«روايت مردم از بحران يونان» عنوان يادداشت روز روزنامه همشهري به قلم نيلوفر قديري است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد:
وقتي يک خانواده دچار بحران مالي مي‌شود، اعضا و فرزندان به پدر يا سرپرست خانواده چشم اميد دارند تا بالاخره به شکلي، همه را از بحران عبور دهد.
در مرحله بالاتر، پدر يا سرپرست خانواده وقتي از حل بحران مالي ناتوان مي‌شود، اميد دارد که دولت و سيستم حکومتي چاره‌اي براي بحران مالي او، همشهريان و مردم ديگر پيدا کند. اما وقتي همه بدانند که دولت هم راهي براي نجات مردم از بحران مالي ندارد، آنچه باقي مي‌ماند نااميدي و استيصال است. اين وضعيتي است که اکنون يونان را فراگرفته است. بحران مالي به مرز ورشکستگي رسيده، مذاکره براي وام بيشتر به بن‌بست خورده، دولت هم نمي‌داند چه بايد بکند و حالا مي‌خواهد روز يکشنبه در يک همه‌پرسي، نظر مردم را براي انتخاب راه‌حل اين بحران جويا شود.
پرسشي که 11 ميليون يوناني بايد روز يکشنبه به آن جواب بدهند اين است: آيا با شرايط رياضتي وام‌دهندگان اروپايي موافقيد يا نه؟ دولتمردان چپ‌گرايي که 6 ماه پيش با راي مردم يونان و با وعده حل بحران روي کار آمدند، از مردم خواسته‌اند که به اين پرسش جواب نه بدهند. اساسا مردم يونان 6 ماه پيش به حزبي که اکنون در قدرت است رأي دادند تا دربرابر اين شرايط مقاومت کند و راهي غيراز اين شرايط براي نجات کشور از بحران بيابد. اما مسئله به اين آساني نيست. بحران يونان با يک رأي بله يا خير مردم در همه‌پرسي روز يکشنبه حل نمي‌شود. اين را اکنون اکثريت مردم يونان هم دريافته‌اند و به همين‌خاطر نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد آنطور که قبلا پيش‌بيني مي‌شد مردم در رأي منفي به شرايط وام‌دهندگان اروپا، يکصدا نيستند.
در چنين شرايطي معمولا رأي و نظر مردم رايي احساسي و مبتني بر شرايط حال است تا پيش‌بيني آينده. دولت چپ‌گراي يونان هم با حساب کردن روي همين موج احساسي، همه‌پرسي اعلام کرد تا رأي منفي مردم را در مقابل اروپايي‌ها قرار دهد و امتياز بيشتري بگيرد. هنوز معلوم نيست نتيجه نهايي همه‌پرسي چه مي‌شود. اما اکنون ديگر همه مي‌دانند که يونان در نتيجه بي‌مسئوليتي و فساد دولتمردان قبلي به چنين روزي رسيد. البته اروپايي‌ها هم مي‌دانند تحميل شرايط رياضتي به مردم يونان، راه‌حل نهايي اين بحران نيست. صندوق بين‌المللي پول در گزارش جديد خود اعتراف کرده که حتي اگر يونان همه شرايط سخت را بپذيرد، باز هم بحران تمام نمي‌شود و بايد وام و مهلت بيشتري دريافت کند.
در بحران کنوني يونان پاي خيلي سؤالات در ميان است: از دمکراسي و حق تعيين سرنوشت تا فساد و بي‌مسئوليتي حاکمان، از ترديد درباره وحدت مالي يک قاره تا پيش‌بيني و مهار پيامدهاي جهاني شدن، از سياست و اقتصاد، تا مردم‌شناسي و فرهنگ. به همه اينها نمي‌توان يک‌شبه پاسخ داد.
∎
وقتي يک خانواده دچار بحران مالي مي‌شود، اعضا و فرزندان به پدر يا سرپرست خانواده چشم اميد دارند تا بالاخره به شکلي، همه را از بحران عبور دهد.
در مرحله بالاتر، پدر يا سرپرست خانواده وقتي از حل بحران مالي ناتوان مي‌شود، اميد دارد که دولت و سيستم حکومتي چاره‌اي براي بحران مالي او، همشهريان و مردم ديگر پيدا کند. اما وقتي همه بدانند که دولت هم راهي براي نجات مردم از بحران مالي ندارد، آنچه باقي مي‌ماند نااميدي و استيصال است. اين وضعيتي است که اکنون يونان را فراگرفته است. بحران مالي به مرز ورشکستگي رسيده، مذاکره براي وام بيشتر به بن‌بست خورده، دولت هم نمي‌داند چه بايد بکند و حالا مي‌خواهد روز يکشنبه در يک همه‌پرسي، نظر مردم را براي انتخاب راه‌حل اين بحران جويا شود.
پرسشي که 11 ميليون يوناني بايد روز يکشنبه به آن جواب بدهند اين است: آيا با شرايط رياضتي وام‌دهندگان اروپايي موافقيد يا نه؟ دولتمردان چپ‌گرايي که 6 ماه پيش با راي مردم يونان و با وعده حل بحران روي کار آمدند، از مردم خواسته‌اند که به اين پرسش جواب نه بدهند. اساسا مردم يونان 6 ماه پيش به حزبي که اکنون در قدرت است رأي دادند تا دربرابر اين شرايط مقاومت کند و راهي غيراز اين شرايط براي نجات کشور از بحران بيابد. اما مسئله به اين آساني نيست. بحران يونان با يک رأي بله يا خير مردم در همه‌پرسي روز يکشنبه حل نمي‌شود. اين را اکنون اکثريت مردم يونان هم دريافته‌اند و به همين‌خاطر نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد آنطور که قبلا پيش‌بيني مي‌شد مردم در رأي منفي به شرايط وام‌دهندگان اروپا، يکصدا نيستند.
در چنين شرايطي معمولا رأي و نظر مردم رايي احساسي و مبتني بر شرايط حال است تا پيش‌بيني آينده. دولت چپ‌گراي يونان هم با حساب کردن روي همين موج احساسي، همه‌پرسي اعلام کرد تا رأي منفي مردم را در مقابل اروپايي‌ها قرار دهد و امتياز بيشتري بگيرد. هنوز معلوم نيست نتيجه نهايي همه‌پرسي چه مي‌شود. اما اکنون ديگر همه مي‌دانند که يونان در نتيجه بي‌مسئوليتي و فساد دولتمردان قبلي به چنين روزي رسيد. البته اروپايي‌ها هم مي‌دانند تحميل شرايط رياضتي به مردم يونان، راه‌حل نهايي اين بحران نيست. صندوق بين‌المللي پول در گزارش جديد خود اعتراف کرده که حتي اگر يونان همه شرايط سخت را بپذيرد، باز هم بحران تمام نمي‌شود و بايد وام و مهلت بيشتري دريافت کند.
در بحران کنوني يونان پاي خيلي سؤالات در ميان است: از دمکراسي و حق تعيين سرنوشت تا فساد و بي‌مسئوليتي حاکمان، از ترديد درباره وحدت مالي يک قاره تا پيش‌بيني و مهار پيامدهاي جهاني شدن، از سياست و اقتصاد، تا مردم‌شناسي و فرهنگ. به همه اينها نمي‌توان يک‌شبه پاسخ داد.