در مرحله بالاتر، پدر يا سرپرست خانواده وقتي از حل بحران مالي ناتوان مي‌شود، اميد دارد كه دولت و سيستم حكومتي چاره‌اي براي بحران مالي او، همشهريان و مردم ديگر پيدا كند. اما وقتي همه بدانند كه دولت هم راهي براي نجات مردم از بحران مالي ندارد، آنچه باقي مي‌ماند نااميدي و استيصال است. اين وضعيتي است كه اكنون يونان را فراگرفته است. بحران مالي به مرز ورشكستگي رسيده، مذاكره براي وام بيشتر به بن‌بست خورده، دولت هم نمي‌داند چه بايد بكند و حالا مي‌خواهد روز يكشنبه در يك همه‌پرسي، نظر مردم را براي انتخاب راه‌حل اين بحران جويا شود.
پرسشي كه 11 ميليون يوناني بايد روز يكشنبه به آن جواب بدهند اين است: آيا با شرايط رياضتي وام‌دهندگان اروپايي موافقيد يا نه؟ دولتمردان چپ‌گرايي كه 6 ماه پيش با راي مردم يونان و با وعده حل بحران روي كار آمدند، از مردم خواسته‌اند كه به اين پرسش جواب نه بدهند. اساسا مردم يونان 6 ماه پيش به حزبي كه اكنون در قدرت است رأي دادند تا دربرابر اين شرايط مقاومت كند و راهي غيراز اين شرايط براي نجات كشور از بحران بيابد. اما مسئله به اين آساني نيست. بحران يونان با يك رأي بله يا خير مردم در همه‌پرسي روز يكشنبه حل نمي‌شود. اين را اكنون اكثريت مردم يونان هم دريافته‌اند و به همين‌خاطر نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد آنطور كه قبلا پيش‌بيني مي‌شد مردم در رأي منفي به شرايط وام‌دهندگان اروپا، يكصدا نيستند.
در چنين شرايطي معمولا رأي و نظر مردم رايي احساسي و مبتني بر شرايط حال است تا پيش‌بيني آينده. دولت چپ‌گراي يونان هم با حساب كردن روي همين موج احساسي، همه‌پرسي اعلام كرد تا رأي منفي مردم را در مقابل اروپايي‌ها قرار دهد و امتياز بيشتري بگيرد. هنوز معلوم نيست نتيجه نهايي همه‌پرسي چه مي‌شود. اما اكنون ديگر همه مي‌دانند كه يونان در نتيجه بي‌مسئوليتي و فساد دولتمردان قبلي به چنين روزي رسيد. البته اروپايي‌ها هم مي‌دانند تحميل شرايط رياضتي به مردم يونان، راه‌حل نهايي اين بحران نيست. صندوق بين‌المللي پول در گزارش جديد خود اعتراف كرده كه حتي اگر يونان همه شرايط سخت را بپذيرد، باز هم بحران تمام نمي‌شود و بايد وام و مهلت بيشتري دريافت كند.
در بحران كنوني يونان پاي خيلي سؤالات در ميان است: از دمكراسي و حق تعيين سرنوشت تا فساد و بي‌مسئوليتي حاكمان، از ترديد درباره وحدت مالي يك قاره تا پيش‌بيني و مهار پيامدهاي جهاني شدن، از سياست و اقتصاد، تا مردم‌شناسي و فرهنگ. به همه اينها نمي‌توان يك‌شبه پاسخ داد.
∎