شناسهٔ خبر: 61525615 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: قدس آنلاین | لینک خبر

محرم در کرمان؛ از فرش کردن کوچه‌ها برای اقامه عزای حسین(ع) تا تعزیه ۲۰۰ ساله ده‌زیار

محرم و صفر که از راه می‌رسد کوچه‌های منتهی به منزل مرحوم خوشرو در کرمان را فرش می‌کنند تا برای پذیرایی از مردمان عزادار سیدالشهدا و یارانش شرایط مهیا شود.

صاحب‌خبر -

به گزارش قدس آنلاین، سیاه‌پوش کردن منازل و معابر نیز از دیگر رسوم سنتی مردم کرمان در ورود به ماه محرم و صفر بوده است که طی آن ضمن عَلم کردن پرچم‌های سیاه، چادرها و خیمه‌هایی را برای پذیرایی از مردم و عزاداران برپا می‌کردندکه با توزیع آبگوشت نذری معروف به آبگوشت امام حسینی (که جا دارد در فهرست ثبت ملی قرار گیرد) خاتمه می‌یافت.

پذیرایی از عزادارانی که با چای روضه حسین (ع) جان می‌گیرند و آبگوشت معروف به آبگوشت امام حسینی را اطعام می‌کنند، سال‌ها است که به حرفه همیشگی صاحبان منزل مرحوم خوشرو در کرمان تبدیل شده است.

از فرش کردن کوچه‌ها برای اقامه عزای حسین(ع) تا تعزیه ۲۰۰ ساله ده‌زیار

روضه‌خوانی در منزل مرحوم خوشرو به پیش از دوران پهلوی اول بازمی‌گردد؛ اصرار بر اقامه عزای حضرت امام حسین (ع) و یاران باوفایش در دوران رضاخان که برپایی مراسم ممنوع شد نیز از سحرگاهان تا اذان صبح به قوت خود پابرجا بوده است.

از این خانه‌ها که درهایشان را در ایام سوگواری قهرمانان کربلا به‌روی مردم می‌گشایند، کم نیست؛ دیوان‌خانه امام جمعه نیز از دیگر مجموعه‌هایی است که به همت سیدجواد شیرازی در دوران قاجار در محله میدان قلعه کرمان احداث و به محلی برای برگزاری مراسم روضه‌خوانی به خصوص دهه اول محرم تبدیل می‌شود.

چراغ خانه‌های کرمانی‌ها در دیار کریمان همزمان با شب‌های محرم پرنورتر است؛ منزل مرحوم سیدیوسف سجادیان در میدان امام پشت مسجد ملک در مرکز پهناورترین استان ایران از جمله منازلی است که قدمت برگزاری مراسم عزاداری در آن به بیش از صد سال می‌رسد.

از دیگر منازلی که همواره میزبان مردم متدین برای برپایی مراسم روضه‌خوانی بوده است، می‌توان به خانه سردار نصرت از حاکمان روزگار قاجار در کوچه معروف به کوچه سردار اشاره کرد که دلبستگی زیادی به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) داشته است و قریب به هفتاد سال قبل هیأت‌های عزاداری آن‌جا حضور پیدا می‌کردند.

عزاداری برای امام سوم شیعیان در کرمان تنها به منازل ختم نمی‌شد؛ تکیه میدان قلعه، تکیه همت، تکیه قلعه محمود، تکیه گلبازخان، تکیه آبگوشتی‌ها، تکیه بازار شاه، تکیه محله شهرنیز سابقه‌ای طولانی در برگزاری مراسم سوگواری برای حضرت امام حسین (ع) داشته‌اند.

هنگامه شام غریبان که فرا برسد، وارد تکیه که می‌شوی، مردانی را می‌بینی که با پای برهنه و گَرد گرفته، حول منبر سخنران نشسته‌اند تا به رسم هرساله پس از گذر از چهل منبر در حسینیه‌ها ومساجد، ادای دین کنند و داستان کربلا را زنده نگه دارند و آنچه از ذهن و قلبشان می‌گذرد، از خداوند طلب کنند.

میزبانی اهالی ده‌زیار از محرم

کرمانی‌ها در گذر تاریخ از نخستین جوامعی بودند که آئین مقدس اسلام را پذیرفتند؛ مراسم روضه‌خوانی و عزاداری برای پنج تن آل عبا در کرمان، همچون دیگر نقاط سرزمین ایران، رونق گسترده‌ای داشته است و دلبستگی مردمان این خطه به شهدای کربلا، بر رونق مجالس عزا و ماتم محرم و صفر افزوده است.

از قدیمی‌ترین آئین‌های سنتی محرم می‌توان به اجرای تعزیه در روستای ده‌زیار که قدمت آن به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد، اشاره کرد که در روزهای تاسوعا و عاشورا با نقش‌آفرینی ۳۰۰ هنرجو تماشاچیان را با واقعیت صحنه کربلا آشنا می‌کنند.

اجرای تعزیه در این روستا پیش از انقلاب به صورت کاروانی بود و پس از انقلاب با افزایش جمعیت روستا، به سمت اجرای سکویی و حرفه‌ای رفت و هرساله مردمانی از سایر نقاط استان برای تماشای تعزیه در روزهای تاسوعا و عاشورا حاضر می‌شوند.

برای برگزاری باشکوه این آئین سنتی، هرساله کوچک و بزرگ بسیج می‌شوند و دست‌اندرکاران نخل‌هایی را از شهداد و اندوهجرد در میدان تعزیه می‌کارند و خیمه‌هایی را برپا می‌کنند تا فضا را به صحنه کربلا شبیه‌تر نمایند.

مردم روستای ده‌زیار از بدو تولد فرزندانشان، آن‌ها را با محیط تعزیه و اجراهای نمایشی آشنا می‌کنند؛ حتی زنان روستا در مراسم تعزیه از خداوند، فرزند طلب می‌کنند تا خادم امام حسین (ع) شود و در تعزیه‌ها شبیه‌خوانی کند.

از فرش کردن کوچه‌ها برای اقامه عزای حسین(ع) تا تعزیه ۲۰۰ ساله ده‌زیار

تعزیه روستای ده‌زیار، نمایشی است که با ذکر مصائب امام حسین (ع) و اهل بیت و یاران باوفایش تا بیان نحوه شهادت حضرت ابوالفضل (ع) و حضرت امام حسین (ع) پیش می‌رود و به جریان شهادت اباعبدالله الحسین (ع) می‌پردازد و با سوزاندن خیمه‌ها و اسارت اهل بیت امام به پایان می‌رسد.

در اجرای تعزیه روستای ده‌زیار هم‌چنین می‌توان به نقش مهم و فراوان زنان روستا که تعداد آن‌ها به یکصد نفر نیز می‌رسد، اشاره کرد که با حضور در نمایش تعزیه به عنوان هنرجو، سهم بسزایی در اجرای مطلوب این ویژه برنامه مذهبی دارند.

میزبانی از سوگواره ملی تعزیه در روستای ده‌زیار نیز از دیگر نقاط قوت این منطقه است که از عمر آن ده سال می‌گذرد و همواره با جمعیتی حدود ۴ هزار نفر از اقصی نقاط کشور با حضور اساتید و هنرمندانی از سراسر ایران برگزار می‌شود.