صاحب‌خبر - با آنکه آمارهای رسمی حکایت از مرگ سالانه حدود 60 هزار نفر در ایران بر اثر مصرف دخانیات دارد اما متاسفانه سن شروع مصرف دخانیات در کشور کاهش یافته و به 13 سال رسیده است. رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به کاهش سن شروع مصرف دخانیات در کشور گفت: کودکان از رفتار ما می‌آموزند نه از گفتار ما، بنابراین والدین باید الگوی مناسبی برای فرزندان خود باشند و با پرهیز از استعمال دخانیات یا ترک آن، احتمال بروز این رفتار را در فرزند خود کاهش دهند. غلامرضا حیدری گفت: طبق آمار بیش از ۲۰ درصد مردان و 4 درصد زنان بالای ۱۵ سال در کشور مصرف روزانه سیگار دارند و از نظر آماری حدود ۱۴ درصد کل افراد جامعه به صورت روزانه به استعمال دخانیات می‌پردازند. به گفته وی، در صورتی که مصرف تفننی سیگار و قلیان را نیز در نظر بگیریم، حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد جامعه (زن و مرد) مصرف دخانیات دارند که در مقایسه با آمارهای جهانی از این نظر در جایگاه متوسطی قرار داریم. وی سن نخستین تجربه مصرف سیگار را با سن متوسط شروع مصرف دخانیات متفاوت دانست و افزود: سنی که فرد شروع به استعمال سیگار روزانه می‌کند، به عنوان سن شروع مصرف تلقی می‌شود که این سن در کشور ما بین ۱۳ تا ۱۵ سالگی است. رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه ضمن ابراز تاسف از کاهش سن شروع مصرف دخانیات در 2 دهه اخیر در کشور گفت: در دهه ۴۰، سن شروع مصرف سیگار در کشور ۳۰ سالگی، در دهه ۵۰ حدود ۲۵ سالگی و در دهه ۷۰ زیر ۱۸ سال بود اما امروز به ۱۳ تا ۱۵ سالگی رسیده است. به گفته وی، استعمال قلیان در زنان در 2 دهه اخیر به عنوان یک تفریح و سرگرمی تفننی و رفتار دسته‌ جمعی افزایش یافته است. وی با تاکید بر اینکه قلیان یک روش بهداشتی استعمال دخانیات نیست، گفت: افراد تصور می‌کنند در قلیان به دلیل عبور دود از محفظه آب، اثرات سمی و مضر آن کاهش می‌یابد اما این یک باور غلط است، زیرا دود تنباکو مرطوب شده و شرایط برای جذب عمقی‌تر آن در ریه فراهم می‌شود. حیدری افزود: همچنین تعداد پک‌هایی که به قلیان ‌زده می‌شود چندین برابر یک وعده سیگار است و استعمال یک سر قلیان ممکن است ساعت‌ها به طول بینجامد و اگر تمام یا خاموش شود نیز قابل تعویض است. وی تنباکوهای عطری را بی‌کیفیت برشمرد که در صنایع سیگارسازی استفاده نمی‌شوند و با یکسری ترکیبات رنگی و معطر آنها را آماده می‌کنند و اغلب به میکروب‌های مختلف آغشته هستند. وی بر ترک مصرف سیگار تاکید کرد و با اشاره به اینکه پس از خاموش کردن آخرین سیگار، ریه شروع به پاکسازی و ترمیم می‌کند، گفت: یک تا 2 روز پس از ترک سیگار بوی بد بدن فرد که ناشی از استعمال دخانیات است به وسیله گردش خون تصفیه شده و از بین می‌رود. وی افزود: حدود ۳۰ روز پس از ترک سیگار اثرات مضر آن در بدن کاهش می‌یابد، حجم ریه افزایش یافته، فشار تنفس بهبود می‌یابد، ظرفیت‌های تنفسی ریه نیز 3 ماه بعد و در برخی موارد ۶ ماه بعد به اندازه ریه طبیعی می‌رسد. به گفته وی، احتمال بروز عوارض قلبی - عروقی یک سال پس از ترک سیگار و احتمال بروز سرطان‌ها 3 تا 5 سال پس از ترک به اندازه یک فرد غیرسیگاری می‌رسد. وی افزود: روش‌های خوبی برای ترک استعمال دخانیات وجود دارد و افراد سیگاری می‌توانند با مراجعه به مراکز درمان دولتی از پزشکان آموزش‌دیده توصیه‌های لازم را دریافت کنند.∎​