به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ امروزه بسیاری از مردم جامعه با شهرداری‌ها به‌خاطر موضوعاتی مرتبط با ساخت‌وساز، رفع خطر از بناها، خیابان‌ها و کوچه‌ها، آسفالت کردن معابر و کوچه‌های عمومی، تنظیف و تسطیح معابر، احداث تاسیسات، صدور پروانه کسب برای اصناف، جلوگیری از گدایی و تکدی‌گری و ... سروکار دارند.

در ایران اتکای بیش از حد شهرداری‌های کشور به درآمدهای حاصل از مسکن و فروش تراکم باعث افزایش، تشدید قیمت مسکن و بروز مشکلات و بحران‌های مالی در مقاطع مختلف زمانی شده است.

مشکلات ساختاری، تداخل قوانین شهرداری با سایر دستگاه‌ها، ضعف در ساختار اداری، مالی و اجرایی شهرداری‌ها به‌واسطه نبود ارایه خدمات شهرالکترونیک به مردم برای کاهش هزینه  و زمان،  نبود شفافیت منابع درآمدی حاصل از تجمیع عوارض و ارزش افزوده اختصاص یافته از سوی امور مالیاتی و از همه مهمتر نبود بهره‌وری لازم در نیروی انسانی در شهرداری‌ها به دلیل ضعف و عدم اجرای وظایف اداری، اجرایی و مالی شهرداری، صدور مجوزهای غیرقانونی ... از جمله معضلات شهرداری‌ها به شمار می‌رود.

از مشکلات کلان شهرداری‌ها که بگذریم در سطح خرد نیز شهرداری‌ها نتوانسته‌اند برای موضوعاتی مانند سدمعبر (به‌خاطر همدستی و تبانی برخی ماموران مربوطه با واحدهای تجاری، اصناف و نادیده‌گرفتن حق و حقوق عابران پیاده)، زیباسازی شهرها، نظافت معابر و حتی خیابان‌های اصلی رضایت حداقلی شهروندان را فراهم کنند. 

 ناکارآمدی و پاسخگو نبودن اپراتورهای 137 و 1888 در رفع مشکلات مردم و اذعان آنها مبنی بر ثبت پیام بدون رسیدگی و پاسخگویی مناسب، گلایه مندی و نارضایتی بسیاری از شهروندان را به همراه داشته است.

همچنین با توجه به توسعه بسیاری از شهرهای دنیا طی چندسال اخیر، مردم انتظاری شهرپیشرفته، مکانیزه، به روز، منضبط و قانونمند را ندارند اما جالب اینجاست که مردم برای انجام کوچکترین وظیفه شهرداری‌ها، تا مدت‌ها بازیچه آنها قرار می‌گیرند و دربسیاری موارد به نتیجه نمی‌رسند.

به عنوان نمونه، گودال‌های که به خاطر نشت آب توسط اداره آب و فاضلاب بعد از طی پروسه طولانی، در سطح کوچه‌ها ایجاد می‌شود باید چندین بار با 137 و 1888 تماس گرفت اما در نهایت هم نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود در حالی‌که وجود چاله‌ها در کوچه یا خیابان می‌تواند برای افراد عابرپیاده بسیارخطرناک بوده، در برخی مواقع با ریزش باران منجر به نشست ساختمان شود اما مسوولان مربوطه در کمال خونسردی و سلب وظیفه، موارد مهم جانی را شامل گذشت‌زمان می‌کنند و نگرانی و پیگیری مردم از کمترین اهمیت و توجه برخوردار نیست. 

تراکم فروشی بدون توجیه، توسط شهرداری‌ها با استفاده از زدوبند و تبانی، بافت فرسوده، عدم نظارت بر ساخت‌و ساز ساختمان‌ها، حاکمیت همیشگی دلالان و واسطه‌گران با کسب درآمدهای کلان در پروژه‌ها و قراردادهای شهرداری ضمن استفاده از امکانات و تجهیزات بسیار بی‌کیفیت، ارزان  و ساخت‌وساز غیراستاندارد و بدون قاعده و معیار مناسب در نبود مهندسان ناظر و از همه مهمتر استخدام‌های فامیلی و فله‌ای ناکارآمد با استفاده از رانت و تبانی نیز از بحث‌های چالش‌انگیز بی‌فایده در این سال‌ها بوده است. 

تعدد پیمانکاران بدون تخصص، تعهد  و کارآمد ناشی از وجود رابطه‌های مبتنی بر فساد تنیده در برخی شهرداری‌ها و عدم شفاف‌سازی در مباحث مالی و کاری پیمانکاران نیز بر کسی پوشیده نیست. نبود قانون مشخص نظام مهندسی صحیح و کمبود ناظران سالم، قانون‌مدار و پایبند به حیاتی‌ترین و مهمترین ابزار زندگی (مسکن)، نامعلوم‌بودن ارتباط بین شهرداری و دولت، شیوع و گسترش امضافروشی و ساخت‌وساز بی‌کیفیت بسازوبفروشی ناشی از رابطه شهرداری‌ها با مافیای سازندگان قانون‌گریز باعث افزایش روزافزون و همگانی ساختمان‌های ناایمن و بی‌کیفیت شده و از طرف دیگر مسبب قدرتمندی و کسب سودهای کلان توسط دلالان و پیمانکاران است.

چرا مردم نسبت به شهرداری‌ها بی اعتماد می‌شوند

با ادامه این روند و پاسخگو نبودن شهرداری‌ها برای حل و رفع کوچک‌ترین و بدیهی‌ترین وظیفه مصوب شده، جایگاه و منزلت عمومی شهرداری و شهرداران در سطح جامعه، برخلاف کشورهای پیشرفته  و مدرن روز به روز ضعیف‌تر و مردم را بی‌اعتمادتر کرده است.

بدون تردید نفوذ و تاثیر منفی برخی مداخلات سیاسی و اجتماعی در ساختار حقوقی و نظام اجرایی برای جلوگیری از تخلفات در حوزه مدیریت شهری قابل اغماض نیست تا حدی که حتی عامه مردم نیز شاهد تخطی و تمرد شهرداری‌ها  از قوانین، به طور وضوح هستند و در بسیاری موارد پاسخگوی مطالبه اولیه شهروندان هم نیستند.  

شایان ذکر است بی تجربگی و تخصص نداشتن برخی اعضای شورای شهرها با قوانین و عدم تسلط بر مبانی شهری باعث شده نه تنها، شورا ظرفیت موثری برای بازدارندگی فساد که مشکل اصلی شهرداری‌ها بوده را نداشته بلکه در بیشتر مواقع حیات خلوت افراد صاحب قدرت و نفوذ شده تا جایی‌که با همدستی و برنامه‌ریزی، ره صدساله را یک شبه طی می‌کنند.

بنابر گزارش دیده بان ایران؛ از مباحث مرتبط با حمل‌و نقل، آلودگی هوا، ترافیک، رشد روزافزون تکدی‌گری که هرسازمانی  به دنبال مقصر در جای دیگری است بگذریم، به راستی مسوول ناایمن بودن واحدهای مسکونی و تجاری و به طورکلی ساخت‌و ساز بناهایی که با جان و مال مردم سروکار دارند کیست؟ چرا با تمام نگرانی‌ها و هشدارهای کارشناسان و متخصصان در این زمینه اقدام اصولی و نظارت درست صورت نمی‌گیرد؟ کم‌کاری و قصور شهرداری‌ها برای انجام اقدامات وعملکرد حداقلی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ چه کسی پاسخگوی پیگیری‌های بدون پاسخ ، وقت و زمان و از همه مهمتر سردرگمی و بلاتکلیفی شهروندان است؟

برخی واحدهای شهرداری رفتار درستی با مردم ندارند

ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران دراین‌باره  به خبرنگار سایت دیده‌بان ایران می‌گوید: متاسفانه برخی واحدهای شهرداری به درستی پاسخ مراجعان و متقاضیان را نمی‌دهند اما براساس مصوبه‌، مشکلاتی که از طریق سازمان‌هایی مثل آب، گاز و... ایجاد می‌شود ترمیم آن نیز به عهده سازمان مربوطه است متاسفانه در بیشتر موارد نخاله‌ها و چاله‌های ناشی از عملیات سازمان‌ها، جمع‌آوری نمی‌شود در نتیجه آسفالتی هم صورت نمی‌گیرد بنابراین شهرداری باید در این موارد ورود کرده و معضلات مرتبط با چاله، نخاله و نبود آسفالت را مرتفع کند.

وی با اشاره به بستن قراردادهای فیمابین شهرداری و سازمان‌هایی مانند آب و گاز برای مرمت و بازسازی کوچه‌ها و خیابان‌ها که مردم را بلاتکلیف  و پاس‌کاری واحدهای مربوطه، آنها را مستاصل کرده، افزود: تعمیر و ترمیم کوچه‌ها و خیابان‌ها به طور ذاتی بر عهده شهرداری‌ها است در غیراینصورت قصور کرده و باید پاسخگوی عدم انجام وظیفه خود باشند.

بسیاری از معابر سطح شهر تهران نیاز به ترمیم دارد

امانی ادامه داد: 137 محل حضور اکیپ‌های آماده به کار است که به محض تلفن شهروندان باید نسبت به مشکل مطرح شده رسیدگی سریع انجام دهند. آسفالت معابر از برنامه‌های امسال شهرداری بوده که به اذعان آنها بیش از سال گذشته اقداماتی در این زمینه تحقق پیدا کرده، البته قبول داریم از این نظر هم عملکرد بسیار ضعیف داریم با این وجود،  بسیاری از معابر و خیابان‌های تهران نیاز به روکش آسفالت دارد اما این ضرورت، بیش از توان شهرداری است.

وی در پاسخ به این سوال که چرا مردم در تماس با 137 و 1888 به نتیجه نمی‌رسند و مسوولان این بخش فقط با ثبت پیام و ارسال کد پیگیری، از خود سلب مسوولیت می‌کنند، اظهارداشت: 137 زیرنظر بازرسی شهرداری‌ها بوده و متولی اداره، کنترل و اجرای عملیات گزارش شده از طرف مردم است بنابراین این بخش برای سرعت دادن به حل و رفع مشکلات شهروندان به طور مستقیم زیر نظر بازرسی قرار دارد در صورت تعلل و تاخیر هیچ عذری از آنها قابل قبول نیست و 1888 به عنوان مسوول ناظر باید پاسخگو باشد.

این عضو شورای شهر تهران در بخش دیگر گفت‌گوی خود با دیده‌بان ایران در خصوص ناایمن بودن ساختمان‌های مسکونی و اداری تهران نیز اظهار داشت: صحیح است که وظیفه سازمان نظام مهندسی کشور، نظارت بر ساخت و ساز و رعایت اصول ایمنی و استانداردهای لازم است اما ناظران باید با مشاهده تخلفات و قصور، آن را به شهرداری گزارش دهند که متاسفانه عملی نمی‌شود.

وی ادامه داد: یکی از دلایلی که بسیاری از پرونده‌های ساخت‌و ساز شهر تهران به کمیسیون ماده 100 ارجاع می‌شود به خاطر نظارت نادرست و عدم گزارش به موقع است. علاوه‌ براین در برخی مواقع با ارسال گزارش تخلفات، شهرداری‌ها برای رسیدگی به سرعت وارد عمل نمی‌شوند و آن را در اولویت کاری قرار نمی‌دهند این چرخه معیوب همچنان هم ادامه دارد.

امانی در پاسخ سوالی مبنی بر اینکه کم‌کاری، تخلف و اهمال کاری شهرداری‌ها می‌تواند منجر به صدمات جدی جسمی افراد و حتی مرگ افراد جامعه شود، پس به چه دلیل این روند ضعف و بی مسوولیتی بهبود پیدا نمی‌کند، گفت: شهرداری‌ها روزانه بیشترین تماس را از طرف مردم و مراجعان دارند به همین دلیل اگر عملکرد شهرداری دچار اشکال و ایراد باشد نمود بیشتری خواهد داشت بنابراین باید دقت عمل و نظارت در انجام وظایف چندبرابر باشد.

شهرداری توجهی به تذکرات اعضای شورای شهر ندارد

وی همچنین به دریافت عوارض از مردم توسط شهرداری‌ها اشاره و خاطرنشان کرد: ما باید به عنوان اعضای شورای شهر نسبت به بدخدمتی و تخلفات شهرداری‌ها هشدار بدهیم اینجانب از ابتدای دوره شورا بیش از 75 تذکر در زمینه‌های مرتبط با آسفالت معابر که جز اقدامات ذاتی شهرداری‌ها است، ارایه داده‌ام اما پاسخ آنها بیشتر برای رفع تکلیف است و بس...در عمل اتفاق مثبت و قابل توجهی محقق نمی‌شود.

در پایان این نکته بسیار حایز اهمیت است این همه بی‌مسوولیتی و نادیده‌گرفتن حقوق اولیه شهروندان برای دارا بودن کمترین‌ امکانات، باید توسط چه ارگانی تذکر داده شود؟ آیا شورای شهر تهران قادر به نظارت برعملکرد شهرداری‌ها  نیست؟

دلیل ضعف و کم‌کاری شوراها در انجام مسوولیت‌شان چیست؟ چه کسی باید جوابگوی مردمی که درخواست‌ها و عوارض شهرداری‌ها آنها را به ستوه آورده، باشد.

گزارش: اکرم قدرت_سایت دیده‌بان ایران