شرق، نزهت اميرآباديان: هيچ تصميم و اراده‌اي براي تمديد مذاکرات وجود ندارد، اما احتمال تمديد مذاکرات وجود دارد. گفتوگوهاي هسته‌اي ميان ايران و کشور‌هاي 1+5 در يک سال و نيم گذشته حس تعليقي به‌همراه داشته، حسي که مدت‌هاست در ذهن و جان مردم ايران نفوذ کرده و همچنان تشديد و تمديد مي‌شود. اين تعليقِ کشدار پس از 8 سال سياست خاص دولت نهم و دهم ناگزير است. هميشه ساختن و اصلاح‌کردن بيشتر از تخريب و نابودي، وقت و انرژي می‌خواهد. براي ساختن ديواري آجري بايد دو نفر ساعت‌ها کار کنند و عرق بريزند، درصورتي‌که مي‌توان همان ديوار را در یک ثانیه با فرودآوردن پتکی سنگين ویران کرد.
روز گذشته مسئول امور رسانه‌اي تيم مذاکره‌کننده کشورمان از بازگشت محمدجواد ظريف به کشور خبر داد و گفت: وزیران خارجه دو کشور ايران و آمريکا پس از ديدارهاي خود، دستورالعمل‌هاي لازم درباره چگونگي ادامه کار روي متن و جزئيات آن را به تيم‌هاي خود دادند. دکتر ظريف براساس برنامه از پيش تعيين‌شده، يکشنبه‌شب به تهران عزيمت کرده و پس از يک روز حضور در تهران به وين باز خواهد گشت. قرار است لوران فابيوس، وزير خارجه فرانسه، براي ميزباني اجلاس محيط زيست به نيويورک برود و فليپ هاموند و فدريکا موگريني نيز به پايتخت‌هاي‌شان باز گردند، اما جان کري در وين خواهد ماند. چين، معاون وزير خارجه خود را به وين فرستاده و روسيه هم اعلام کرده سرگئي لاوروف، وزير خارجه‌اش را روز سه‌شنبه به وين اعزام خواهد کرد. روز شنبه يوکيا آمانو هم به هتل کوبورگ آمده بود. منابع ديپلماتيک گفتند هدف از حضور او در اين هتل، ملاقات با وزير خارجه آمريکا بود. يک مقام رسمي غربي اين مسئله را که وزیران حاضر در مذاکرات ايران و گروه 1+5 به پايتخت‌هاي خود رفت و آمد مي‌کنند، نشانه مثبتي دانست. ظریف قبل از بازگشت به تهران آن را برنامه ای از پیش تنظیم شده خواند و گفت این قرار را هفته گذشته در لوکزامبورگ با همتایان اروپایی اش گذاشته است. او گفت: هفته گذشته که در لوکزامبورگ بودیم و با وزیران سه کشور اروپایی صحبت کردیم قرار شد شنبه و یکشنبه وزیران در وین دیدار داشته باشند . اکنون که دیدارها انجام شده بعضی ا ز وزیران قبل از ظهر ، برخی بعدازظهر و بعضی تا شب وین را ترک می کنند. من هم امشب از وین می روم ولی سه شنبه بازخواهم گشت.
ظریف افزود:این قراری بود که از ابتدا گذاشته بودیم. آقای کری به خاطر وضعیت جسمی احتمالا در وین خواهد بود. وزیر امور خارجه تاکید کرد: مهم این است که یکی دو روز در اینجا گفت وگوی سیاسی داشته باشیم و دستورالعمل های لازم به هیات مذاکره کننده یعنی همکاران ما داده شود تا هیات های مذاکره کننده از طرف وزیران روی متن ها کار کنند. قرارمان از ابتدا این بود بعدا وزیران برگردند تا به موضوعات سیاسی برسند.
او اظهار کرد: به همین دلیل اگر بنده این یک روز را در وین بمانم کار زیادی نخواهم داشت. باید منتظر همکاران بمانم. الان به تهران می روم تا کارهای تهران را انجام دهم.
ظریف در پاسخ به سوالی درباره میزان امیدواریش به توافق گفت:ما همیشه گفته ایم اگر طرف مقابل اراده سیاسی داشته باشد رسیدن به توافق جامع کاملا میسر است. به این علت هم می گوییم طرف مقابل، چون به اراده سیاسی خود اعتماد داریم و می‌دانیم جمهوری اسلامی ، مقام معظم رهبری، ریاست محترم جمهوری و سایر مقامات کشور همه خواهان یک توافق عزتمند و بادوام هستند.
تلاش براي رفع پرانتزها
خبرگزاري ايرنا گزارش داده رايزني‌هاي دو و چند جانبه پنج وزير خارجه و ديپلمات‌هاي ارشد ايران و 1+5 مهم‌ترین برنامه روز يکشنبه- هفتم تير- در هتل کوبورگ بوده است و از روز دوشنبه، مذاکره براي نگارش متن توافق در آنجا از سر گرفته خواهد شد. مذاکره‌کنندگان اميدوارند پس از اين ملاقات‌ها سرنوشت برخي پرانتزها در متن توافق جامع که نقشي مهم در کل متن دارند، روشن شود.
وزيران امور خارجه ايران و آمريکا در چارچوب گفتوگوهاي جامع هسته‌اي براي سومين بار از روز شنبه تا لحظه نگارش اين گزارش، با يکديگر ديدار کردند. سيدعباس عراقچي و مجيد تخت‌روانچي، هشت دور با هلگا اشميد، معاون هماهنگ‌کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا، براي نگارش متن توافق جامع مذاکره کرده‌اند. کري و ظريف، وزیران امور خارجه آمريکا و ايران پس از دوبار ديدار در روز شنبه، نسبت به حصول يک توافق، ابراز خوشبيني کرده و از احتمال ادامه اين مذاکرات پس از ضرب‌الاجل 10 تير فقط برای چند روز خبر دادند. کري گفت: از نظر من همه افراد خواهان دستیابی به يک توافق هستند، اما ما بايد روي مسائل سختي کار کنيم. او تأکيد کرد: من اميدوار هستم. همچنين ظريف گفت اگر گروه 1+5 گام‌هاي مثبت را بردارد و خواسته‌هاي زياده‌ازحد نداشته باشد، به‌طور قطع به توافقي دست خواهيم يافت که به‌نفع همگان است.
خبرگزاري ايسنا، در گزارش خود به ساز هميشه‌ناکوک لوران فابيوس، وزير امور خارجه فرانسه نوشته است وزير خارجه فرانسه روز شنبه در بدو ورود به محل مذاکرات در جمع خبرنگاران از درخواست‌ها و موضوعاتي سخن گفت که به‌وضوح عقب‌نشيني از تعهدهای بيانيه لوزان بود. ايران همواره خواستار لغو کامل تحريم‌هاي يک‌جانبه و همه‌جانبه شوراي امنيت در چارچوب توافق جامع هسته‌اي بوده است و به نظر مي‌آيد بخشي از اختلاف‌نظر مهم ميان دو طرف در روزهاي پيش‌رو بر سر همين مسئله است. براساس بيانيه لوزان دو طرف پذيرفته‌اند تحريم‌هاي اقتصادي، مالي و بانکي که شامل تحريم‌هاي حوزه انرژي مي‌شود در روز اعلام توافق، لغو شود.
موگريني: اگر اراده سياسي باشد
به نتيجه مي‌رسيم
فدريکا موگريني، هماهنگ‌کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا، هدف از مذاکرات وين را تبديل «تفاهم سياسي سوئيس در ماه آوريل به توافقي محکم» عنوان کرد و گفت: بگذاريد فعلا به مهلت زماني مقرر پايبند باشيم، ولي شايد نياز به انعطاف داشته باشيم. هماهنگ‌کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا پيش از ورود به هتل کوبورگ در جمع خبرنگاران گفت: محور صحبت‌هاي امروز ما بررسي عملکرد تيم‌هاي مذاکره‌کننده در ماه‌هاي اخير است. مي‌خواهيم تفاهم سياسي‌ای را که در ماه آوريل در سوئيس به‌دست آمد، به يک متن و توافق محکم سياسي تبديل کنيم. وزيراني که امروز در اينجا نشست دارند تمامي تحولات ماه‌هاي اخير را بررسي مي‌کنند و روي نکات مهم سياسي که هنوز محل ابهام است تمرکز خواهند داشت. همچنين تيم‌هاي خود را براي نهايي‌کردن اين توافق راهنمايي خواهند کرد. هماهنگ‌کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا نسبت به موفقيت مذاکرات ابراز خوشبيني کرد و گفت: من ديد نسبتا مثبتي دارم که اگر طرفين اراده محکمي داشته باشند به چنين توافقي برسيم.
اختلاف‌های جدي انگليسي و شروط فرانسوي
فيليپ هاموند، وزير خارجه انگليس، ظهر يکشنبه پيش از ورود به هتل کوبورگ، محل مذاکره ايران و 1+5، گفت: هنوز اختلاف‌نظرهايی جدي بين دو طرف وجود دارد و توافق‌نکردن را بهتر از يک توافق بد خواند. او تأکيد کرد: هر دو طرف بايد قدم‌هايي بردارند تا به توافق برسيم. ما کار را به‌سختي ادامه مي‌دهيم تا نتيجه حاصل شود. اين در حالي است که روز شنبه، ششم تير، لوران فابيوس، وزير خارجه فرانسه، پيش از ديدار با ظريف در وين به خبرنگاران گفت ايران بايد سه شرط لازم را براي دستيابي به توافق نهايي بپذيرد؛ سه شرطي که وزير امور خارجه فرانسه از آنها سخن گفت به اختصار به این شرح است:
1. محدودکردن درازمدت ظرفيت تحقيق و توسعه، 2. بازرسي‌هاي سخت‌گيرانه از تأسيسات ايران و درصورت لزوم مراکز نظامي 3. بازگشت خودکار تحريم‌ها درصورت نقض تعهدات ايران.
اشتاين‌ماير: 1+5 نبايد شکست بخورد
فرانک والتر اشتاين‌ماير، وزير امور خارجه آلمان، پيش از سفر به وين در گفت‌وگو با روزنامه «دي‌ولت» ضمن تأکيد بر لزوم دستيابي به يک راه‌حل در مذاکرات هسته‌اي با ايران گفت: گروه 1+5 نبايد در رايزني‌هايش با ايران شکست بخورد. اشتاين‌ماير ادامه داد: با توجه به نزديک‌شدن به ضرب‌الاجل، تمام طرف‌ها به‌دنبال سازش هستند تا بتوانند يک توافق را نهايي کنند. وزير امور خارجه آلمان تأکيد کرد اکنون اين کار ضروري است، چون بدون يک توافق، جامعه بين‌الملل متحمل يک شکست در حل يک مناقشه ديپلماتيک از طريق مذاکره خواهد شد.
چين: زمان حل‌شدن اين مسئله فرا رسيده
نماينده دايم چين در مقر سازمان ملل متحد در ژنو اعلام کرد مذاکره‌کنندگان در وين عزمي جدي براي دستيابي به توافق نهايي دارند. «وو هايلونگ» روز يکشنبه در سخناني که شبکه خبري تلويزيوني «سي‌سي‌تي‌وي» آن را منتشر کرد، با تأکيد بر عزم جدي مذاکره‌کنندگان برای رسيدن به توافق کامل، ابراز اميدواري کرد توافق نهايي درباره پرونده هسته‌اي ايران در فرصت باقيمانده حاصل شود. او تأکيد کرد: طرفين بر دستيابي به توافق هسته‌اي تأکيد جدي دارند و اين موضوع نشان‌دهنده روند خوب در پيش گرفته‌شده از سوي آنان در ادامه مذاکرات است. او به مذاکرات انجام‌شده در لوزان سوئيس اشاره و تأکيد کرد: اين مذاکرات که بر مبناي يک چارچوب خوب برای دستيابي به يک راه‌حل جامع هسته‌اي در ژنو برگزار شد، اهميت بسزايي دارد. «وو هايلونگ» که خود نيز در گفتوگوهاي هسته‌اي در وين حضور دارد، شرايط کنوني مذاکرات را با توجه به فرصت باقيمانده (سه روز)، بسيار حساس و دستيابي به توافق مورد نظر پيش از ضرب‌الاجل را نيز امکان‌پذیر دانست. نماينده دایم چين در دفتر سازمان ملل متحد در ژنو درعين‌حال تأکيد کرد پس از گذشت بيش از یک دهه از موضوع پرونده هسته‌اي ايران، اکنون زمان آن فرا رسيده است تا اين مسئله به‌طور کامل حل‌وفصل شود. «وو» همچنين به نقش چين در مذاکرات هسته‌اي ايران اشاره کرد و يادآور شد: نقش چين در طول برگزاري مذاکرات همواره مثبت بوده است.
---------------------------------
عراقچی: تعدادی از پرانتزها پاک شده ولی پرانتز‌های اصلی همچنان در متن باقی است
مسئول رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده ایران: تمدید چندروزه مذاکرات بعد از ضرب‌الاجل 10 تیر را تأیید اما تمدید بلندمدت آن را رد می‌کنم
صالحی: اگر طرف مقابل به تفاهم لوزان پایبند باشد و زیاده‌خواهی نکند، توافق در دسترس است. به‌هرحال طرف مقابل برای خود یک توافق ایده‌آل در نظر دارد و ما نیز یک توافق ایده‌آل در نظر داریم که به‌طورقطع هیچ‌یک از ما نمی‌‌توانیم به آن توافق ایده‌آل برسیم. دو طرف در وسط راه باید در جایی با یکدیگر تفاهم کنند. از نظر ما توافق باید به‌گونه‌ای باشد که نشاط فعالیت‌های هسته‌ای پابرجا بماند و هیچ‌یک از فعالیت‌ها را تعطیل یا با کندی مواجه نکند. بارها گفتیم پرونده هسته‌ای ایران فنی است و با استفاده از مقررات بین‌المللی مانند آژانس انرژی بین‌المللی اتمی حاضریم از این ابزارها استفاده و نگرانی آنها را رفع کنیم.
حاشيه
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه آخرین وزیر 1+5 است که به مذاکرات می‌پیوندد، بر اساس گزارش‌ها او روز سه‌شنبه به وین خواهد رفت.
دولت چین به‌جای وزیر امور خارجه، معاون وزیر خارجه را به مذاکرات فرستاده است.
موگرینی توییتر فارسی راه‌اندازی کرده است.
اشتاین مایر مذاکره ایران و 1+5 را به صعود به قله تشبیه کرد.
شنيده
برخی رسانه‌های غربی اعلام کردند مذاکرات نمی‌تواند بیشتر از 9 جولای (18 تیر) به‌طول انجامد. اگر بیش از زمان فوق مذاکرات به‌طول انجامد، مدت بررسی توافق از سوی کنگره آمریکا 60 روزه خواهد شد و این مطلوب دو طرف نیست. خبرگزاری ایلنا به‌نقل از یک منبع آگاه گزارش داده است مذاکرات حداکثر پنج روز تمدید می‌شود.
∎