به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران در گفت‌و‌گویی اختصاصی با خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) که شامگاه امروز (جمعه) منتشر شد، تاکید کرد که ایران همواره در کنار سوریه خواهد ایستاد.
مجری: نتایج روابط ویژه و مستحکم سوریه و ایران در طول چهار و نیم دهه گذشته را چگونه ارزیابی می‌کنید و آینده آن را چگونه می‌بینید؟
رئیس‌جمهور ایران پاسخ داد: «بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، روابط سوریه و ایران شکل و شمایل جدیدی به خود گرفت. مواضع حافظ اسد رئیس‌جمهور فقید [سوریه] بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مواضعی متمایز و متمایل به آرمان فلسطین، آزادسازی قدس شریف و جبهه مقاومت بود. سوریه با این موضع‌گیری از دیگر کشورها متمایز شد و جایگاه ویژه‌ای یافت. رئیس‌جمهور حافظ اسد بارها حمایت خود را از محور مقاومت اعلام کرد و مواضع او به‌حق و در برابر رژیم صهیونیستی محکم بود. این مواضع در دوره رئیس‌جمهور بشار اسد نیز ادامه یافت، به‌نحوی که سوریه خود را در صدر کشورهای مقاومت و در خط مقدم قرار دارد. سوریه به صورت واضح و با قدرت در برابر طمع‌ورزی‌های رژیم صهیونیستی و تجاوزات آن ایستادگی کرد و در این محور با همکاری تمام کسانی که علیه رژیم صهیونیستی هستند، جایگاه برجسته‌ای یافت. رئیس‌جمهور اسد نیز همواره بر این مواضع تاکید داشته است. ایستادگی در کنار ملت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی، اولویت اول سیاست خارجی ایران است. آیت‌الله امام خمینی اعلام کرد که آرمان فلسطین، مسئله اول جهان اسلام است و مسئله آزادسازی قدس شریف همواره در اولویت قرار دارد. در راستای وحدت امت اسلامی، امام، روز جمعه آخر ماه مبارک رمضان را روز جهانی قدس اعلام کرد تا تمام مسلمانان به این روز و اهمیت آزادسازی قدس توجه داشته باشند.»
آیت‌الله رئیسی اضافه کرد: «روابط کشور ما قوی شد و پیوسته گسترش یافت. محور شر به رهبری رژیم صهیونیستی و آمریکا دست به توطئه‌های مختلفی علیه سوریه زد. آن‌ها می‌خواستند با حمایت از گروه‌های تروریستی و تکفیری امنیت این کشور را از بین ببرند و به دنبال تجزیه سوریه و قتل‌عام در این کشور بودند، ازاین‌رو مردم را نشانه گرفتند و جنایت‌های ناگواری مرتکب شدند. سؤال اینجاست که این گروه‌ها چگونه به‌وجود آمدند؟ چگونه از آن‌ها حمایت شد؟ چه کسی راه آن‌ها را برای ورود به سوریه تسهیل کرد؟ می‌خواهم به اظهارات خود آمریکایی‌ها استناد کنم، یکی از نامزدهای انتخابات آمریکا می‌گفت: ما بودیم که داعش را به وجود آوردیم. این اعتراف واضح و اذعان آشکار آمریکایی‌ها در برابر دیدگان جهان بود، پس چطور ادعا می‌کنند که می‌خواهند با داعش بجنگند؟! تناقض آن‌ها واضح است. آن‌ها داعش و گروه‌های تکفیری را به وجود آوردند، در حالی که شعار می‌دهند می‌خواهند با آن‌ها بجنگند. ما معتقدیم که موضع سوریه به‌حق و درست است. سوریه برای احقاق حق و برقراری صلح در برابر نیروهای شر جهانی ایستاده است. ما در ایران و به رهبری امام خامنه‌ای بر ایستادگی در کنار ملت سوریه و حمایت دائم از محور مقاومت پافشاری داریم.»
مجری: سوریه طی دوران جنگ و همچنان با تبعات تروریسم و نابودی زیرساخت‌هایش دست و پنجه نرم می‌کند، به اضافه اشغال چاه‌‌های نفت توسط نیروهای آمریکا و شبه‌نظامیان قسد که وابسته به آمریکایی‌ها هستند. این مسئله باری روی دوش اقتصاد و معیشت مردم سوریه بوده و تهران در این خصوص به سوریه کمک کرده است. ارزیابی شما از روابط اقتصادی سوریه و ایران در وضعیت فعلی چیست؟
رئیس‌جمهور ایران اظهار داشت: «سوریه نه‌تنها کشور فقیری نیست، بلکه این کشور با داشتن مردمان، کشاورزی و منابع زیرزمینی کشور غنی‌ای به شمار می‌آید و ممکن است شاهد رشد اقتصادی چشمیگری باشد. آمریکایی‌ها بخشی از مناطق این کشور را به خاطر چشم طمع به منابع آن و غارت این منابع در برابر دیدگان جهان اشغال کردند. می‌خواهم بگویم که آمریکا و برخی از کشورهای غربی با رژیم صهیونیستی همدست هستند. آن‌ها نمی‌توانند سوریه را از نظر نظامی تضعیف کنند، به همین دلیل از نظر اقتصادی و با تحریم اقتصادی تلاش می‌کنند این کشور را تضعیف کنند. ما شک نداریم که با مقاومت مردم سوریه، آن‌ها در اینجا نیز شکست خواهند خورد و نهایت پیروزی ازآن ملت سوریه خواهد بود. نشانه‌های این مسئله در نظام جهانی به نفع محور مقاومت به روشنی دیده می‌شود. نشانه‌ها حاکی از این امر و برخلاف اهداف صهیونیستی و آمریکایی‌هاست. آنچه امروز در جهان رخ می‌دهد، نوعی تغییر جهت به سوی جهانی جدید با قدرت‌های جدید است که علیه یکجانبه‌‌گرایی آمریکا در حال شکل‌گیری هستند.»
مجری: جناب رئیس‌جمهور از نظام جهانی جدید صحبت کردید، حقیقت این است که شاید این نظام جدید در این برهه ملموس‌تر شده است، چه از نظر پیروزهای محور مقاومت که شما در پاسخ‌هایتان بسیار به آن اشاره کردید یا از نظر برخی کشورهایی که به دنبال رضایت دو جناح مقاومت هستند منظورم ایران وسوریه است. سؤال اینجاست که آینده این نظام جهانی جدید را چگونه می‌بینید؟
آیت‌الله رئیسی در پاسخ بیان کرد: «ما در ایران تجربه تحریم و تهدید را شاهد بودیم، اما آن‌ها ما را تضعیف نکردند و نتوانستند ما را ضعیف کنند. این فقط نظر ما نیست، بلکه نظر کاخ سفید نیز هست که اعلام کرد این سیاست در ایران شکست خورده است. ما از این تهدیدها و تحریم‌ها فرصت ساختیم. فلسطینی‌ها هم باوجود محاصره، تهدیدات و... نیز همین کار را کردند. غرب باید بداند که این سلاح نفع و فایده‌ای ندارد. آمریکا مواضع خود را تغییر نمی‌دهد، اما سلاح‌های خود را تغییر می‌دهد.»
مجری: جناب رئیس‌جمهور، من از نشانه‌هایی صحبت می‌کنم از طریق آن‌ها می‌توانیم بدانیم که پیروزی و موفقیت ازآن نیروهای مقاومت است و نظام جدیدی در کار است. چگونه می‌توان این نشانه‌ها بررسی کرد؟
رئیس‌جمهور ایران گفت: «وضعیت منطقه در حال حاضر کاملا فرق کرده است. جهاد شاهد روابط جدیدی است. به عنوان مثال سازمان همکاری‌های شانگهای که ما عضو آن هستیم. سازمان بریکس نیز همین‌طور (چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی) ظرفیت‌های جدیدی که این کشورها و سازمان‌ها از آن استفاده می‌کنند، تماما نشانه‌های نظام جهانی جدید و متفاوتی است. در مقابل قدرت آمریکا و غرب مدام رو به ضعف است و نقش آن‌ها در تمام جهان در حال کم‌رنگ شدن و تضعیف شدن است. حتی دوستانشان دیگر به آن‌ها اعتماد ندارند. آمریکایی که با قدرت نظامی‌اش همه را به وحشت می‌انداخت، حضورشان در عراق و افغانستان و... شکنندگی‌شان را نشان داد. خون‌ها ریختند و خانه‌ها و شهرها ویران کردند. این سابقه بیست‌ساله‌شان در افغانستان و... است. ۳۵ هزار کودک به خاطر آن‌ها در افغانستان معلول شدند. در عراق نیز همین وضعیت رخ داد. بعد از تمام این‌ها فهمیدند که حضورشان در عراق بی‌فایده است. به عنوان مثال ما امروز شاهد هستیم که شرایط تغییر کرده است و کفه ترازوی قدرت نه از نظر نظامی و نه از نظر اقتصادی به نفع آن‌ها نیست. ارزهای دیگر جایگزین دلار می‌شوند و دادوستدهای مالی با ارزهای ملی و داخلی آغاز شده است. بنابراین جایگاه سیاسی آمریکا و غرب در حال تضعیف شدن است و کشورهای دیگر جای آن را می‌گیرند.»
مجری: جناب رئیس‌جمهور در همین ارتباط، به نظر شما حملات مکرر اسرائیل تا چه اندازه تلاش‌ها برای مبارزه با تروریسم و قصد سوریه و ایران برای حذف آخرین تروریست از خاک سوریه را به تعویق می‌اندازد؟
رئیسی تاکید کرد: «قبل از اینکه پاسخ بدهم، می‌خواهم اشاره کنم به اینکه سوریه جایگاه ویژه‌ای در قلب ما و در نزد تمام شرافتمندان جهان دارد. این کشور طی دوازده سال گذشته در برابر فتنه‌ها و جنگی که آمریکا و رژیم صهیونیستی آن را به راه انداختند، مقاومت کرد. امروز شرایط کاملا فرق کرده است، از این حیث که بسیاری از کشورهایی که تا دیروز محدودیت‌هایی علیه این کشور اعمال می‌کردند، اکنون مواضع خود را تغییر داده‌اند. چه شده است؟ مقاومت پیروز شده و نتیجه داده است و اوضاع منطقه و جهان را دگرگون کرده است. این تغییر وضعیت را به‌روشنی و به وضوح می‌بینیم. اما در خصوص سؤال شما، رژیم صهیونیستی امروز در مقایسه با گذشته در وضعیت متفاوتی قرار دارد. آن‌ها نتوانستند با گروه‌های مقاومت در فلسطین مقابله کنند. آن سرزمین، سرزمین آن‌ها نیست و اشغالی است. نه توانستند با مقاومت در غزه مقابله کنند و نه در کرانه باختری. فلسطینی‌ها ثابت کردند که زمام امور به دستان آن‌هاست و نه به دست صهیونیست‌ها. صهیونیست‌ها کمپ‌دیوید و شرم الشیخ و... را تحمیل کردند، اما امروز از مذاکره صحبت نمی‌کنند چون می‌دانند که هیچ کس اصلا به آن‌ها اعتماد ندارد. کسی به آمریکا هم اعتماد ندارد. می‌خواهم جنگ‌های اخیر اسرائیل، ژوئیه سال ۲۰۰۶ و... مثال بزنم. رژیم صهیونیستی چند بار شکست خورد. گنبد آهنین آن‌ها ناکارآمد است. این رژیم، یک رژیم شکننده است. آنچه اکنون در اسرائیل در حال رخ دادن است، به گفته خودشان نشانگر سقوط و پایان قریب‌الوقوع آن‌هاست، حتی کمتر از زمانی که رهبر انقلاب اسلامی تعیین فرموده‌اند. آن‌ها نمی‌توانند کاری بکنند و کسی هم نمی‌تواند برای آن‌ها کاری بکند، پس آیا این رژیم ضعیف می‌تواند در برابر سوریه و ایران بایستد؟»
مجری: جناب رئیس‌جمهور، آیا این باور که درباره آن صحبت کردید، همان اعتقادی است که برخی کشورهای منطقه به آن رسیده‌اند و منجر به آشتی شده است؟ شما از آشتی ایران و عربستان سعودی صحبت می‌کنید که در منطقه و در سوریه مورد استقبال قرار گرفت؟ این آشتی به کجا رسیده است؟ برخی از تحلیلگران می‌گویند که بازگشایی سفارت دو کشور در تهران و ریاض بسیار نزدیک است. این آشتی چگونه بر موازین قدرت در منطقه تاثیر خواهد گذاشت؟ شما از شکنندگی اسرائیل صحبت کردید، چه‌بسا حکام برخی کشورهای منطقه نیز به این اعتقاد رسیده باشند، ازاین‌رو وضعیت کمی یا خیلی تغییر پیدا کرده است.
رئیس‌جمهور ایران پاسخ داد: «ایران و عربستان سعودی دو کشور بزرگ هستند و بازگشت روابط آن‌ها معادلات منطقه را تغییر خواهد داد و آن را تنظیم خواهد کرد. کشورهای منطقه به سمت حمایت از مقاومت و حمایت از عدالت در حال حرکت هستند. نکته مهم این است که در اوج اختلافات بین ما و عربستان، رهبر انقلاب همواره تاکید می‌کردند که نباید فراموش شود دشمن اصلی آمریکا و اسرائیل هستند. ما به هیچ عنوان نمی‌پذیریم که عربستان سعودی دشمن ما به حساب آید یا ما دشمن آن‌ها باشیم. امروز حقیقت برای بسیاری از کشورهای منطقه روشن شده است. ایران‌هراسی‌ای که متجاوزان آمریکایی و اسرائیلی از آن صحبت می‌کردند، تنها با هدف وحشت‌افکنی در منطقه صورت می‌گرفت. این ابزار رسانه‌ای پلید دشمن است. ما معتقدیم همان‌طور که سوریه توانست با گروه‌های تکفیری مقابله کند؛ گروه‌های تکفیری که رسانه‌های غربی آن‌ها را حق‌خواه و آزادی‌خواه معرفی می‌کردند، ما نیز توانستیم دروغ رسانه‌ای آن‌ها را درباره ایران برملا کنیم. در قاموس غرب چیزی به نام حق، آزادی، کرامت و انسانیت وجود ندارد. برخی از کشورها با این سازمان[های تروریستی] و داعش همکاری و تعامل داشتند، از آن‌ها حمایت می‌کردند، آن‌ها را با با سلاح تجهیز می‌کردند؛ اما آن‌ها اکنون فهمیده‌اند که تماما اشتباه می‌کردند. موضع ما به‌حق است و همه دیر یا زود این را خواهند فهمید که موضع سوریه و ایران مبتنی بر حق، عدالت، عقلانیت و مقاومت است.»
مجری: طرف ایرانی در دیدارهایی که به میزبانی مسکو در خصوص روند بازگشت روابط سوریه و ترکیه برگزار شد، حاضر بود. روابط جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر با هر دو کشور قوی است. در سال‌های گذشته نیز این طور بوده است. تهران در این فرایند چه نقشی ایفا می‌کند؟
آیت‌الله رئیسی اظهار داشت: «توجه داشته باشید که ما در نشست آستانه که با حضور رؤسای جمهور روسیه و ترکیه در تهران برگزار شد، تاکید کردیم خاک سوریه باید تحت حاکمیت حکومت سوریه باشد و تمامیت ارضی این کشور حفظ شود. دوستان ترکیه‌ای ما گفتند که ما در بعضی از نقاط مرزی ترکیه و سوریه احساس ناامنی می‌کنیم. پیشنهاد ما به آن‌ها این بود که راه‌حل تثبیت حاکمیت حکومت سوریه بر تمام خاک این کشور است. بعد از آن است که امنیت برقرار خواهد شد و شاهد ناامنی در آنجا نخواهیم بود. راه جلوگیری از ناامنی این نیست که ترکیه بر بخشی از خاک سوریه مسلط شود، بلکه کاملا برعکس است و شما خواهید دید که امنیت چگونه در این مناطق دوباره برقرار خواهد شد. نباید نیروهای ترکیه در هیچ کجای خاک سوریه مستقر باشند. بله ما نگرانی برخی از کشورهای همسایه را درک می‌کنیم، اما راهکار این نگرانی تثبیت حاکمیت سوریه است. آنچه ما تاکید کردیم، لزوم حفظ تمامیت ارضی سوریه و به رسمیت شناختن حاکمیت این کشور بود. تمام نیروهای آمریکایی نیز باید خاک سوریه را ترک کنند.»
مجری: به هر حال جناب رئیس‌جمهور، سؤال ما درباره میانجیگری در احیای روابط سوریه و ترکیه بود، اما با توجه به اینکه شما به آستانه اشاره کردید، نوزده دور مذاکرات آستانه برگزار شد و ایران همواره یکی از طرف‌های مهم و ضامن روند آستانه بود، آیا پیش‌بینی می‌کنید که دوره بیستم و پایانی برگزار شود و ایران در این فرایند چه نقشی خواهد داشت؟
رئیس‌جمهور ایران عنوان کرد: «ما نقش میانجی را میان سوریه و ترکیه ایفا می‌کنیم که نقش مهمی است. ایران یکی از بازیگران مهم منطقه و جهان است. ما برای نزدیک‌سازی دیدگاه‌های این دو کشور مسلمان و حل مشکلات فیمابین آن‌ها از طریق گفت‌و‌گو و مذاکره آماده ایفای نقش هستیم. در نشست آستانه به این مسئله اشاره کردیم و همچنین در نشست وزیران خارجه.»
مجری: به عنوان سفیر اولین رئیس‌جمهور ایران به سوریه بعد از دوازده سال از زمان جنگ، سوریه را چگونه دیدید؟
رئیسی گفت: «من از این سفر بسیار خرسند هستم. سوریه را با اراده قوی علیه دشمن دیدم که این روحیه و گرایش در وجود تک تک مردم این کشور وجود دارد؛ مردمی که مصائب و تحریم‌های بسیاری را تحمل کردند. ما امروز شاهد کمبود چشمگیر مواد هستیم. باید در نظر داشت که سوریه یک کشور غنی است، اما دشمن سعی دارد منابع این کشور را غارت کند و همچنین اصرار دارد که مردم این کشور از آن بهره نبرند. این مردم و دولت را که طی این دوازده سال تمام این سختی‌ها را تحمل کردند، باید ستود. من فکر می‌کنم که آینده متفاوت خواهد بود و ما شاهد وضعیت اقتصادی خوبی در سوریه خواهیم بود و بهودی مداومی را احساس خواهیم کرد، چراکه ملت سوریه و دولت آن‌ها قصد تغییر وضعیت را دارند. با روابط خوب سوریه و دیگر کشورها، وضعیت حتما تغییر خواهد کرد. عزم و اراده‌ای که مردم سوریه از آن برخوردار هستند، قطعا می‌تواند آینده را به سمت بهتر شدن تغییر دهد.»