بررسی شاخص آلاینده‌ها از سال ۹۴ تاکنون نشان می‌دهد که پنج‌شنبه هفته گذشته، آلوده‌ترین روزبه لحاظ آلاینده‌ی دی‌اکسید گوگرد بوده است. میزان غلظت این آلاینده که منشأ آن احتراق سوخت‌های مایع همچون مازوت و گازوئیل با استاندارد پایین‌تر از یورو 4 است، افزوده شد.
غلظت گوگرد موجود در ترکیبات مازوت و گازوئیل که غیراستاندارد هستند، بالاست که پس از احتراق با اکسیژن واکنش نشان داده و گاز سمی دی‌اکسید گوگرد را منتشر می‌کنند. طبق موضوع ماده ۲ قانون هوای پاک، تولید و توزیع ۷۰ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ در روز منوط به عدم تجاوز سقف میزان مصرف بنزین کشور از ۸۵ میلیون لیتر در روز است اما آمارها نشان می‌دهند که در سه ماه تابستان هم 1401 مصرف بنزین 21 درصد در مقایسه با مدت مشابه پارسال افزایش داشته است که این آمار مشخصاً قانون هوای پاک را نقض کرده است. سوده نجفی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران طی سخنانی از قوه‌ی قضاییه خواسته با سازمان‌های متخلف که قانون هوای پاک را اجرا نکرده و عزم جدی برای اجرای این قانون ندارند، برخورد کند. به اعتقاد او یکی از دلایل اجرایی نشدن قانون هوای پاک، کمبود بودجه است. او در این خصوص بیان کرده: «به‌عنوان‌مثال در این قانون بر تعویض خودروهای فرسوده و یا استفاده از خودروهای برقی به‌جای خودروهای بنزین سوز تأکید شده است. از سوی دیگر به تغییر نوع سوخت صنایع بزرگ و آلاینده اشاره‌شده که این تغییر هزینه‌هایی به همراه دارد که همین امر سبب شده تا قانون هوای پاک در اجرا مشکلاتی به همراه داشته باشد.»
مازوت سوزی، آخرین راه نیروگاه‌ها برای جبران کمبود گاز
باوجود دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت در سال 2021، در خصوص جلوگیری از سوزاندن مازوت، ایران همچنان در این حوزه پیشرو است. سال گذشته ۱۶ نیروگاه برای تأمین سوخت خود از ابتدای آبان شروع به مازوت سوزی کردند و در همان دوره مجید چگنی، مدیرعامل، در واکنش به مازوت سوی صنایع و نیروگاه‌ها گفته بود: «در شرایط اضطراری تمام تلاش خود را بر استفاده از گاز خواهیم گذاشت اما اگر شرایط سخت شود، به‌ناچار باید از سایر سوخت‌های مایع نیز در نیروگاه‌ها استفاده شود.»
بنزین غیراستاندارد نباید در اختیار مصرف‌کننده قرار گیرد
محمدعلی خطیبی، مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین بابیان اینکه باید مجموعه دلایل آلودگی هوا را در کنار یکدیگر بررسی کنیم گفت: ازآن‌جهت که در فصل زمستان با کمبود گاز مواجه می‌شویم، صنایع به‌ناچار سوخت مایع می‌سوزانند ماسال‌های قبل هم مسئله‌ی مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها را داشتیم اما شاهد چنین هوای آلوده‌ای نبودیم. او در خصوص گوگرد موجود در گازوئیل بیان کرد: گازوئیلی که به مصرف‌کننده داده می‌شود دارای استانداردهای موجود است و پیش از آنکه به دست مصرف‌کننده برسد آزمودن می‌شود. زمانی که نفت پالایش می‌شود یک مقدار مواد در آن وجود دارد که اگر مقدارش بالاتر از استانداردهای موجود نباشد، مانعی ایجاد نمی‌کند ما اگر بیشتر باشد برای خودرو و برای هوا مضر است. خطیبی اضافه کرد: سازمان آزمودن از این مواد نمونه می‌گیرد و استاندارد آن‌ها را تأیید می‌کند که اگر چیزی خارج از استاندارد باشد نباید اجازه‌ی پخش بگیرد. وی با اشاره به خودروهای فرسوده بیان کرد: یکی دیگر از دلایل آلودگی هوا، خودروهایی هستند که کیفیت لازم را ندارند و اگر بهترین بنزین را هم در اختیار آن‌ها قرار دهید بد می‌سوزانند و آلایندگی ایجاد می‌کنند. خودرهای فرسوده مسئله‌ی مهمی است که باید موردبررسی قرار بگیرد.