به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، در پی طرح اظهاراتی از سوی مقامات هیأت حاکمه سرپرستی موقت افغانستان درباره حق‌آبه هیرمند و صدور بیانیه‌ای در این خصوص، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پنجشنبه شب ۲۸ اردیبهشت ماه در توئیتی در واکنش به این اظهارات نوشت: در ماه‌های اخیر مکررا از ملامتقی سرپرست وزارت خارجه افغانستان خواستم طبق عهدنامه هیرمند،به تعهدات خودشان عمل کنند و امکان بازدید هیأت‌های فنی و سنجش میزان آب را فراهم کنند، که نکردند.
امیرعبداللهیان که چهارشنبه شب بدین منظور سفری به چابهار داشت و در نشستی درباره حق‌آبه هیرمند شرکت کرد، در این توئیت افزود: سیستان از خشکسالی رنج می برد. ملاک بود و نبود آب، بازدید فنی و عینی است و نه صدور بیانیه سیاسی.
به گزارش فارس، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ۲۷ اردیبهشت ماه در گفت‌وگوی تلفنی با امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان تامین حق‌آبه ایران از هیرمند به صورت عملی را مطالبه جدی جمهوری اسلامی ایران خواند. (اینجا بخوانید)
وزیر خارجه همچنین در چابهار در اظهاراتی گفت: در جلسه امشب فرصتی داشتم از نزدیک پیشنهادات، انتقادات و درد دل و سخن بر حق مردم سیستان را از زبان عزیزان حاضر در جلسه بشنوم. امروز فرصتی داشتم قبل از پروازم به سمت استان سیستان و بلوچستان با سرپرست وزارت خارجه هیأت حاکمه موقت افغانستان گفت‌وگو کنیم.
وی با بیان اینکه ما هفته‌ها و ماه‌هاست این موضوع را در پی مراجعات نمایندگان و پیگیری‌های استاندار دنبال می‌کنیم، گفت: درخواست روشن ما از طرف افغانستانی این است تا زمان از دست نرفته دریچه‌های سد کجکی را باز کنند تا هم مردم خودشان که در مسیر هستند و هم مردم سیستان سیراب شوند. طرف افغانستانی مدعی است که سد از آب کافی برخوردار نیست به صراحت به آنها گفتیم طبق عهدنامه ۱۳۵۱ یک تیم مشترک فنی باید این کار را انجام دهد. لذا درخواست سریع ما این است و اسامی را هم دادیم که تیم فنی ما از سد کجکی بازدید کند و بر مبنای آن قضاوت شود که آیا آب در سد وجود دارد یا ندارد.
وزیر خارجه اضافه کرد: آقای رئیس جمهور از ما‌ه‌ها قبل و به ویژه در روزهای اخیر دستورات اکید به ما دادند که از هر ابزاری برای حل مشکل حق‌آبه مردم در تعاملات‌مان با طرف افغانستانی استفاده کنیم که به کارگیری این ابزار کمک کند به مردم عزیز، غیور و فرهیخته سیستان و مشکل بی آبی حتی برای آشامیدن چه برسد به دامداری و کشاورزی را نداشته باشند امیدواریم با دعای خیر مردم عزیز سیستان و تلاش‌هایی که انجام می‌شود بتوانیم در آینده خبرهای خوبی را برای مردم این استان داشته باشیم.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه در سیستان و بلوچستان تصریح کرد: حق مردم سیستان و بلوچستان از آب هیرمند را نمی‌شود مشمول مرور زمان کرد. این حق مردم سیستان و بلوچستان است و برای الان هم نیست و در معاهدات آمده است و در سوابق وجود دارد که این آب به این منطقه می‌آمده است.
رئیس جمهور خطاب به هیأت حاکمه سرپرستی موقت افغانستان تصریح کرد: می‌خواهم به حاکمان افغانستان عرض کنم این مطلب ما را مطلب عادی تلقی نکنند و بسیار جدی بگیرند. من دارم به مسؤولان و حاکمان افغانستان اخطار می‌کنم که حق مردم استان سیستان و بلوچستان را سریعا بدهند. برخی به ما خبر می‌دهند که سد آنچنان آب ندارد یا بخشی از سد لجن است. کارشناسان بروند ببینند. سریع اجازه دهند کارشناسان ما بروند و ببینند. اگر کارشناسان ما تأیید کردند بسیار خوب اشکال ندارد و ما در نبودن آب بحثی نداریم؛ ولی اگر آب وجود دارد این حق مردم باید داده شود. به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم حق مردم ضایع شود. دولت مصمم است حق مردم را بگیرد و این هم حق مردم است. در همه نقاط مرزی در کشور حق مردم کشور را خواهیم گرفت.
وی با ذکر این نکته که آب مسئله منطقه و دنیاست، بار دیگر تأکید کرد: ولی اجازه نمی‌دهیم حق مردم ضایع شود. (حاکمان افغانستان) این حرف من را بسیار جدی بگیرند و بعدا گله نکنند به ما گفته نشد و یا تصور می‌کردیم با دیپلماسی و ... و گذشت ایام می‌توان از این قضیه عبور کرد. گذشت ایام این مسئله را حل نمی‌کند. از طریق گفت‌گو و دیپلماسی و نماینده ما در امور افغانستان و استاندار سیستان و بلوچستان این موضوع را دنبال می‌کنند، ولی از حاکمان افغانستان می‌خواهم این مطلب بنده را بسیار جدی بگیرند و سریعا اقدام کنند که مردم سیستان و بلوچستان به حقشان برسند.
وزیر امور خارجه همچنین در گفت‌وگویی با خبرگزاری صدا و سیما اظهار داشت: براساس معاهده هیرمند اینکه آیا در سد کجکی که منشاء آب حق‌آبه ایران است، آبی وجود دارد یا نه اظهارات سیاسی من و آقای ملامتقی نیست؛ بلکه باید هیأت فنی از وزارت نیروی ما به صورت مشترک با طرف افغانستانی از سد کجکی بازدید کرده و میزان آب را بسنجند و بر مبنای آن اعلام کنند که آیا در صورت رهاسازی آب به منطقه سیسستان وارد می‌شود یا نمی‌شود.براساس معاهده این حق طبیعی سیستان است و با جدیت این موضوع را دنبال می‌کنیم، اگر لازم باشد از ابزار فشار و ابزارهای لازم برای وادار کردن آن بخش از هیأت حاکمه افغانستان که با اعطای حق‌آبه ایران همراهی نکنند نیز استفاده خواهد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همچنین در دیدار امیرخان متقی در سمرقند و در حاشیه سومین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در ۲۴ فروردین ماه سالجاری بار دیگر به موضوع حق‌آبه ایران از هیرمند اشاره کرد و اقدامات به عمل آمده از سوی افغانستان درباره حق‌آبه هیرمند را لازم اما غیرکافی خواند و تصریح کرد: ملاک اصلی برای ایران، دریافت عینی و ملموس حق‌آبه است. (جزئیات بیشتر)
پایان پیام/