه اروپا با ناامیدی از آینده اظهار می دارد: «دیواری از ناامیدی در برابر ما ایجاد کرده اند و ما می دانیم که بعد از برگزاری همه پرسی اوضاع بدتر خواهد شد. »
گذشته از نظر شبکه پنج تلویزیون فرانسه(1394/04/12) مخالفت یونانی ها با خروج کشورشان از منطقه یورو به معنای پایان کار آلکسیس سیپراس و دولتش خواهد بود. زیرا او از تغییری بزرگ در اروپا سخن به میان آورده است.
رویکرد طرفین در قبال این بحران و راه حلهای ارائه شده نشان می دهد که در صورت پذیرش شروط اتحادیه اروپا از سوی دولت یونان ، با توجه به مشکلات نقدینی در این کشور و بحران فزاینده بیکاری و همچنین افزایش وام ها و لزوم بازگشت آن ،ورشکستی این کشور به عنوان عضو اتحادیه اروپایی تنها به تعویق خواهد افتاد و هر دو طرف باید خود را برای دست و پنجه نرم کردن در آینده آماده نمایند. در هر حال صرف نظر از مثبت یا منفی بودن نتیجه همه پرسی ، خطرها برای فروپاشی این اتحادیه همچنان باقی خواهد ماند . چه خروج یونان از آن ، شکافی در بدنه آن محسوب می شود.
----------------------------------
پردازش و تحلیل // خلیل اله بیات
∎